Festspelkonsert

Rakhmaninov, Sjostakovitsj, Schumann, Brahms:

Kammermusikk

Maisky Trio

Håkonshallen, fredag 24. mai

Mischa Maisky er ein av vår tids mest kjende cellistar. Sceneoppsynet er flamboyant – og ganske utstudert, for med nedknept skjorte og glimande smykke likar han å kasta på den veldige manken i dei snøgge satsane. Han kallar seg verdsborgar, for «celloen min er italiensk, strengene tyske og bogen fransk».

Livet hans har då òg vore uvanleg internasjonalt og omskifteleg. Han blei fødd i Riga av ukrainske foreldre i 1948, og i Moskva studerte han lenge under 1900-talets største cellist, Mstislav Rostropovitsj. Kjøpet av ein kassettspelar på svartebørsen i 1970 resulterte i to år i sovjetisk arbeidsleir. Etterpå fekk han israelsk statsborgarskap, og i dag bur han, av alle stader, i Waterloo.

Familiekonsert

Det var altså ei legende publikum fekk oppleva i Håkonshallen, sjølv om dette ikkje var hans beste dag på podiet. Med sonen Sascha på fiolin og dottera Lily på klaver utgjer han Maisky Trio, eit samspelt ensemble som opna med Trio élégiaque nr. 1 i g-moll av Sergej Rakhmaninov (1873–1943). Dei svulmande melodiane og den tonerike klaverparten i dette ungdomsverket peikar fram mot dei meir kjende klaverkonsertane hans.

Mischa Maisky framførte også nokre songar av Robert Schumann (1810–1856), omarbeidde for cello og klaver. Desse fungerte berre delvis. Cellisten brydde seg ikkje om den naturlege fraseringa i songstemma, frasane blei difor uformelege og klangen for massiv i høve til klaveret. Meir stringens hadde tolkinga av Johannes Brahms’ (1833–1897) Klavertrio nr. 3 i c-moll, op 101.

Sure overtonar

Sjølv om Dmitrij Sjostakovitsjs (1906–1975) Klavertrio nr. 2 i e-moll, op. 67, var stykket der Mischa Maisky sleit mest teknisk, blei dette ståande som høgdepunktet under konserten musikalsk sett. Det grunnsolid komponerte og emosjonelt opprivande stykket frå 1944 byrjar ukonvensjonelt, med eit langt soloparti der celloen spelar flageolettar (lydsvake overtonar). Denne opninga blei ei absurd oppleving, for intonasjonen var heilt på viddene, og nokre flageolettar blei heilt kvelte. Men den gamle meisteren heldt maska og spelte i veg med vand gestus – noko anna kunne han jo ikkje gjera – fram til borna kom til med sine melodiar i ein trestemmig kanon.

Dei to presterte utmerkt, og farens spel friskna også snart til. Den burleske andresatsen «Allegro con brio» var ein samspelsmessig kraftprestasjon; ein merka at musikarane tenkte likt, anda likt og følte likt. Å vera vitne til denne type musikantisk vekselverknad var det som redda kvelden.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.