JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

MusikkMeldingar

Meisterens metode

For Kirnberger var J.S. Bach på alle måtar den største musikaren.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Det tyske ensemblet NeoBarock held eit jamt høgt nivå.

Det tyske ensemblet NeoBarock held eit jamt høgt nivå.

Foto: Patrick Essex

Det tyske ensemblet NeoBarock held eit jamt høgt nivå.

Det tyske ensemblet NeoBarock held eit jamt høgt nivå.

Foto: Patrick Essex

2761
20220114
2761
20220114

Standard­inn­spelinga

Johann Philipp Kirn­berger:

6 Trios

NeoBarock. Ambitus 2009

Det tyske ensemblet NeoBarock har gjennom fleire album utforska dei kompositoriske omgjevnadane til Johann Sebastian Bach (1685–1750). Ros til dei for det; dei fleste spelar jo berre inn nye versjonar av dei same, gamle Bach-verka.

Denne CD-en frå 2009 er vigd Johann Philipp Kirnberger, nærare bestemt dei seks triosonatane hans som er overleverte i manuskript ved Staatsbibliothek Berlin. NeoBarock stod for den aller fyrste innspelinga av desse verka for to fiolinar og basso continuo (besifra bass, spelt av cello og cembalo eller orgel). Eg har opplevd ensemblet live ved fleire festivalar i Tyskland og hugsar at profesjonaliteten til dei relativt unge musikarane imponerte. Også på albumet held spelet eit jamt høgt nivå. Det same kan ikkje alltid seiast om komposisjonane.

Kven var så Johann Philipp Kirnberger, og kva hadde han med Bach å gjera?

Prinsesselærar

Kirnberger er meir kjend som teoretikar enn som komponist. Han var fødd i Thüringen i 1721 og drog kring 1740 til Leipzig for å studera hjå Bach. Møtet prega han livet ut. Etter mange år som musikar hjå ymse polske adelsmenn enda han opp i Berlin, der han blei lærar og musikkbibliotekar for prinsesse Anna Amalia av Preussen. Her samla og publiserte han mange Bach-verk og bevarte dei slik for ettertida.

For Kirnberger var Bach både den beste komponisten, utøvaren og læraren. Men han etterlét seg inga lærebok eller noko teoretisk traktat. Dette ville Kirnberger bøta på gjennom undervisning og teoretiske publikasjonar etter «Bachs metode». Intensjonen var nok oppriktig, men han møtte kritikk i samtida.

Godt handverk

Kirnbergers historiske interesse kjem til uttrykk i triosonatane. Den fyrste opnar passande nok med ein fransk ouverture. Med sparsame middel får Kirnberger her til ein orkestral verknad i den fyrste (rolege) delen og god snert i den fugeaktige (snøgge) andre delen. Både i form og uttrykk er slike ouverturar erketypisk høgbarokke, ein stil som openbert låg Kirnberger i blodet. Verre er det med den moderne, «kjenslevare» rokokkostilen han prøver seg på i den andre sonaten. Toppstemmene dominerer her over bassen, og dei har ein bleik og stilleståande melodikk. Det kling monotont.

Den tredje sonaten er skriven i gamal stil frå renessansen, der idealet var mest mogleg likeverdige stemmer. På 1700-talet kalla ein dette stile antico, noko Bach var kjend for å briljera med. Sjølv om triosonaten kling stivare og er harmonisk bleikare enn hjå førebiletet Bach, syner Kirnberger godt handverk.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Standard­inn­spelinga

Johann Philipp Kirn­berger:

6 Trios

NeoBarock. Ambitus 2009

Det tyske ensemblet NeoBarock har gjennom fleire album utforska dei kompositoriske omgjevnadane til Johann Sebastian Bach (1685–1750). Ros til dei for det; dei fleste spelar jo berre inn nye versjonar av dei same, gamle Bach-verka.

Denne CD-en frå 2009 er vigd Johann Philipp Kirnberger, nærare bestemt dei seks triosonatane hans som er overleverte i manuskript ved Staatsbibliothek Berlin. NeoBarock stod for den aller fyrste innspelinga av desse verka for to fiolinar og basso continuo (besifra bass, spelt av cello og cembalo eller orgel). Eg har opplevd ensemblet live ved fleire festivalar i Tyskland og hugsar at profesjonaliteten til dei relativt unge musikarane imponerte. Også på albumet held spelet eit jamt høgt nivå. Det same kan ikkje alltid seiast om komposisjonane.

Kven var så Johann Philipp Kirnberger, og kva hadde han med Bach å gjera?

Prinsesselærar

Kirnberger er meir kjend som teoretikar enn som komponist. Han var fødd i Thüringen i 1721 og drog kring 1740 til Leipzig for å studera hjå Bach. Møtet prega han livet ut. Etter mange år som musikar hjå ymse polske adelsmenn enda han opp i Berlin, der han blei lærar og musikkbibliotekar for prinsesse Anna Amalia av Preussen. Her samla og publiserte han mange Bach-verk og bevarte dei slik for ettertida.

For Kirnberger var Bach både den beste komponisten, utøvaren og læraren. Men han etterlét seg inga lærebok eller noko teoretisk traktat. Dette ville Kirnberger bøta på gjennom undervisning og teoretiske publikasjonar etter «Bachs metode». Intensjonen var nok oppriktig, men han møtte kritikk i samtida.

Godt handverk

Kirnbergers historiske interesse kjem til uttrykk i triosonatane. Den fyrste opnar passande nok med ein fransk ouverture. Med sparsame middel får Kirnberger her til ein orkestral verknad i den fyrste (rolege) delen og god snert i den fugeaktige (snøgge) andre delen. Både i form og uttrykk er slike ouverturar erketypisk høgbarokke, ein stil som openbert låg Kirnberger i blodet. Verre er det med den moderne, «kjenslevare» rokokkostilen han prøver seg på i den andre sonaten. Toppstemmene dominerer her over bassen, og dei har ein bleik og stilleståande melodikk. Det kling monotont.

Den tredje sonaten er skriven i gamal stil frå renessansen, der idealet var mest mogleg likeverdige stemmer. På 1700-talet kalla ein dette stile antico, noko Bach var kjend for å briljera med. Sjølv om triosonaten kling stivare og er harmonisk bleikare enn hjå førebiletet Bach, syner Kirnberger godt handverk.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Den dårlege kommuneøkonomien gjer det krevjande for kommunane å levere helse- og omsorgstenester, ifølge ein rapport frå KS.

Den dårlege kommuneøkonomien gjer det krevjande for kommunane å levere helse- og omsorgstenester, ifølge ein rapport frå KS.

Foto: Gorm Kallestad / NTB

Ordskifte

Skal unge funksjonshemma tilbake til institusjonane?

IdaHauge Dignes
Den dårlege kommuneøkonomien gjer det krevjande for kommunane å levere helse- og omsorgstenester, ifølge ein rapport frå KS.

Den dårlege kommuneøkonomien gjer det krevjande for kommunane å levere helse- og omsorgstenester, ifølge ein rapport frå KS.

Foto: Gorm Kallestad / NTB

Ordskifte

Skal unge funksjonshemma tilbake til institusjonane?

IdaHauge Dignes
Cecilie Grundt med Vigleik Storaas, David Andersson og Fredrik Villmow.

Cecilie Grundt med Vigleik Storaas, David Andersson og Fredrik Villmow.

Foto: Sigbjørn Berven

MusikkMeldingar
Lars Mossefinn

Solide røter

Cecilie Grundt har sett saman eit lojalt lyttande band.

Eivind Trædal har sete i Oslo bystyre for MDG sidan 2015. I vår kom det fram at han stiller seg til disposisjon for stortingslista til MDG.

Eivind Trædal har sete i Oslo bystyre for MDG sidan 2015. I vår kom det fram at han stiller seg til disposisjon for stortingslista til MDG.

Foto: Cappelen Damm

BokMeldingar
Gjermund BakkeliHaga

Den tunge kampen mot bileufori

Eivind Trædal viser fram politikkens fallitt på transportfeltet i boka På ville veier.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Foto: Jim Watson / AFP / NTB

Samfunn

Trump ord for ord

Kva seier Trump på folkemøta? For å få eit inntrykk av kva han vil formidla til møtelyden, trykkjer vi den første delen av talen han heldt i vippestaten Michigan førre helg.

Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Foto: Pxhere.com

Frå matfatetKunnskap

Olivenolje

Jomfruer veit visst ikkje alltid å ta seg betalt.

Siri Helle
Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Foto: Pxhere.com

Frå matfatetKunnskap

Olivenolje

Jomfruer veit visst ikkje alltid å ta seg betalt.

Siri Helle

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis