JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

MusikkMeldingar

Klår kulokk

Der er både norsk og tysk nasjonalromantikk i Sigurd Lies romansar.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Den norske komponisten Sigurd Lie (1871–1904).

Den norske komponisten Sigurd Lie (1871–1904).

Den norske komponisten Sigurd Lie (1871–1904).

Den norske komponisten Sigurd Lie (1871–1904).

2870
20240913
2870
20240913

CD

Sigurd Lie:

Songs, Vol. 2

Marianne Beate Kielland, mezzosopran; Nils Anders Mortensen, klaver. LAWO 2023

«Man tør vente sig med Tiden at se ham som en af de fremste blandt vore Komponister», skreiv Aftenpostens kritikar, komponisten Otto Winter-Hjelm, etter ein konsert i Kristiania i 1899 der Sigurd Lie hadde framført eigne verk. Men tida hans skulle ikkje bli lang. No i september er det 120 år sidan han døydde berre 33 år gamal.

Lie blei fødd i Drammen i 1871, men voks opp i Kristiansand. Etter studium i Kristiania, Leipzig og Berlin fekk han i 1895 si fyrste stilling som konsertmeister i Harmonien, det som i dag er Bergen Filharmoniske Orkester. Tre år seinare flytte han til Kristiania for å bli kapellmeister ved Centraltheatret. Den tuberkuloseplaga komponisten etterlét seg ei kort, men variert verkliste: to dusin mannskorsongar, ymse kammermusikk og orkesterverk, éin symfoni og over 70 romansar for røyst og klaver.

Caspari-songar

I dag er det romansen «Sne» Lie er mest kjend for, eller kanskje heller: minst ukjend for. Den fekk me på volum 1 av Marianne Beate Kielland og Nils Anders Mortensens samleinnspeling av romansane hans. Det andre og siste volumet held fram kronologisk der det fyrste enda, med songsyklusar og posthumt publiserte enkeltsongar.

Albumet opnar pangermansk, med syklusen Wartburg frå dødsåret 1904. Poesien av den tyskætta nordmannen Theodor Caspari (1853–1948) handlar om eit av Tysklands romantiske nasjonalsymbol, om Luther-borga som kneisar over Eisenach, J.S. Bachs og den tyske studentrørslas fødeby.

Det er uvanleg verkelyst over Kiellands deklamerande mezzosopran i sistesatsen «Hymne» (spor 6), på orda «Wartburg, Wartburg! Hil dig høye lyse Borg bag Linde gren./ Du er Fædrelandets Hjerte, du er Tysklands Ædelsten. [...] Aldrig skal du mangle Mure, aldri Tyskland mangle Mænd!».

Garborg-songar

For amatørar er ikkje stykka skrivne. Dei krev ofte ein teknisk habil songar – noko Kielland definitivt er – for toneomfanget er vidt, og der er stadig «uvokale» tonesprang i melodien. Den nyanserikt komponerte klaverparten blir grundig framført av Mortensen, som atter syner at han er ein av våre fremste akkompagnatørar.

Stilistisk høyrer Lies songar til seinromantikken, han døydde jo før den musikalske modernismen feste seg, og det er karakteristisk at den i Noreg så hegemoniske «nasjonale tonen» oftast er fråverande – med enkelte markante unntak: I «Ku-lokk» (spor 20) frå Fire sanger fra Haugtussa (1898) er tonaliteten så folkemusikalsk ein får det. Som komposisjon er denne Garborg-songen like underleg som han er vedunderleg. Klaveret teier nemleg mesteparten av tida og lèt Kiellands sylvklåre kulokk klinga åleine.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

CD

Sigurd Lie:

Songs, Vol. 2

Marianne Beate Kielland, mezzosopran; Nils Anders Mortensen, klaver. LAWO 2023

«Man tør vente sig med Tiden at se ham som en af de fremste blandt vore Komponister», skreiv Aftenpostens kritikar, komponisten Otto Winter-Hjelm, etter ein konsert i Kristiania i 1899 der Sigurd Lie hadde framført eigne verk. Men tida hans skulle ikkje bli lang. No i september er det 120 år sidan han døydde berre 33 år gamal.

Lie blei fødd i Drammen i 1871, men voks opp i Kristiansand. Etter studium i Kristiania, Leipzig og Berlin fekk han i 1895 si fyrste stilling som konsertmeister i Harmonien, det som i dag er Bergen Filharmoniske Orkester. Tre år seinare flytte han til Kristiania for å bli kapellmeister ved Centraltheatret. Den tuberkuloseplaga komponisten etterlét seg ei kort, men variert verkliste: to dusin mannskorsongar, ymse kammermusikk og orkesterverk, éin symfoni og over 70 romansar for røyst og klaver.

Caspari-songar

I dag er det romansen «Sne» Lie er mest kjend for, eller kanskje heller: minst ukjend for. Den fekk me på volum 1 av Marianne Beate Kielland og Nils Anders Mortensens samleinnspeling av romansane hans. Det andre og siste volumet held fram kronologisk der det fyrste enda, med songsyklusar og posthumt publiserte enkeltsongar.

Albumet opnar pangermansk, med syklusen Wartburg frå dødsåret 1904. Poesien av den tyskætta nordmannen Theodor Caspari (1853–1948) handlar om eit av Tysklands romantiske nasjonalsymbol, om Luther-borga som kneisar over Eisenach, J.S. Bachs og den tyske studentrørslas fødeby.

Det er uvanleg verkelyst over Kiellands deklamerande mezzosopran i sistesatsen «Hymne» (spor 6), på orda «Wartburg, Wartburg! Hil dig høye lyse Borg bag Linde gren./ Du er Fædrelandets Hjerte, du er Tysklands Ædelsten. [...] Aldrig skal du mangle Mure, aldri Tyskland mangle Mænd!».

Garborg-songar

For amatørar er ikkje stykka skrivne. Dei krev ofte ein teknisk habil songar – noko Kielland definitivt er – for toneomfanget er vidt, og der er stadig «uvokale» tonesprang i melodien. Den nyanserikt komponerte klaverparten blir grundig framført av Mortensen, som atter syner at han er ein av våre fremste akkompagnatørar.

Stilistisk høyrer Lies songar til seinromantikken, han døydde jo før den musikalske modernismen feste seg, og det er karakteristisk at den i Noreg så hegemoniske «nasjonale tonen» oftast er fråverande – med enkelte markante unntak: I «Ku-lokk» (spor 20) frå Fire sanger fra Haugtussa (1898) er tonaliteten så folkemusikalsk ein får det. Som komposisjon er denne Garborg-songen like underleg som han er vedunderleg. Klaveret teier nemleg mesteparten av tida og lèt Kiellands sylvklåre kulokk klinga åleine.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Foto: Baard Henriksen

LitteraturKultur

Sorg og sjølvutsletting

Kva kan djup, djup sorg gjere med eit menneske? I den nye romanen sin freistar Terje Holtet Larsen gi nokre svar.

Jan H. Landro

Foto: Baard Henriksen

LitteraturKultur

Sorg og sjølvutsletting

Kva kan djup, djup sorg gjere med eit menneske? I den nye romanen sin freistar Terje Holtet Larsen gi nokre svar.

Jan H. Landro
Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.

Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.

Foto: Lise Åserud / NTB

Samfunn
Christiane Jordheim Larsen

Språkfag i spel

Kunnskapsministeren vil gje fleire elevar høve til å velje arbeidslivsfag. Lærarar åtvarar mot å la det gå på kostnad av språkopplæringa.

Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.

Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.

Foto: Warner Bros. Discovery

FilmMeldingar
Håkon Tveit

Dyster dobbeldose

Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.

I hamnebassenget om lag her lét Dia í Geil seg døype grytidleg ein kald oktobersøndag for snart 150 år sidan. Det var starten på vekkinga som gjorde Brø¿rasamkoman til eit livskraftig samfunn som framleis styrer mykje på Færøyane.

I hamnebassenget om lag her lét Dia í Geil seg døype grytidleg ein kald oktobersøndag for snart 150 år sidan. Det var starten på vekkinga som gjorde Brø¿rasamkoman til eit livskraftig samfunn som framleis styrer mykje på Færøyane.

Alle foto: Hallgeir Opedal

ReportasjeFeature
Hallgeir Opedal

Om Gud og lausriving

Siste dag i oktober i 1880 lét Dia í Geil seg døype i hamnebassenget i Tórshavn, og etter det skulle Færøyane aldri bli det same.

Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.

Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.

Alle foto: Håvard Rem

UtanriksSamfunn

Det blonde reservatet

PALM BEACH: Krig og folkevandring verkar inn på alle vestlege val. Eit amerikansk presidentval kan verka andre vegen òg.

Håvard Rem
Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.

Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.

Alle foto: Håvard Rem

UtanriksSamfunn

Det blonde reservatet

PALM BEACH: Krig og folkevandring verkar inn på alle vestlege val. Eit amerikansk presidentval kan verka andre vegen òg.

Håvard Rem

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis