Rock

Paul Simon:

Seven Psalms

Sony

Kanskje går det an å seie at dei første strofene av Paul Simons fascinerande Seven Psalms, som er ute i dag, er ein refleksjon over religiøs biletbruk. «The Lord» legg fram motsetningsfulle førestillingar om det allmektige: Herren er eit andlet i atmosfæren, heiter det, eller eit måltid for dei fattige. Ei dør som står open for den som er framand, men også covid-19-viruset, eller havet som stig. Det er som om all von og all frykt får plass i dette eine biletet, i alle desse setningane som tek til med «The Lord is...»

Alt i éin jafs

Slik kan ein seie at musikken vi høyrer, er i tråd med den mest grunnleggjande definisjonen av sjangeren tittelen ber lovnad om: salmen. Går ein til etymologien, fører det greske opphavet – psalmos, song med strengespel – vidare til den mest basale tydinga, at det dreier seg om ein song med religiøst innhald. Og likevel liknar ikkje det vi høyrer på Seven Psalms, det vi høyrer i ei gudsteneste rundt om i norske kyrkjer.

Det gir kanskje best meining å tenkje på Seven Psalms som eit sjudelt verk, der kvart segment har ein tittel. Komposisjonen varer i 33 minutt, der innleiande «The Lord» på seks minutt er nøkkelsporet, før det eine fører deg vidare til det neste. Du skal ta til deg alt i éin jafs – etter prinsippet Karpe insisterte på med SAS Plus / SAS Pussy (2019), eller, for den del, Prince på Lovesexy (1988), den gongen artisten irriterte på seg folk med å berre ha eitt einaste spor på CD-plata. Det heile er sparsamt instrumentert, gjennomført akustisk. Viktigast er Simons gitarspel, og røysta hans, som held seg godt – det er ei røyst det ikkje går an å ta feil av, som det kjennest som ei uventa gåve å få høyre igjen.

Det vart først offentleg kjent at Simon hadde noko nytt på gang då Miracle and Wonder kom ut hausten 2021. Lydboka baud på lange samtalar artisten hadde hatt med Malcolm Gladwell og Bruce Headlam, og dei som tok seg tid til dei fem timane det redigerte utdraget varte, fekk høyre Simon setje seg ned med gitaren og dele noko han arbeidde med, men endå ikkje visste heilt kva var: «I haven’t figured out quite what it is yet. Oh, you know what, let me make coffee.» Melodien høyrer vi att no, med Seven Psalms.

Salmediktingsvri

Artisten fyller 83 denne hausten, og til Gladwell og Headlam fortalde han om korleis han etter Stranger to Stranger (2016) fann ut at han kjende seg ferdig med å spele inn ny musikk. Å lage ei plate tok han minst tre år, kanskje skulle han bruke meir av tida han hadde att til å reise? Slik vart det ikkje. Musikken som no kjem ut, trengde seg på, ubeden, med ein styrke som gjorde det uråd berre å pakke kofferten. Kanskje spela pandemien inn, også, spekulerer denne lyttaren.

Seven Psalms, altså, og det mindre enn eitt år etter ei Nick Cave-utgiving med same tittel. Kva er det som er så tiltrekkjande med å gjere ein eigen vri på salmediktinga? Spørsmålet krev eit større svar enn det er plass til her, men det verkar ikkje tilfeldig at artistar som Simon og Cave strekkjer seg etter noko som hymnene kan romme – kanskje ei form for dempa lovprising som botnar i undring og takksemd. «Nothing dies of too much love», syng Simon – og det held eg med han i.

Eg er glad kjelda ikkje var tørr. Seven Psalms vert ikkje ståande mellom Simons største utgivingar, men det er eit skikkeleg fint stykke musikk, som kjem til å ha ein spesiell plass i den rikhaldige katalogen.

Øyvind Vågnes

Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.