CD

Ymse komponistar:

Echoes of an Old Hall

Gothic Voices. Linn Records 2021

Mellomaldermusikarar må vera dei mest akademiske musikarane me har. Teksten i omslagsheftet til dette albumet, som er skriven av ein av utøvarane, er så full av engelske ord eg ikkje kjenner, at eg måtte lesa han med ordbok. Men ein ting er det reint språklege. I tillegg kjem dei mange faguttrykka, som krev eit oppslagsverk nummer to.

Å framføra den for oss temmeleg framandvorne mellomaldermusikken, er ikkje berre ein kunst, men ein vitskap for seg. Men må me kjenna til komposisjonsteknikkane – dei kompliserte rytmiske strukturane, reglane for konsonans og dissonans og, ikkje minst, latinen – for å ha glede av han? På ingen måte. Me kan nyta han som eit estetisk objekt, som me i grunnen gjer med all musikk.

Old Hall Manuscript

Om eg frå ein publikumsståstad skal samanlikna mellomaldermusikken med ein annan type musikk, må det vera samtidsmusikken, som ofte er samansett, utan at det nødvendigvis gjer han utilgjengeleg for lyttarar med bakgrunn frå det barokke og klassisk-romantiske repertoaret.

Repertoaret til det britiske ensemblet Gothic Voices, som blei stifta i 1980, er då òg nettopp mellomaldermusikk og samtidsmusikk – sjølv om det den gamle musikken dominerer diskografien deira, som er på over 20 album. På det nyaste, Echoes of an Old Hall, syng dei stykke frå det såkalla Old Hall Manuscript. Denne samlinga av religiøs musikk blei notert på pergament kring 1420 og har fine illustrasjonar (på fagspråket: illuminasjonar). Ho inneheld mest 150 einskildstykke og er ei av dei viktigaste kjeldene våre til musiseringa i engelsk seinmellomalder.

Metamusikk

Opningssporet er det mest spesielle. Arae post libamina, som blei komponert av Mayshuet de Joan kring 1380, verkar som eit etisk manifest for oppriktige songarar. Det er ein slags metamusikk om musikken og musikarar og gjev oss eit sjeldsynt innblikk i korleis songarane den gongen såg på seg sjølve – eller korleis dei ville bli sett. Musikken blir livfullt framført av Gothic Voices, med ei roleg understemme som blir kontrastert av ei snøgg og ordrik overstemme. Men dette er ikkje det einaste som kontrasterer i stykket. Fyrste- og andrestemma framfører faktisk to heilt ulike tekstar samstundes, der den eine fokuserer på det positive dømet, den andre på det negative.

Resten av albumet dreier seg om tilbedinga av jomfru Maria, dåtidas mest populære helgen, og syner stilistisk den kulturelle einskapen mellom Frankrike og England i tida. Framføringa ber preg av den grundige kunnskapen musikarane har til repertoaret. Teknisk er dei suverene, med akkurat diksjon, god intonasjon og fin flyt i fraseringa.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.