Gjendines original
Bergset og Gimse baud på folkemusikk og kunstmusikalske omarbeidingar i Troldsalen.
Arve Moen Bergset og Håvard Gimse i Troldsalen.
Foto: Magnus Skrede
Festspelkonsert
Tveitt, Bull, Grieg,
Halvorsen, Irgens-
Jensen, Sommerfeldt, Buen, tradisjonsmusikk:
Kveding og klassisk
Arve Moen Bergset, fiolin, hardingfele og kveding; Håvard Gimse, klaver
Troldsalen, sundag 30. mai
Troldsalen, den godt kamuflerte konsertsalen nedanfor Edvard Griegs villa på Troldhaugen, har Festspillenes finaste bakgrunnskulisse. Gjennom det store vindauget ser me komponisthytta ved Nordåsvatnet, den Grieg lét byggja i 1891. I hytta fekk han den absolutte stilla han trong for å komponera; éin einaste lyd var nok til å øydeleggja konsentrasjonen og inspirasjonen hans.
Seks stykke av Grieg stod på programmet sundag førre helg. Då presentere Arve Moen Bergset og Håvard Gimse eit etter kvart kjent programkonsept, der originale folketonar og dei kunstmusikalske omarbeidingane av desse blei sette opp mot kvarandre. Slik fekk me til dømes oppleva Bergset synga voggesongen Grieg høyrde av Gjendine Slålien under ein fjelltur til Skogadalsbøen i Jotunheimen, også det i 1891, før Gimse spelte Griegs vedunderleg varsame omarbeiding «Gjendines bådnlåt», op. 66 nr. 19.
Noko tilsvarande opna konserten, då Bergset kvad folkesongen «Velkomne med æra» frå Kvam, og Gimse spelte Geirr Tveitts klaverversjon frå samlinga Hundrad Hardingtonar. (Vel å merka ikkje den vanlege versjonen, men ein tidleg og ukjend variant Gimse har fått av son til Tveitt).
I tillegg til kvedinga spelte Bergset både vanleg fiolin og hardingfele. Hardingfelespelet hans var best, med klår tone og rytmisk driv. På fiolinen nådde han ikkje dette nivået – i Johan Halvorsens (1864–1935) Norsk dans nr. 1 var intonasjonen stundom merkbart for lågt i det høge registeret. Med kvedinga briljerte han, derimot, særleg når han song solo. Når klaveret var med, hende det som ofte skjer med kvedarar: Flygelet overdøyver dei.
Denne typen programmering med mange småstykke har den ulempa at konserten blir temmeleg oppstykka, med mykje klapping innimellom. Konserten hadde difor tent på å ha minst eitt større, samanhengande verk, som fint kunne vore integrert i midten.
Sjur Haga Bringeland
Tilgang til digitale versjonar av begge konsertane kan kjøpast via internettsidene til Festspillene i Bergen fram til 23. juni.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Festspelkonsert
Tveitt, Bull, Grieg,
Halvorsen, Irgens-
Jensen, Sommerfeldt, Buen, tradisjonsmusikk:
Kveding og klassisk
Arve Moen Bergset, fiolin, hardingfele og kveding; Håvard Gimse, klaver
Troldsalen, sundag 30. mai
Troldsalen, den godt kamuflerte konsertsalen nedanfor Edvard Griegs villa på Troldhaugen, har Festspillenes finaste bakgrunnskulisse. Gjennom det store vindauget ser me komponisthytta ved Nordåsvatnet, den Grieg lét byggja i 1891. I hytta fekk han den absolutte stilla han trong for å komponera; éin einaste lyd var nok til å øydeleggja konsentrasjonen og inspirasjonen hans.
Seks stykke av Grieg stod på programmet sundag førre helg. Då presentere Arve Moen Bergset og Håvard Gimse eit etter kvart kjent programkonsept, der originale folketonar og dei kunstmusikalske omarbeidingane av desse blei sette opp mot kvarandre. Slik fekk me til dømes oppleva Bergset synga voggesongen Grieg høyrde av Gjendine Slålien under ein fjelltur til Skogadalsbøen i Jotunheimen, også det i 1891, før Gimse spelte Griegs vedunderleg varsame omarbeiding «Gjendines bådnlåt», op. 66 nr. 19.
Noko tilsvarande opna konserten, då Bergset kvad folkesongen «Velkomne med æra» frå Kvam, og Gimse spelte Geirr Tveitts klaverversjon frå samlinga Hundrad Hardingtonar. (Vel å merka ikkje den vanlege versjonen, men ein tidleg og ukjend variant Gimse har fått av son til Tveitt).
I tillegg til kvedinga spelte Bergset både vanleg fiolin og hardingfele. Hardingfelespelet hans var best, med klår tone og rytmisk driv. På fiolinen nådde han ikkje dette nivået – i Johan Halvorsens (1864–1935) Norsk dans nr. 1 var intonasjonen stundom merkbart for lågt i det høge registeret. Med kvedinga briljerte han, derimot, særleg når han song solo. Når klaveret var med, hende det som ofte skjer med kvedarar: Flygelet overdøyver dei.
Denne typen programmering med mange småstykke har den ulempa at konserten blir temmeleg oppstykka, med mykje klapping innimellom. Konserten hadde difor tent på å ha minst eitt større, samanhengande verk, som fint kunne vore integrert i midten.
Sjur Haga Bringeland
Tilgang til digitale versjonar av begge konsertane kan kjøpast via internettsidene til Festspillene i Bergen fram til 23. juni.
Fleire artiklar
To unge mormonmisjonærar, søster Paxton (Sophie Thatcher) og søster Barnes (Chloe East), blir tvinga til å setje trua si på prøve i møtet med herr Reed (Hugh Grant).
Foto: Ymer Media
«Mange av skrekkfilmane no til dags liknar meir på filmar frå syttitalet»
I tillegg til å vere forfattar er Kristina Leganger Iversen også litteraturvitar, samfunnsdebattant og omsetjar.
Foto: Sara Olivia Sanderud
Nedslåande sanning
Kristina Leganger Iversen leverer eit grundig studium av noko som burde vere opplagt for fleire.
Teikning: May Linn Clement
«Me har ikkje grunnlag for å seia at bokmålsbrukarar har kvassare penn enn andre, men nokre av dei evnar å kløyva kvass i to.»
Gjennom Hitlers progagandaminister Joseph Goebbels får vi eit innblikk i sanninga bak Nazi-Tysklands propagandamaskin.
Foto: Another World Entertainment
Propaganda på agendaen
Fører og forfører er ein drivande historietime om tidenes skumlaste skrønemakar.
Ein mann med tomlar opp i ruinane i ein forstad sør i Beirut etter at fredsavtalen mellom Hizbollah og Israel vart gjeldande 27. november.
Foto: Mohammed Yassin / Reuters / NTB
Fredsavtale med biverknader
Avtalen mellom Israel og Libanon kan få vidtrekkjande konsekvensar.