JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

MusikkMeldingar

For lite hjarte

Edvin Østergaards musikk er kompo­sitorisk raffinert, men trøytar øyro.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Frå innspelinga i Sofienberg kyrkje i Oslo.

Frå innspelinga i Sofienberg kyrkje i Oslo.

Foto: Thomas Wolden

Frå innspelinga i Sofienberg kyrkje i Oslo.

Frå innspelinga i Sofienberg kyrkje i Oslo.

Foto: Thomas Wolden

3004
20231117
3004
20231117

CD

Edvin Østergaard:

Ørenslyd

Tone Elisabeth Braaten, sopran; Ebba Rydh, mezzosopran; Per Kristian Amundrød, tenor; Håkon Thelin, kontrabass. LAWO 2023

For å skjøna tittelen på dette albumet måtte eg til Det norske akademis ordbok, som forklarar substantivet ørenslyd som ein «mulighet for å høre noe som blir sagt eller for selv å bli hørt». Namnet kjem frå det siste verket på plata, Ørenslyd. Ritus V. Dette tredelte stykket for tre songarar og kontrabass har tekst frå Matteusevangeliet, frå Duineser Elegien av den austerrikske forfattaren Rainer Maria Rilke (1875–1926), og frå eit føredrag av den tyske fysikaren og naturforskaren Hermann von Helmholtz (1821–1894).

Komponisten Edvin Østergaard (fødd 1959) skriv at det «er skrevet som en utforsking av samspillet mellom den menneskelige stemmens klanglige mangfold og kontrabassens rike akustiske uttrykk».

Overtonar

Det utforskande, særleg av ukonvensjonelle spele- og syngeteknikkar, pregar mykje av plata. Solostykket Intro A (2019), som granskar kontrabassens akustiske kapasitetar, er det mest systematiske. Dissonansane i det djupe registeret er særs tydelege, for dei kling heilt fysisk, som om me høyrer lydbølgene kollidera i lufta.

Kontrabass er også eit eigna instrument for såkalla flageolettspel. Overtonane er lettare å høyra enn på mindre strykeinstrument av di dei ligg i så djupt register, altså nærare menneskerøysta, og resultatet minner då òg om mongolsk strupesong.

Men med over 18 minuttar er stykket altfor langt å lytta til. Eg går lei av lydeffektane, for det heile glir over i ein fysisk klangstudie. Musikken blir eit vitskapleg arbeid meir enn eit estetisk, det er som om notane treng fotnotar for å fattast. Kontrabassisten Håkon Thelin imponerer likevel. Vibratoen hans er fin, intonasjonen (med få unntak) god, og rytmisk stabilitet er der allstad. Den gode lydkvaliteten på innspelinga gjer at me sansar kvar detalj.

Også A Steffens Fragment (2019) for sopran og kontrabass blir framført med teknisk stålkontroll av Thelin og songaren Tone Elisabeth Braaten. Samspelet i dei unisone partia i opninga er rytmisk stramt, med små og fine fleksibilitetar i fraseringa etter kvart som stemmene glid frå kvarandre.

Kan annleis

For å få grep om Østergaards komplekse musikk måtte eg lytta gjennom albumet fleire gonger. Hovudinntrykket mitt er at det her er for mykje hjerne og for lite hjarte bak komposisjonane. Med det meiner eg ikkje at Østergaard vantar hjarte, men at han sjeldan lèt det avgjera retninga i dei konseptprega komposisjonane.

At han kan annleis, syner Rilke-fragmenta Aus der ersten Duineser Elegie (2019) for tre songarar. I fyrstesatsen «...ei meir inderleg flukt...» lèt han klangane kvila i hugen til lyttaren. Han får slik sagt mykje meir med tonar enn i dei andre, informasjonsmetta verka på plata.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

CD

Edvin Østergaard:

Ørenslyd

Tone Elisabeth Braaten, sopran; Ebba Rydh, mezzosopran; Per Kristian Amundrød, tenor; Håkon Thelin, kontrabass. LAWO 2023

For å skjøna tittelen på dette albumet måtte eg til Det norske akademis ordbok, som forklarar substantivet ørenslyd som ein «mulighet for å høre noe som blir sagt eller for selv å bli hørt». Namnet kjem frå det siste verket på plata, Ørenslyd. Ritus V. Dette tredelte stykket for tre songarar og kontrabass har tekst frå Matteusevangeliet, frå Duineser Elegien av den austerrikske forfattaren Rainer Maria Rilke (1875–1926), og frå eit føredrag av den tyske fysikaren og naturforskaren Hermann von Helmholtz (1821–1894).

Komponisten Edvin Østergaard (fødd 1959) skriv at det «er skrevet som en utforsking av samspillet mellom den menneskelige stemmens klanglige mangfold og kontrabassens rike akustiske uttrykk».

Overtonar

Det utforskande, særleg av ukonvensjonelle spele- og syngeteknikkar, pregar mykje av plata. Solostykket Intro A (2019), som granskar kontrabassens akustiske kapasitetar, er det mest systematiske. Dissonansane i det djupe registeret er særs tydelege, for dei kling heilt fysisk, som om me høyrer lydbølgene kollidera i lufta.

Kontrabass er også eit eigna instrument for såkalla flageolettspel. Overtonane er lettare å høyra enn på mindre strykeinstrument av di dei ligg i så djupt register, altså nærare menneskerøysta, og resultatet minner då òg om mongolsk strupesong.

Men med over 18 minuttar er stykket altfor langt å lytta til. Eg går lei av lydeffektane, for det heile glir over i ein fysisk klangstudie. Musikken blir eit vitskapleg arbeid meir enn eit estetisk, det er som om notane treng fotnotar for å fattast. Kontrabassisten Håkon Thelin imponerer likevel. Vibratoen hans er fin, intonasjonen (med få unntak) god, og rytmisk stabilitet er der allstad. Den gode lydkvaliteten på innspelinga gjer at me sansar kvar detalj.

Også A Steffens Fragment (2019) for sopran og kontrabass blir framført med teknisk stålkontroll av Thelin og songaren Tone Elisabeth Braaten. Samspelet i dei unisone partia i opninga er rytmisk stramt, med små og fine fleksibilitetar i fraseringa etter kvart som stemmene glid frå kvarandre.

Kan annleis

For å få grep om Østergaards komplekse musikk måtte eg lytta gjennom albumet fleire gonger. Hovudinntrykket mitt er at det her er for mykje hjerne og for lite hjarte bak komposisjonane. Med det meiner eg ikkje at Østergaard vantar hjarte, men at han sjeldan lèt det avgjera retninga i dei konseptprega komposisjonane.

At han kan annleis, syner Rilke-fragmenta Aus der ersten Duineser Elegie (2019) for tre songarar. I fyrstesatsen «...ei meir inderleg flukt...» lèt han klangane kvila i hugen til lyttaren. Han får slik sagt mykje meir med tonar enn i dei andre, informasjonsmetta verka på plata.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Stridsvogner øver på å slå attende kinesiske landgangsstyrkar på Penghu-øyane i Taiwansundet.

Stridsvogner øver på å slå attende kinesiske landgangsstyrkar på Penghu-øyane i Taiwansundet.

Foto: Taiwan Military News Agency / Taiwan's Defense Ministry / AP / NTB

UtanriksSamfunn

Starten på ein storkrig?

For tida bur eg i eit fredeleg, demokratisk og velståande land, som risikerer å utløysa den neste storkrigen i verda.

HalvorEifring
Stridsvogner øver på å slå attende kinesiske landgangsstyrkar på Penghu-øyane i Taiwansundet.

Stridsvogner øver på å slå attende kinesiske landgangsstyrkar på Penghu-øyane i Taiwansundet.

Foto: Taiwan Military News Agency / Taiwan's Defense Ministry / AP / NTB

UtanriksSamfunn

Starten på ein storkrig?

For tida bur eg i eit fredeleg, demokratisk og velståande land, som risikerer å utløysa den neste storkrigen i verda.

HalvorEifring
Brussel-buarar på Place de la Bourse, børsplassen i sentrum av byen, heidrar offer for islamistsjølvmordsbombarane på Zaventem-flyplassen og Maelbeek metrostasjon i mars 2016, der til saman 32 menneske miste livet.

Brussel-buarar på Place de la Bourse, børsplassen i sentrum av byen, heidrar offer for islamistsjølvmordsbombarane på Zaventem-flyplassen og Maelbeek metrostasjon i mars 2016, der til saman 32 menneske miste livet.

Foto: Peter Dejong / AP / NTB

Samfunn

Jihadismen lever

Tenåringar blir rekrutterte til terrororganisasjonar. Svenske kriminelle nettverk utfører aksjonar i Skandinavia for Iran. Nye konstellasjonar oppstår blant ekstremistiske grupper.

Ole JanLarsen
Brussel-buarar på Place de la Bourse, børsplassen i sentrum av byen, heidrar offer for islamistsjølvmordsbombarane på Zaventem-flyplassen og Maelbeek metrostasjon i mars 2016, der til saman 32 menneske miste livet.

Brussel-buarar på Place de la Bourse, børsplassen i sentrum av byen, heidrar offer for islamistsjølvmordsbombarane på Zaventem-flyplassen og Maelbeek metrostasjon i mars 2016, der til saman 32 menneske miste livet.

Foto: Peter Dejong / AP / NTB

Samfunn

Jihadismen lever

Tenåringar blir rekrutterte til terrororganisasjonar. Svenske kriminelle nettverk utfører aksjonar i Skandinavia for Iran. Nye konstellasjonar oppstår blant ekstremistiske grupper.

Ole JanLarsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis