JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

MusikkMeldingar

Folkemusikk i klassisk bunad

Arve Sølvberg og Øyvind Lyslo tek for seg komposisjonar av jølstringen Anders Viken.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Anders Viken flankert av Arve Sølvberg og Øyvind Lyslo.

Anders Viken flankert av Arve Sølvberg og Øyvind Lyslo.

Foto: David Zadig

Anders Viken flankert av Arve Sølvberg og Øyvind Lyslo.

Anders Viken flankert av Arve Sølvberg og Øyvind Lyslo.

Foto: David Zadig

2081
20211022
2081
20211022

FOLKEMUSIKK

Arne Sølvberg og Øyvind Lyslo:

Slåttar og tonestykkje av Anders Viken

Arne M. Sølvberg, hardingfele og fiolin; Øyvind Lyslo, klassisk gitar
Lærdal Musikkproduksjon

Norsk folkemusikk har lenge vore dominert av solistiske framføringar. Hovudunnataka har vore lagspel på fele/hardingfele, der melodien oftast vert framført unisont, eller gamaldansmusikk der trekkspel, gitar og bass gjerne utgjer kompet. Det var først frå 1970-åra og framover at folkemusikarar for alvor byrja å dyrka samspel med musikarar frå andre stilartar, ofte jazz, eller skapa ny folkemusikk influert av annan musikk.

Sjangerblanding

Innan den klassiske musikkulturen har folkemusikken gjerne tent som råstoff, eller utgangspunkt for nye arrangement, jamfør Grieg. Men samspelsformer der desse musikkulturane møtest, er ikkje så vanleg, dersom ein ser bort frå nordfjordspelemannen Arne M. Sølvberg og den klassiske gitaristen Øyvind Lyslo, som alt i 1990 gav ut plata Syngjande strenger.

Men sameininga av folkemusikk og klassisk musikk er likevel ikkje Sølvberg og Lyslos oppfinning. All musikken på plata er komponert av Anders Viken (1898–1977) frå Jølster, som både dyrka den lokale folkemusikken og hadde lært seg klassisk fiolinteknikk.

Konservativt

Det er noko konservativt over dette prosjektet: Komposisjonane har minimalt til felles med det som Vikens jamgamle modernistiske komponistar dreiv med. Og arrangementa til Lyslo kan heller ikkje seiast å vera nyskapande. Men uansett er dette godt utført, og eit godt døme på at honnøromgrepet «mangfald» ikkje berre omfattar det som er grensesprengande og radikalt, men òg bør inkludera det som er attendeskodande.

Den fysiske versjonen av plata er utstyrt med eit omfattande teksthefte forfatta av Sølvberg. Og dette er nok ei påminning om at den heilskapen som plate, prenta tekstar og visuell utforming utgjer, framleis er aktuell.

Sigbjørn Apeland

Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

FOLKEMUSIKK

Arne Sølvberg og Øyvind Lyslo:

Slåttar og tonestykkje av Anders Viken

Arne M. Sølvberg, hardingfele og fiolin; Øyvind Lyslo, klassisk gitar
Lærdal Musikkproduksjon

Norsk folkemusikk har lenge vore dominert av solistiske framføringar. Hovudunnataka har vore lagspel på fele/hardingfele, der melodien oftast vert framført unisont, eller gamaldansmusikk der trekkspel, gitar og bass gjerne utgjer kompet. Det var først frå 1970-åra og framover at folkemusikarar for alvor byrja å dyrka samspel med musikarar frå andre stilartar, ofte jazz, eller skapa ny folkemusikk influert av annan musikk.

Sjangerblanding

Innan den klassiske musikkulturen har folkemusikken gjerne tent som råstoff, eller utgangspunkt for nye arrangement, jamfør Grieg. Men samspelsformer der desse musikkulturane møtest, er ikkje så vanleg, dersom ein ser bort frå nordfjordspelemannen Arne M. Sølvberg og den klassiske gitaristen Øyvind Lyslo, som alt i 1990 gav ut plata Syngjande strenger.

Men sameininga av folkemusikk og klassisk musikk er likevel ikkje Sølvberg og Lyslos oppfinning. All musikken på plata er komponert av Anders Viken (1898–1977) frå Jølster, som både dyrka den lokale folkemusikken og hadde lært seg klassisk fiolinteknikk.

Konservativt

Det er noko konservativt over dette prosjektet: Komposisjonane har minimalt til felles med det som Vikens jamgamle modernistiske komponistar dreiv med. Og arrangementa til Lyslo kan heller ikkje seiast å vera nyskapande. Men uansett er dette godt utført, og eit godt døme på at honnøromgrepet «mangfald» ikkje berre omfattar det som er grensesprengande og radikalt, men òg bør inkludera det som er attendeskodande.

Den fysiske versjonen av plata er utstyrt med eit omfattande teksthefte forfatta av Sølvberg. Og dette er nok ei påminning om at den heilskapen som plate, prenta tekstar og visuell utforming utgjer, framleis er aktuell.

Sigbjørn Apeland

Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.

Fleire artiklar

Krevjande buksering i tronge norske fjordar; her kjem taubåten til sin rett. Éin taubåt sleper framme, medan to mindre båtar er kopla til sidene i fall dei kjem for nære land. Bakarst er ein fjerde og siste taubåt i standby dersom lekteren treng å bremse opp.

Krevjande buksering i tronge norske fjordar; her kjem taubåten til sin rett. Éin taubåt sleper framme, medan to mindre båtar er kopla til sidene i fall dei kjem for nære land. Bakarst er ein fjerde og siste taubåt i standby dersom lekteren treng å bremse opp.

Foto: Svein Egil Økland

ReportasjeFeature

Taubåten – den maritime arbeidsgampen

For somme sjøfolk er livet på ei ferje eller eit cruiseskip ikkje variert eller spanande nok. Då er kan hende løysinga å hoppe over på tug-en – ein jobb der kvar dag er garantert å vere ulik den førre.

William Sem Fure
Krevjande buksering i tronge norske fjordar; her kjem taubåten til sin rett. Éin taubåt sleper framme, medan to mindre båtar er kopla til sidene i fall dei kjem for nære land. Bakarst er ein fjerde og siste taubåt i standby dersom lekteren treng å bremse opp.

Krevjande buksering i tronge norske fjordar; her kjem taubåten til sin rett. Éin taubåt sleper framme, medan to mindre båtar er kopla til sidene i fall dei kjem for nære land. Bakarst er ein fjerde og siste taubåt i standby dersom lekteren treng å bremse opp.

Foto: Svein Egil Økland

ReportasjeFeature

Taubåten – den maritime arbeidsgampen

For somme sjøfolk er livet på ei ferje eller eit cruiseskip ikkje variert eller spanande nok. Då er kan hende løysinga å hoppe over på tug-en – ein jobb der kvar dag er garantert å vere ulik den førre.

William Sem Fure
Marie Blokhus, Gard Skagestad og Kirsti Refseth spelar stykket til den tyske dramatikaren Marius von Mayenburg.

Marie Blokhus, Gard Skagestad og Kirsti Refseth spelar stykket til den tyske dramatikaren Marius von Mayenburg.

Foto: Monica Tormassy / Det Norske Teatret

TeaterMeldingar
Jan H. Landro

Kven har makt over kven?

Velspelt om medviten og umedviten makt, sanning, manipulasjon og illusjon.

The Lady (Willa Fitzgerald) må flykte frå ein galen mann.

The Lady (Willa Fitzgerald) må flykte frå ein galen mann.

Foto: Another World Entertainment

FilmMeldingar
Håkon Tveit

Skrekkfilmen Strange Darling tuklar med tida for å trekke i gang tankane.

President Joe Biden (f. 1942) og statsminister Jonas Gahr Støre (f. 1960) stiller opp til familiefoto på Nato-toppmøtet i Washington i år.

President Joe Biden (f. 1942) og statsminister Jonas Gahr Støre (f. 1960) stiller opp til familiefoto på Nato-toppmøtet i Washington i år.

Foto: Javad Parsa / NTB

KommentarSamfunn
SveinTuastad

Å fjerne Støre no vil vere ei panikkhandling som skaper fleire problem enn det løyser for Arbeidarpartiet.

Frostrøyk i Kyiv.

Frostrøyk i Kyiv.

Foto: Evgeniy Maloletka / AP / NTB

KrigSamfunn

Kyiv, Brussel, Budapest – ei forteljing om tre byar

Ei tjukk skodde heng over Kyiv og heile det sentrale Ukraina. Lufta er fuktig og tung, og hindrar sikten. Sjølv på ein god, rett veg må du køyre med låg fart.

Andrej Kurkov
Frostrøyk i Kyiv.

Frostrøyk i Kyiv.

Foto: Evgeniy Maloletka / AP / NTB

KrigSamfunn

Kyiv, Brussel, Budapest – ei forteljing om tre byar

Ei tjukk skodde heng over Kyiv og heile det sentrale Ukraina. Lufta er fuktig og tung, og hindrar sikten. Sjølv på ein god, rett veg må du køyre med låg fart.

Andrej Kurkov

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis