CD

Ewazen, Wallin, MacMillan, Arutiunian, Poulenc, Grieg, Satie:

Seraph

Tine Thing Helseth, trompet; Ensemble Allegria. Lawo 2022

Tine Thing Helseth spelar her relativt ny og ukjend musikk for trompet og orkester, i tillegg til nokre klassikarar av Francis Poulenc, Edvard Grieg og Erik Satie (arrangert for trompet av Jarle Storløkken). Med det norske kammerorkesteret Ensemble Allegria byr plata på gneistrande godt samspel. Komposisjonane, derimot, er berre delvis interessante.

To fullskala trompetkonsertar frå høvesvis 1990 og 2010 tek den mest prominente plassen på programmet: Concerto for Trumpet and Strings av amerikanaren Eric Ewazen (fødd 1954) og Seraph av skotten James MacMillan (fødd 1959).

Konsertane

Ewazens verk er det mest tonale, med klangar som slektar på seinromantikken, samstundes som tonaliteten og rytmikken i melodiane minner om engelsk 1900-talsmusikk à la Vaughan Williams og Britten (stikkord: ujamne fraselengder). Eit gjennomgåande trekk er at den harmoniske utviklinga i orkesterparten er abrupt (somme stader på grensa til det retningslause), medan trompeten bitt dette stykkevise og delte saman gjennom lyriske melodiar.

Finast musikalsk dialog mellom solist og orkester høyrer me i andresatsen «Scherzo», der Helseth formar snøgge tonerekkjer til songlege melodiar. Sjølv om det går raskt på mikronivå, er den overordna pulsen i framføringa hennar roleg. Tredjesatsen «Elegia» overskrid grensa til det sukkersøtt sentimentale og seier meg lite. Finalen «Allegro agitato» har betre balanse mellom søtt og bittert. Det er rytmikken som utgjer det bitre, medan harmonikken er keisamt konvensjonell.

MacMillans Seraph er rikare på kompositoriske fasettar. Bak kvar av dei tre satsane oppfattar eg ein idé, og utarbeidinga av ideane overtyder. Fyrstesatsen (utan satsnamn) er neoklassisk, med drivande rytmar og fri harmonikk. Andresatsen «Adagio», ein songleg duett mellom trompet og fiolin, grensar til det sukkersøte, men bikkar aldri over, for dei melodiske «kollisjonane» mellom solostemmene fører til uventa, pikante dissonansar. Også den sterkt polyfone, kompositorisk kompakte finalen «Marcato e ritmico» er god.

Elegiane

Dei to stutte verka av nyare dato er begge klagesongar. Nordmannen Rolf Wallin (fødd 1957) skreiv sin Elegi til systera si gravferd i 2009 – eit kompositorisk enkelt, men verknadsfullt stykke musikk der trompeten får syngja over eit teppe av bivrande strykarar.

Armenaren Alexander Arutiunians (1920–2012) Elegy frå 2020, derimot, manglar den naudsynte gneisten av originalitet som gjer Wallins stykke interessant. Verket kling skuleflinkt og føreseieleg, og den «jazzete» avslutninga er berre banal. Sjølv ikkje Helseths gode trompetspel kan redda det.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.