JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

MusikkMeldingar

Den nye kantoren

Leipzig feirar 300 år med Bach i byen.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
 Thomaskyrkja i Leipzig.

Thomaskyrkja i Leipzig.

Foto: Sjur Haga Bringeland

 Thomaskyrkja i Leipzig.

Thomaskyrkja i Leipzig.

Foto: Sjur Haga Bringeland

3475
20230623

Bakgrunn

Johann Sebastian Bach

Fødd 1685 i Eisenach, død 1750 i Leipzig

Komponerte mellom anna 300 kantatar, tre oratorium og fem pasjonar

Kantor ved Thomaskyrkja og leiar for Thomanarkoret i Leipzig i 27 år

Har sidan 1908 blitt heidra årleg med Bachfest Leipzig, der verdas beste Bach-tolkarar opptrer

3475
20230623

Bakgrunn

Johann Sebastian Bach

Fødd 1685 i Eisenach, død 1750 i Leipzig

Komponerte mellom anna 300 kantatar, tre oratorium og fem pasjonar

Kantor ved Thomaskyrkja og leiar for Thomanarkoret i Leipzig i 27 år

Har sidan 1908 blitt heidra årleg med Bachfest Leipzig, der verdas beste Bach-tolkarar opptrer

Laurdag 22. mai 1723 kring middagstider stansa fire hestevogner lasta med instrument, notar, møblar og anna husgeråd på plassen framfor Thomaskyrkja i Leipzig. Eigaren av flyttelasset kom fram to timar seinare med familien sin: Johann Sebastian Bach, kapellmeisteren ved fyrstehoffet i nabobyen Köthen, som no var vald til ny kantor ved Thomaskyrkja. Denne Tysklands gjævaste kyrkjemusikarstilling innebar òg direksjonen av det ærverdige gutekoret Thomanarane, som alt den gongen var 500 år gamalt, i tillegg til ansvaret for heile det offentlege musikklivet i denne rikaste universitets- og handelsmessebyen i kurfyrstedømet Sachsen.

Sjølv om han i åra som fylgde, stundom skulle tvila på om det var eit rett karriereval å veksla frå fyrsteleg kapellmeister til kommunal kantor, blei han verande på post livet ut. For i Leipzig kunne sønene vitja universitetet, noko han sjølv aldri hadde hatt høve til, og som thomaskantor ville han for fyrste gong kunna via seg fullt og heilt til det han formulerte som sitt livs «eigentlege endemål»: å sørgja for «ein regulert kyrkjemusikk til Guds ære».

2500 medverkande

«300 år Bach i Leipzig» var det opplagde temaet for årets Bachfest. Frå 8. til 18. juni feira ein her byens største son med 160 konsertar på 30 spelestader, mange av dei der komposisjonane blei urframførte.

Talet på medverkande imponerer: i alt over 2500, fordelte på mellom anna 36 kor, 35 orkester, 129 songsolistar og 37 dirigentar. Billettane kostar mellom 3 og 200 euro, men for 20 til 60 euro sikrar ein seg vanlegvis ein god plass. Konsertane er sjeldan heilt utselde, så om ein reiser til Leipzig og vil ta det litt som det kjem, får ein vanlegvis det ein vil på kort varsel. Overnatting er det einaste ein bør tinga i god tid på førehand, for under Bachfest blir hotellkapasiteten sprengd.

Ein kunne mest gå tørrskodd frå konsert til konsert. Likevel er det aldri noko hektisk over atmosfæren på denne festivalen, som speglar att det avslappa lynnet til innbyggjarane. Det er alltid tid til ein kopp kaffi og eit stykke av byens gode kaker. «Kaffisaksarar» blir leipzigarane skjemtfullt kalla.

Firdelt syklus

Programmet var også i år avvekslingsrikt. Ikkje berre Bach var å høyra, også musikk av komponistkollegaane hans og av eldre, tyske komponistar blei framført. Men fokuset var sjølvsagt på Bach, og då særleg kyrkjemusikken han komponerte i det fyrste året som thomaskantor, den såkalla «fyrste kantateårgangen» hans frå 1723–1724. Ein slik barokk kantateårgang inneheld musikk til alle sundagar og helgedagar i kyrkjeåret, i Bachs tilfelle i alt 63 kantatar. Arbeidskapasiteten til mannen må ha vore enorm. Ein av sønene hans fortalde seinare at faren alltid arbeidde, bortsett frå når han røykte pipe.

I sentrum av årets program stod difor ein firedelt konsert­syklus kalla «Best of Jahrgang 1». Dette var opplevingar eg seint vil gløyma. Fire verdskjende Bach-dirigentar framførte her sine yndlingskantatar frå årgangen. To av desse konsertane, med høvesvis Hans-Christoph Rademann og Philippe Herreweghe, kan du lesa meldingar av i dette festspelbrevet frå Leipzig.

Sjur Haga Bringeland

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Laurdag 22. mai 1723 kring middagstider stansa fire hestevogner lasta med instrument, notar, møblar og anna husgeråd på plassen framfor Thomaskyrkja i Leipzig. Eigaren av flyttelasset kom fram to timar seinare med familien sin: Johann Sebastian Bach, kapellmeisteren ved fyrstehoffet i nabobyen Köthen, som no var vald til ny kantor ved Thomaskyrkja. Denne Tysklands gjævaste kyrkjemusikarstilling innebar òg direksjonen av det ærverdige gutekoret Thomanarane, som alt den gongen var 500 år gamalt, i tillegg til ansvaret for heile det offentlege musikklivet i denne rikaste universitets- og handelsmessebyen i kurfyrstedømet Sachsen.

Sjølv om han i åra som fylgde, stundom skulle tvila på om det var eit rett karriereval å veksla frå fyrsteleg kapellmeister til kommunal kantor, blei han verande på post livet ut. For i Leipzig kunne sønene vitja universitetet, noko han sjølv aldri hadde hatt høve til, og som thomaskantor ville han for fyrste gong kunna via seg fullt og heilt til det han formulerte som sitt livs «eigentlege endemål»: å sørgja for «ein regulert kyrkjemusikk til Guds ære».

2500 medverkande

«300 år Bach i Leipzig» var det opplagde temaet for årets Bachfest. Frå 8. til 18. juni feira ein her byens største son med 160 konsertar på 30 spelestader, mange av dei der komposisjonane blei urframførte.

Talet på medverkande imponerer: i alt over 2500, fordelte på mellom anna 36 kor, 35 orkester, 129 songsolistar og 37 dirigentar. Billettane kostar mellom 3 og 200 euro, men for 20 til 60 euro sikrar ein seg vanlegvis ein god plass. Konsertane er sjeldan heilt utselde, så om ein reiser til Leipzig og vil ta det litt som det kjem, får ein vanlegvis det ein vil på kort varsel. Overnatting er det einaste ein bør tinga i god tid på førehand, for under Bachfest blir hotellkapasiteten sprengd.

Ein kunne mest gå tørrskodd frå konsert til konsert. Likevel er det aldri noko hektisk over atmosfæren på denne festivalen, som speglar att det avslappa lynnet til innbyggjarane. Det er alltid tid til ein kopp kaffi og eit stykke av byens gode kaker. «Kaffisaksarar» blir leipzigarane skjemtfullt kalla.

Firdelt syklus

Programmet var også i år avvekslingsrikt. Ikkje berre Bach var å høyra, også musikk av komponistkollegaane hans og av eldre, tyske komponistar blei framført. Men fokuset var sjølvsagt på Bach, og då særleg kyrkjemusikken han komponerte i det fyrste året som thomaskantor, den såkalla «fyrste kantateårgangen» hans frå 1723–1724. Ein slik barokk kantateårgang inneheld musikk til alle sundagar og helgedagar i kyrkjeåret, i Bachs tilfelle i alt 63 kantatar. Arbeidskapasiteten til mannen må ha vore enorm. Ein av sønene hans fortalde seinare at faren alltid arbeidde, bortsett frå når han røykte pipe.

I sentrum av årets program stod difor ein firedelt konsert­syklus kalla «Best of Jahrgang 1». Dette var opplevingar eg seint vil gløyma. Fire verdskjende Bach-dirigentar framførte her sine yndlingskantatar frå årgangen. To av desse konsertane, med høvesvis Hans-Christoph Rademann og Philippe Herreweghe, kan du lesa meldingar av i dette festspelbrevet frå Leipzig.

Sjur Haga Bringeland

Emneknaggar

Fleire artiklar

Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Foto: Leikny Havik

BokMeldingar

Frank Rossavik har skrive ei rørande bok om korleis eit høyrselstap kan påverka kven du blir.

ErikMartiniussen
Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Foto: Leikny Havik

BokMeldingar

Frank Rossavik har skrive ei rørande bok om korleis eit høyrselstap kan påverka kven du blir.

ErikMartiniussen
Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Foto: NTB

Ordskifte

«I dag får ikkje ME-pasientane rett behandling.»

Bjørn K. Getz Wold
Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Foto: NTB

Ordskifte

«I dag får ikkje ME-pasientane rett behandling.»

Bjørn K. Getz Wold

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis