JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

KunstMeldingar

Sjukt barn?

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Henry Peach Robinson, «Fading Away», 1858.

Henry Peach Robinson, «Fading Away», 1858.

The Metropolitan Museum of Art.

Henry Peach Robinson, «Fading Away», 1858.

Henry Peach Robinson, «Fading Away», 1858.

The Metropolitan Museum of Art.

1960
20230217
1960
20230217

I 1858 presenterte den britiske fotografen Henry Peach Robinsons (1830–1901) eit bilde som skapte ramaskrik. Her ser vi ein knust familie ved sottesenga til ei dotter. Kva var det som gjorde at dette verket skapte slikt oppstuss?

Gjennom hundreår med vestleg bildekunst finn vi liknande framstillingar, gjerne med inngåande skildringar av andleta til den lidande pasienten. Interessant nok vart folk forarga fordi jenta på biletet slett ikkje var sjuk, og dei fortvila familiemedlemmane korkje sørgde eller var i slekt. Robinson hadde endåtil skapt biletet ved hjelp av ein eigenutvikla teknikk. Motivet er sett saman av fem enkelt­opptak, som han skar ut delar frå og pusla saman til eitt motiv.

Det var heilt greitt når målarar konstruerte scenene sine. Men fotografane, dei skulle dokumentere. Dette var trass alt eit nyutvikla medium, det første stabile fotografiet vart produsert i 1826. Mellom anna skildra den leiande franske fotografen Louis Daguerre (1787­–1851) fotografiet som ein kjemisk og fysisk prosess som lét naturen reprodusere seg sjølv, og britiske William Talbot (1800–1877) meinte det var «naturens pensel».

Med «Fading Away» fekk sanningsverdien til fotografiet ein ureparerleg knekk. Frå no av kunne publikum ikkje lenger stole på det dei såg. I staden fremja Robinson fotografiet som arena for å utforske målariske verknader. I «Fading Away» er det brukt ein trekantkomposisjon, der kvinnene på kvar side av pasienten speglar kvarandre. Dei eldre personane er kledde i mørkt, og dei unge i kvitt. Midt i bildet står ein slank vase med visna blomar, noko som sjeldan lovar godt i kunstverk med tema som dette.

Det er ikkje mange verk vi har etter Robinson. Til liks med mange av dei tidlege fotografane måtte han gje seg etter få år, dei giftige kjemikala som vart nytta til framkalling, var harde for helsa. Like fullt, dei verka Robinson skapte, sikra han posisjonen som stor pioner innan kunstfotografering.

Eva Furseth

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

I 1858 presenterte den britiske fotografen Henry Peach Robinsons (1830–1901) eit bilde som skapte ramaskrik. Her ser vi ein knust familie ved sottesenga til ei dotter. Kva var det som gjorde at dette verket skapte slikt oppstuss?

Gjennom hundreår med vestleg bildekunst finn vi liknande framstillingar, gjerne med inngåande skildringar av andleta til den lidande pasienten. Interessant nok vart folk forarga fordi jenta på biletet slett ikkje var sjuk, og dei fortvila familiemedlemmane korkje sørgde eller var i slekt. Robinson hadde endåtil skapt biletet ved hjelp av ein eigenutvikla teknikk. Motivet er sett saman av fem enkelt­opptak, som han skar ut delar frå og pusla saman til eitt motiv.

Det var heilt greitt når målarar konstruerte scenene sine. Men fotografane, dei skulle dokumentere. Dette var trass alt eit nyutvikla medium, det første stabile fotografiet vart produsert i 1826. Mellom anna skildra den leiande franske fotografen Louis Daguerre (1787­–1851) fotografiet som ein kjemisk og fysisk prosess som lét naturen reprodusere seg sjølv, og britiske William Talbot (1800–1877) meinte det var «naturens pensel».

Med «Fading Away» fekk sanningsverdien til fotografiet ein ureparerleg knekk. Frå no av kunne publikum ikkje lenger stole på det dei såg. I staden fremja Robinson fotografiet som arena for å utforske målariske verknader. I «Fading Away» er det brukt ein trekantkomposisjon, der kvinnene på kvar side av pasienten speglar kvarandre. Dei eldre personane er kledde i mørkt, og dei unge i kvitt. Midt i bildet står ein slank vase med visna blomar, noko som sjeldan lovar godt i kunstverk med tema som dette.

Det er ikkje mange verk vi har etter Robinson. Til liks med mange av dei tidlege fotografane måtte han gje seg etter få år, dei giftige kjemikala som vart nytta til framkalling, var harde for helsa. Like fullt, dei verka Robinson skapte, sikra han posisjonen som stor pioner innan kunstfotografering.

Eva Furseth

Emneknaggar

Fleire artiklar

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Foto: Nina Djæff

BokMeldingar
Ronny Spaans

Eit sandkorn i maskineriet

Ole Paus skriv mest om slektsbakgrunn og mindre om artistkarrieren i sjølvbiografien sin, men det forklarar likevel mennesket Ole Paus.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Foto: Frederik Ringnes / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Husforsikring i hardt vêr

Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Ordskifte
PerVaglum

Vestre må avslutte konflikter og beklage

«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt
Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis