I dagane 21.–28. mai vert kunstprosjektet Sanctuary vist i Bedford: Etter planen skal dei reise eit tårn på 22 meter konstruert av mengder av dekorativt utskorne plater. Den amerikanske skulptøren David Best (f. 1945) er kjend for å bygge slike høge reisverk og deretter sette fyr på dei.

Såleis er verket meir ein tidsavgrensa happening enn ein skulptur. Sjølve byggeprosessen skal etter planen vare i to veker, deretter får folk tilgang til verket ei vekes tid, fram til det vert brent ned siste dagen. Denne store finalen skal haldast om kvelden, slik at flammane vert tydelege på lang avstand.

Temaet for verket er korona, og alle besøkande vert oppmoda om å skrive helsingar og minneord direkte på verket. Tanken er å invitere lokalbefolkninga og tilreisande til å vere med på å skape eit fellesskap i sorga. Her får dei legge frå seg tankar og kjensler og i enden sjå dei brenne opp. Såleis skal kunstverket bidra til å gjere det litt enklare å sjå framover.

Her har kunstnaren teke tak i eit gamalt tankegods som vi finn spor etter i alle kulturar. Gjennom fleire tusen år har flammar stått for noko som er reinsande, ofte med negativt forteikn: Hekser kom på bålet. Etter at ein familie døydde av tuberkulose, vart huset brent til grunnen.

På den andre sida finst bålfestar. Nikolai Astrup (1880–1928) vende gong på gong attende til sankthansbåla i kunsten sin. Sankthans er ei markering av fødselen til døyparen Johannes, som samstundes er tufta på den heidne markeringa av sommarsolkverv. Heilt attende til 400-talet har ein brent bål på sankthansaftan for å skremme vekk vonde ånder. I våre dagar er Slinningsbålet i Ålesund mest kjent. Som det høgaste handbygde bålet i verda hamna det i Guinness rekordbok.

Det moderne mennesket har gløymt kva som eigentleg er hovudformålet for dei gamle tradisjonane, den lutrande effekten. Kan hende vil kunsten med prosjekt som Sanctuary minne oss på dette?

Eva Furseth