Skulpturen er 8,8 cm på sokkelesten og veg 96 gram. Han har form som ein krigar med hjelm og skjold, brunleg etter eit langt opphald under molda. Venstre auge og nasetippen er øydelagt, og det meste av detaljar er erodert vekk. Likevel kan vi beundre den sikre formsansen i dei mjukt avrunda formene. Liten og umerkeleg har han venta i ei skuffe i fleire tiår, før han i sommar kom på auksjon og vart verdsberømt.

I Sotherby’s i London vart figuren klubba inn til den absurd høge summen 8,7 millionar norske kroner. Grunnen til den høge prisen er at dette truleg er ei av dei manglande Lewis-brikkene. Dette er 78 sjakkbrikker som vart funne på Hebridane i 1832. Mange historikarar har argumentert for at dei er laga i Trondheim, som var kjend for gode beinskjerarar. Mønstera på stolane til fleire av figurane minner sterkt om det ein finn i kyrkjeportalar i Trondheim. Ut frå klesdraktene på figurane kan dei vere utforma på slutten av 1100-talet.

Brikka vår svarar til eit tårn i moderne sjakk. Og som resten av Lewis-brikkene er ho laga av kvalrosselfenbein. Støyttenner var særs ettertrakta over heile Europa og vart i hovudsak henta frå Grønland og Island. Såleis står brikka som symbol på ein vidstrekt, pulserande handel, så vel som blikk inn i kulturlivet i mellomalderen.

Figurane er overraskande levande skildra og ikkje utan humor. Nokre er forfjamsa, andre fortvilte. Fire av tårna er forma som rasande berserkar med ville auge og tennene planta i skjoldet. Her er det kamp om liv og død.

Resten av brikkene kan beundrast på British Museum i London og National Museum of Scotland i Edinburgh.

Eva Furseth