Åndsverk
Illustrasjon: «A Rake's Progress», Plate 7, June 25, 1735
Den engelske målaren og grafikaren William Hogarth (1697–1764) er kjend for ramsalte, satiriske framstillingar av borgarskapet. Han har vore ei rik inspirasjonskjelde for karikaturteikningar gjennom fleire hundreår og er framleis like aktuell.
Han laga fleire seriar med måleri, som bilde for bilde fortel korleis umoralske menneske i enden får svi for ugjerningane sine. Han laga også graveringar av bilda. Desse vart trykte i store opplag og selde rimeleg. Dei populære grafiske blada burde vore ei viktig inntektskjelde. Problemet var at andre kunstnarar lurte seg til å kopiere måleria og selje trykka. I ei årrekke kjempa Hogarth for ei lov som skulle verne åndsverk.
Klok av skade løynde han den siste måleriserien sin, «A Rake’s Progress». Serien handla om ein ung mann som arvar pengar, gjer det slutt med den gravide kvinna han er trulova med, og kastar seg ut i eit overdådig levesett med prostituerte og gambling. Til slutt vert han kasta i fengsel, deretter endar han dagane på sinnssjukehus. Hogarth måla serien i åra 1732–34 og laga deretter graveringar klare for å seljast den dagen lovendringa kom på plass.
I 1935 kom «The Engraving Copyright Act of 1735 as protection for writers and artists», også kalla «The Hogarth Act». Med lova var arbeida til engelske bildekunstnarar verna, slik at andre ikkje kunne kopiere verka deira.
Då Hogarth døydde, arva kona meir enn 200 grafiske plater og kunne leve godt av å publisere nye opplag resten av livet.
Eva Furseth
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Den engelske målaren og grafikaren William Hogarth (1697–1764) er kjend for ramsalte, satiriske framstillingar av borgarskapet. Han har vore ei rik inspirasjonskjelde for karikaturteikningar gjennom fleire hundreår og er framleis like aktuell.
Han laga fleire seriar med måleri, som bilde for bilde fortel korleis umoralske menneske i enden får svi for ugjerningane sine. Han laga også graveringar av bilda. Desse vart trykte i store opplag og selde rimeleg. Dei populære grafiske blada burde vore ei viktig inntektskjelde. Problemet var at andre kunstnarar lurte seg til å kopiere måleria og selje trykka. I ei årrekke kjempa Hogarth for ei lov som skulle verne åndsverk.
Klok av skade løynde han den siste måleriserien sin, «A Rake’s Progress». Serien handla om ein ung mann som arvar pengar, gjer det slutt med den gravide kvinna han er trulova med, og kastar seg ut i eit overdådig levesett med prostituerte og gambling. Til slutt vert han kasta i fengsel, deretter endar han dagane på sinnssjukehus. Hogarth måla serien i åra 1732–34 og laga deretter graveringar klare for å seljast den dagen lovendringa kom på plass.
I 1935 kom «The Engraving Copyright Act of 1735 as protection for writers and artists», også kalla «The Hogarth Act». Med lova var arbeida til engelske bildekunstnarar verna, slik at andre ikkje kunne kopiere verka deira.
Då Hogarth døydde, arva kona meir enn 200 grafiske plater og kunne leve godt av å publisere nye opplag resten av livet.
Eva Furseth
Fleire artiklar
Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.
Alle foto: Håvard Rem
Det blonde reservatet
PALM BEACH: Krig og folkevandring verkar inn på alle vestlege val. Eit amerikansk presidentval kan verka andre vegen òg.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Eldspåsetting og steinkasting i Ramels veg i Rosengård i Malmö. Ivar Hippe har intervjua innbyggarar i utsette bydelar i Vest-Sverige.
Foto: Johan Nilsson / TT / AP / NTB
– Det kjem til å bli stygt
Ivar Hippe fekk lyst til å sjå nærmare på dei svenske tilstandane. Etter tre års arbeid er Sverige 2024: Beretninger om et land i krise her. Staten må ta styring, seier han.
Yrka med det høgste sjukefråværet er kvinnedominerte med relasjonelt arbeid og høge emosjonelle krav, skriv Lill Sverresdatter Larsen.
Foto: Gorm Kallestad / NTB
Langvarig overbelastning gir rekordhøyt sykefravær
«Vi har lenge drevet en dugnad for å holde skuta flytende.»