Drama

Regi: François Ozon

Peter von Kant

Med: Denis Ménochet, Isabelle Adjani, Khalil Ben Gharbia
Kinofilm

Meisterverket Petra von Kants bitre tårer av tyske Rainer Werner Fassbinder frå 1972 er grunnlaget for den siste filmen til den produktive franske filmskaparen François Ozon. Motedesignar Petra er bytt ut med filmskapar Peter (Ménochet). Båe er hemningslause egoistar og narsissistar.

Den stumme, kua tenaren Marlene heiter no Karl. Objektet for lysta til hovudfiguren er no Amir (Ben Gharbia), snarare enn Karin. Venninna heitar framleis Sidonie (Adjani).

Peter forelskar seg i Amir og hersar med alle andre. Dei er framleis i Tyskland i 1972, men språket er fransk, og det går unna.

45 rpm

Ideen bak Peter von Kant er artig. Diverre set eg mindre pris på resultatet enn tanken. François Ozon er ein dyktig regissør, sjølv om han ofte ikkje er særskild interessant. Ein solid porsjon av dialogen i Peter von Kant er ordrett lik versjonen frå 1972. Det er slåande og kjekt korleis ein kan seie nøyaktig det same og skape ei totalt annleis kjensle i publikum. Alt skodespel kan gjere!

Høgt tempo og store fakter endrar alt. Den bekmørke stemninga frå originalen er bytt ut med komikk. Sjølv om ingen verkar selje filmen som komedie, ser eg parodi og farse i kvart klipp.

Denis Ménochet i hovudrolla masar som eit TGV-lokomotiv. Det er som om nokon har sett på feil fart på platespelaren og spelar på 45 rpm (revolutions per minute, omdreiingar per minutt) i staden for 33. Eller verre, at nokon kom borti knappen på Netflix der du kan sjå stor film som Roma på halvannan gong snøggleiken filmen er tenkt. Eg svimar nesten av berre eg tenker på kor respektlaust det er mot kunstforma film.

Petra > Peter

Visuelt er klassikaren av Fassbinder eit studium i kor interessant ein kan vinkla og forma scener i eit ekstremt avgrensa rom. Kvart bilete fascinerer. Positurar og former ber meining å grunde på, samstundes som det ser dystert elegant ut. Hjå Ozon er det nokre fargeelement som går igjen, men uttrykket er glatt og enkelt. Det verkar korkje inspirert eller stramt.

I kombinasjon med dialog og skodespel får ein kjensla av ein situasjonskomedie filma framom publikum i praktiske kulissar. Lett brechtiansk musikk trallar om å setje i scene, som på teater. Kontrasten mellom den eldre «bamsen» Peter med den atletiske unge Amir er billeg. Tematikken er klar: makttilhøva mellom folk og ulike former for kapital. Det går ikkje av moten. Peter er eit like stort rævhol som Petra.

Det er som om dei førti minutta Ozon har kutta, tek bort tida til å tenke. At Ozon er glad i høgt tempo, er ikkje noko nytt. Om ein har følgt den rikhaldige karrieren hans, dei siste åra med filmar som til dømes I de beste hjem (2012), Dobbelt begjær (2017) og Sommeren ’85 (2020) kan det hende Peter von Kant slår an, men dette er ikkje Ozon på sitt beste. Og det er langt og lenger enn langt frå dei største toppane til den tyske inspirasjonskjelda. Eg grunnar heller sakte på gamle Fassbinder ein runde til.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.