To sider av same India
Overklassemann fell for tenestejente i eit drama som er sterkast som skildring av det indiske klassesamfunnet.
Bryllaupet er avlyst, og hushjelpa Ratka (Shome) blir åleine med ungkaren Aswin (Gomber).
DRAMA
Regi: Rohena Gera
Sir
Med: Tillotama Shome, Vivek Gomber
Ratka (Shome), ei ung enke frå landsbygda, reiser til Mumbai for å jobbe som hushjelp for eit nygift overklassepar. I det ho trer inn i det nye livet, får ho vite at noko har skjedd. Bryllaupet er avlyst, og Ratkas jobb er no å ta seg av han som no er ungkar, Ashwin (Gomber). Eller sir, som Rakta vørdsamt kallar han.
Kasteball
Sir er eit drama om umogleg kjærleik i det moderne, urbane India. Etter kvart som Ratka steller for Ashwin, ligg ein romanse i lufta. Men først og fremst er filmen ei utforsking av det rigide indiske klassesystemet. Hovudpersonen Ratka, som kjem frå underklassen, drøymer om eit liv som motedesignar. Ho prøver å gå i lære hjå ein skreddar, men får berre beskjed om å vaske og gjere ærend for han. Ashwin lever eit liv i overflod, men er konstant molefonken i blikket. Han budde ein gong i New York og var skribent, men flytta attende for å jobbe for faren, ein bustadentreprenør.
Klassekamp
«Eg trudde livet til rike berre var lett», forkynner Ratka til Ashwin i ei scene. Dei står på taket og ser ut over Mumbai. Ho skjønar at bak fasaden og velstanden er det ikkje berre lukke og fridom. I eit gjennompolarisert samfunn er alle til sjuande og sist slavar av systemet. Likevel er det ingen tvil om kvar regissør Rohena Gera har sympatien: hjå Ratka og kampen hennar for å klatre på den sosiale rangstigen. Ho er ein sterk karakter som er bygd ut med ei truverdig og interessant forhistorie.
Filmens problem er Ashwin. Gera har brukt så mykje tid på Ratkas perspektiv at karakteren hans blir blank og utan kjerne. Dermed spenner filmen også bein under si eiga kjærleikshistorie, som Ratka er den første til å vere skeptisk til. «Kva vil mor di seie?» kommenterer ho taktfullt. Det er ein romanse som aldri kan skje for open scene.
Utbyttande kjærleik
Eg blir her mint på filosofen Slavoj Zizeks analyse av Titanic, der filmens kjærleikshistorie berre er nok eit døme på borgarskapets utbytting av proletariatet. Rik overklassedame går gjennom ei livskrise og blir vitalisert av arbeidarklassemann. Det same gjeld for sir. Ashwin blir vekt til live av Ratkas driv og vilje, men det er ein kjærleik som aldri kan bli fullbyrda. Romansar kjem og går, klassesamfunnet består.
SONDRE ÅKERVIK
Sondre Åkervik er frilans kulturjournalist og fast filmmeldar i
Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
DRAMA
Regi: Rohena Gera
Sir
Med: Tillotama Shome, Vivek Gomber
Ratka (Shome), ei ung enke frå landsbygda, reiser til Mumbai for å jobbe som hushjelp for eit nygift overklassepar. I det ho trer inn i det nye livet, får ho vite at noko har skjedd. Bryllaupet er avlyst, og Ratkas jobb er no å ta seg av han som no er ungkar, Ashwin (Gomber). Eller sir, som Rakta vørdsamt kallar han.
Kasteball
Sir er eit drama om umogleg kjærleik i det moderne, urbane India. Etter kvart som Ratka steller for Ashwin, ligg ein romanse i lufta. Men først og fremst er filmen ei utforsking av det rigide indiske klassesystemet. Hovudpersonen Ratka, som kjem frå underklassen, drøymer om eit liv som motedesignar. Ho prøver å gå i lære hjå ein skreddar, men får berre beskjed om å vaske og gjere ærend for han. Ashwin lever eit liv i overflod, men er konstant molefonken i blikket. Han budde ein gong i New York og var skribent, men flytta attende for å jobbe for faren, ein bustadentreprenør.
Klassekamp
«Eg trudde livet til rike berre var lett», forkynner Ratka til Ashwin i ei scene. Dei står på taket og ser ut over Mumbai. Ho skjønar at bak fasaden og velstanden er det ikkje berre lukke og fridom. I eit gjennompolarisert samfunn er alle til sjuande og sist slavar av systemet. Likevel er det ingen tvil om kvar regissør Rohena Gera har sympatien: hjå Ratka og kampen hennar for å klatre på den sosiale rangstigen. Ho er ein sterk karakter som er bygd ut med ei truverdig og interessant forhistorie.
Filmens problem er Ashwin. Gera har brukt så mykje tid på Ratkas perspektiv at karakteren hans blir blank og utan kjerne. Dermed spenner filmen også bein under si eiga kjærleikshistorie, som Ratka er den første til å vere skeptisk til. «Kva vil mor di seie?» kommenterer ho taktfullt. Det er ein romanse som aldri kan skje for open scene.
Utbyttande kjærleik
Eg blir her mint på filosofen Slavoj Zizeks analyse av Titanic, der filmens kjærleikshistorie berre er nok eit døme på borgarskapets utbytting av proletariatet. Rik overklassedame går gjennom ei livskrise og blir vitalisert av arbeidarklassemann. Det same gjeld for sir. Ashwin blir vekt til live av Ratkas driv og vilje, men det er ein kjærleik som aldri kan bli fullbyrda. Romansar kjem og går, klassesamfunnet består.
SONDRE ÅKERVIK
Sondre Åkervik er frilans kulturjournalist og fast filmmeldar i
Dag og Tid.
Filmens problem
er Ashwin.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
«Rørslene me skildrar som vipping, er gjerne større og kjem mindre tett enn dei me omtalar som vibrering.»
Fiskemiddag: Ja, men pass på – det er ikkje berre paneringa som skjuler noko her.
Foto: Pxhere.com
Du skal aldri, aldri, aldri skode fisken på pakningen.
Foto: Agnete Brun
Med den monumentale boka Sjøfareren Erika Fatland gitt oss eit uvant, og skremmande, perspektiv på europeisk kolonialisme.
Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Turistinvasjonen har gjort Johan Jógvanson til den sintaste bonden på Færøyane.
Finansminister Trygve Slagsvold Vedum (Sp) på pressekonferanse etter framlegginga av statsbudsjettet måndag. For dei som er opptekne av klima, var ikkje budsjettet godt nytt.
Foto: Fredrik Varfjell / NTB
Kapitulasjon i klimapolitikken
Regjeringa veit ikkje om statsbudsjettet bidreg til å redusere eller å auke klimagassutsleppa. Derimot er det klart at det nasjonale klimamålet for 2030 ikkje blir nådd.