DRAMA

Regi: Martti Helde

Scandinavian Silence (Orig.tittel: Skandinaavia vaikus)

Med: Rea Lest, Reimo Sagor

Ein kar ruslar langs vegen i estiske skogar. Ein bil plukkar han opp. Han pratar til sjåføren, men ho er taus. I ein halvtime. Sakte, men sikkert forstår vi at dei kjenner kvarandre. Dei er faktisk sysken. Detaljar frå ei fortid full av mørke kjem gradvis fram.

Sår skam

Same historie får tre rundar i det nokre har kalla ein triptyk, med trekk frå filmklassikaren Demonenes port (Rashomon). Regissør Martti Helde slepper informasjon subtilt. Innsikt kjem snikande. Tittelen tyder på at stilla er ein tradisjon i nord, der sorg, skam og sår skal teiast i hel. Handlinga skjer i Estland, men skandinavar ser poenget. Trass i tredelinga med motstridande variantar av møtet mellom syskena er Scandinavian Silence ein enkel film. Vi ser igjen ein biltur, ei kantinevitjing og eit møte med ein politibil. Såra er djupe, svara få.

Stødig format

Visuelt er filmen streng. Svartkvite bilete i breitt scopeformat kler saka. Dronesekvensar over skogane er tidstypiske. Dei gjer jobben i samspel med mørke monologar. Scandinavian Silence når likevel ikkje opp til Der vindane møtes av same regissør. Med spenstig stivfrosne iscenesettingar var debuten til Helde meir vågal estetisk, og meir vellukka. Helde held i hevd hangen til stram stil og tung tematikk. Den unge filmskaparen er framleis ein å følgje vidare.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid