Sprudlande sjarm
Den iranske regissøren Panah Panahi køyrer i same fil som far sin med humørfylt og smart systemkritikk.
Debutfilmen til Panah Panahis er ei bittersøt reise vestover.
Foto: Arthaus
Drama
Regi: Panah Panahi
Veien videre (Orig.tit.: Jaddeh Khaki)
Med: Pantea Panahiha, Hasan Majuni, Rayan Sarlak, Amin Simiar
Kinofilm
Ein familie på fire er på biltur vestover frå Teheran. Den vaksne sonen (Simiar) sit taus bak rattet. Vetlebroren (Sarlak) er ein krabat med ville mengder energi og sjarm. Faren (Majuni) har beinet i gips og kjeklar med alle og tergar kjærleg.
At mora vurderer å ete eit simkort før ho gøymer mobilen under ein stein langs vegen, er første teikn på at dette ikkje er ein heilt vanleg helgetur. Sonen skal ut av landet.
Humor
Det haglar frekke replikkar. Den godlynte ertinga er kjekk. Humoren er bekmørk. Eg humrar og smilar. Ungen er bastant, veslevaksen og lukkeleg uvitande om kva motivet for reisa er. Foreldra freistar halde oppe stemninga. For publikum fungerer det framifrå.
Diskusjonane krinsar om Batman og 2001: en romodyssé. Det svingar av glitrande slagarar frå iransk musikkhistorie som vantar velsigning frå prestestyret. Ein sonate av Franz Schubert gjev bittersøt klang. Ein typisk bonus med reisefilmar er utsikta. Det får vi her òg, frå den inntørka Urmia-sjøen, via raslande korn og lauv til fjella på grensa mot Tyrkia.
Skodespelarkvartetten spelar flott. Yngstemann Rayan Sarlak er eit funn. Den lakoniske stilen til Hasan Majuni som faren er fin. Pantea Panahiha som mora gjer likevel den beste rolla. Ho har nerve og nærvær av format og er den som utløyser sterkast kjensler.
Familiereisa
Ein sporar sorga tydeleg bak det tapre smilet til mora, og faren stirar stundom ut i lufta med eit mektig mørke i augo. I solid iransk tradisjon visar Panah Panahi konsekvensar av eit nådelaust styresett gjennom eit stramt drama. Klare rammer med stor klangbotn, men utan eksplisitte brannfaklar er ei kjend oppskrift i eit av dei beste filmlanda i verda.
Jafar Panahi, far til Panah, har hatt stor suksess med å fortelje frå bilen i Taxi Teheran og 3 kvinner. Sonen tar etter eit par stilval. Han har arva det skarpe blikket og den friske humoren. Det blir spennande å sjå kvar vegen går vidare for den nye generasjonen. Debuten var ei herleg reise.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama
Regi: Panah Panahi
Veien videre (Orig.tit.: Jaddeh Khaki)
Med: Pantea Panahiha, Hasan Majuni, Rayan Sarlak, Amin Simiar
Kinofilm
Ein familie på fire er på biltur vestover frå Teheran. Den vaksne sonen (Simiar) sit taus bak rattet. Vetlebroren (Sarlak) er ein krabat med ville mengder energi og sjarm. Faren (Majuni) har beinet i gips og kjeklar med alle og tergar kjærleg.
At mora vurderer å ete eit simkort før ho gøymer mobilen under ein stein langs vegen, er første teikn på at dette ikkje er ein heilt vanleg helgetur. Sonen skal ut av landet.
Humor
Det haglar frekke replikkar. Den godlynte ertinga er kjekk. Humoren er bekmørk. Eg humrar og smilar. Ungen er bastant, veslevaksen og lukkeleg uvitande om kva motivet for reisa er. Foreldra freistar halde oppe stemninga. For publikum fungerer det framifrå.
Diskusjonane krinsar om Batman og 2001: en romodyssé. Det svingar av glitrande slagarar frå iransk musikkhistorie som vantar velsigning frå prestestyret. Ein sonate av Franz Schubert gjev bittersøt klang. Ein typisk bonus med reisefilmar er utsikta. Det får vi her òg, frå den inntørka Urmia-sjøen, via raslande korn og lauv til fjella på grensa mot Tyrkia.
Skodespelarkvartetten spelar flott. Yngstemann Rayan Sarlak er eit funn. Den lakoniske stilen til Hasan Majuni som faren er fin. Pantea Panahiha som mora gjer likevel den beste rolla. Ho har nerve og nærvær av format og er den som utløyser sterkast kjensler.
Familiereisa
Ein sporar sorga tydeleg bak det tapre smilet til mora, og faren stirar stundom ut i lufta med eit mektig mørke i augo. I solid iransk tradisjon visar Panah Panahi konsekvensar av eit nådelaust styresett gjennom eit stramt drama. Klare rammer med stor klangbotn, men utan eksplisitte brannfaklar er ei kjend oppskrift i eit av dei beste filmlanda i verda.
Jafar Panahi, far til Panah, har hatt stor suksess med å fortelje frå bilen i Taxi Teheran og 3 kvinner. Sonen tar etter eit par stilval. Han har arva det skarpe blikket og den friske humoren. Det blir spennande å sjå kvar vegen går vidare for den nye generasjonen. Debuten var ei herleg reise.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Skodespelarkvartetten spelar flott.
Fleire artiklar
Abid Raja er advokat og Venstre- politikar.
Foto: Lina Hindrum
Det trugande utanforskapet
På sitt beste er Vår ære og vår frykt historia om ei integrering på retur og ei kraftig åtvaring om kva som kan skje som følgje av det.
Fargerikt om tolsemd
Me får garantert høyra meir til komponisten Eilertsen.
Birger Emanuelsen har skrive både romanar, essay og sakprosa etter debuten i 2012.
Foto: Christopher Helberg
Endringar til godt og vondt
Birger Emanuelsen skriv om folk slik at ein trur på det.
Me drog til månen av di det var teknologisk mogleg. Eit strålande døme på det teknologiske imperativet. Her vandrar astronaut Buzz Aldrin frå Apollo 11 rundt og les sjekklista si på venstre arm på ekte ingeniørvis.
Kjelde: Nasa
Teknologisk imperativ!
«Birkebeinerne på ski over fjellet med kongsbarnet».
Foto: Morten Henden Aamot
Eit ikonisk stykke kunst er kome heim
Medan gode krefter arbeider for å etablere eit museum for kunstnarbrørne Bergslien på Voss, har den lokale sparebanken sikra seg ein originalversjon av eit hovudverk av målaren Knud Bergslien.
Papiravisa