Thriller / drama

Regi: Asghar Farhadi

Men alle vet (Orig.tittel: Todos lo saben)

Med: Javier Bardem, Penélope Cruz, Ricardo Darín

Ukjende hender klipper i avissaker om ei forsvunnen jente, før vi får sjå ei stor, fargerik opningsscene der Laura (Cruz), den vesle sonen og tenåringsdottera Irene kjem til den spanske heimbyen sin, der alle kjenner alle. Folk er glade. Ein busslast med gjestar skal i same bryllaup som Laura. Vinbonden Paco (Bardem) er ein barndomsven som alle veit har ei historie med Laura. Festen er storslagen, med mykje vin og livleg livemusikk. Idyllen må sprekke, og regn er sjeldan eit godt teikn.

Dei mistenkte

Skodespelartruppen er stjernespekka. Når ein regissør som har vunne to Oscar, kjem til landet og skal ha to spanske skodespelarar, fell valet sjølvsagt på Javier Bardem og Penélope Cruz. Skal ein ha ein mann frå Argentina, står alltid Ricardo Darín til teneste. Alle er gode. Spesielt Bardem briljerer blant fleire kjende fjes. Rollegalleriet er komplett for sin sjanger med ein perifer, pensjonert Poirot-figur.

Det er kvalitet i alle ledd. Men alle vet har fleire umiskjennelege trekk frå regissør Asghar Farhadi. Han veit å skape stor spenning av familiedrama. Som i About Elly utløyser ei forsvinning full panikk. Som i Fortiden stikk gamle forhold djupt. Regissørstemma er sterk, men filmen lenar seg mot tradisjonell sjangerfilm. Men alle vet er både kidnappingskrim og klassisk whodunnit. Vendingane florerer, men stramt manus gjev truverd og leverer lønn for dei som bit seg merke i detaljar. Mistankar haglar. Alle skuler på alle. Folk lit knapt på sine næraste. Gamalt nag og nye pengeproblem driv dramaet.

Spanskesjuka

Farhadi har laga ein underhaldande spenningsfilm i eit fjernt land, men slik han plar, meistrar han å spegle problem knytte til sosial klasse og nasjonale økonomiske utfordringar i same slengen. Det moderne Spania har harde kår og opplever endra sosiale strukturar. Utvandring og innvandring er parallelle prosessar. Når tilliten raknar i tradisjonelle småsamfunn og familiar, minner det om den skjørt samansette staten som aldri i sanning har vore ein nasjon. Farhadi er framand, men han held på effektiv, sterk filmforteljing og sosial djupn i det som på overflata er ein solid spansk thriller.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.