Actionkomedie

Regi: Tommy Wirkola

Violent Night

Med: David Harbour, Alex Hassel, Leah Brady
Kinofilm

Julenissen (Harbour) er dritlei ungar og kapitalisme. Han drikk tett og forbannar alle barn som ikkje vil ha anna enn pengar og dataspel. I år kjem han ned pipa til den rikaste familien som tenkjast kan. Der rår kynismen og eigesjuka, men vetle Trudy (Brady) har eit hjarte av gull.

Det einaste ho ynskjer seg til jul, er at foreldra skal bli saman att. Mora hennar er snill. Faren (Hassel) vil kanskje bryte med den omsynslause mor si. Så bryt ein gjeng ranarar seg inn for å tømme kvelvet. Heldigvis kan nissen slåst.

Tommy Wirkola har etter kvart eit lass sjangerfilmar på samvitet. To rundar med både Kill Buljo og Død snø vitnar om ein kar som likar enkel underhaldning med vald og humor. Han har laga storfilm i USA før, som Hansel & Gretel: Witch Hunters. Etter den ganske vellaga norske I onde dager er han tilbake i Sambandsstatane no. Actionkomediane kjem tett.

Wirkola hyllar inspirasjonskjelder. Beverly D’Angelo frå Hjelp, det er juleferie! spelar tyrannisk mor. Trudy har varma opp til jul med Hjemme alene. Nissen sender tankane til Bad Santa av Terry Zwigoff. John Leguizamo som skurk er eit artig varp. Han og D’Angelo krydrar Violent Night, men skodespelet står ikkje i høgsetet.

Violent Night er fullstappa av slåstkampar, blod og gørr, slik filmane til Wirkola ofte er. Nokre actionsekvensar blir litt lange og keisame. Blodsprut og kreative drapsmåtar er sentralt. Det blir fort slitsamt, men filmen glimtar til. Ei julestjerne som tek fyr, er eit godt eksempel på valdeleg action med glimt i auget. Slapstickscena der unge Trudy tyr til triks frå Alene hjemme med meir blod, er den morosamaste. Mykje er meir pubertalt. Kva kan ein stor nøtteknekkar brukast til?

Wirkola har aldri brydd seg om god smak. Han er ein skamlaus sjangerentusiast. Det inneber mellom anna mange føreseielege trekk der ein uvanleg ofte tippar riktig på kva som kjem til å hende. Musikken er over alle støvelskaft. Det gjeld spesielt i scener som haussar opp julestemninga med godhjarta handlingar og vekt på at ein samla familie er det beste som finst. Då auser ein på med så store dosar sukker som ein kan vente i USA. Kritikken av overforbruk blir hamra inn.

Den sanne skurken er ulikskap og griskleik. Gode føremål og gamaldags nestekjærleik kan redde både kjernefamilien og jula. Kanskje til og med nissen får trua tilbake på verda. I all blodspruten har Tommy Wirkola laga ein typisk julefilm som fortel oss kva jul eigentleg er meint å vere, slik dei fleste julefilmar gjer.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.