Drama

Regi: Charlotte Wells

Aftersun

Med: Frankie Corio, Paul Mescal, Celia Rowlson Hall
Kinofilm

På nittitalet ferierer elleveåringen Sophie (Corio) med faren Calum (Mescal) ein stad på den tyrkiske kysten i landet Syden. Sjølv om Sophie hevdar at faren er 130 år, er det 31 han skal fylle. Mora er heime. Dette er kjærkomen tid med faren som ho ikkje ser så ofte. Sola skin. Sjølv om dei har skrint med pengar, og hotellet er ein byggeplass, er stemninga god. Dei har det kjekt og er glade i kvarandre, men Calum er ein ung far som kanskje er tyngre til sinns enn ein ser ved første blikk.

Var varme

Miljøskildringa er eineståande. Kleda, seta i bussen og arkadespela. Tvilen om sosial omgang med andre turistar ved bassenget. Flaue framsyningar på kvelden, inkludert «Macarena» av Los del Río. Ei nostalgisk musikalsk rekke av Catatonia, All Saints, Chumbawamba og så bortetter. Tenåringar som råkliner ved bassengbaren midt på dagen medan venar kommenterer til tonane av «Drinking in L.A.» av Bran Van 3000. Det er ekkelt ekte. Mellom slagerane fengslar den originale musikken til Oliver Coates oss perfekt i ei dystrare stemning av skuggar.

Paul Mescal er heldigvis nominert til Oscar for rolla som Calum. Eg slit elles med å sjå at det er mogeleg å spele betre enn Frankie Corio som Sophie. Kanskje det er like greitt at ho ikkje blei nominert, så ikkje Hollywood stel ho med det same. Dei to i hovudrollene sjarmerer meg i senk. Skildringa av forholdet mellom far og dotter er vart og varmt. Eg kjenner kjærleiken djupt i hjarterota. Dei er morosame, kule og snille. Dei perifere figurane er fine, anten det er greie tenåringar på tur for å flørte, drikke og spele biljard, tyrkarar som arbeider med turisme, eller ein belar på alder med Sophie som tevlar på motorsykkelspelet ved bassenget.

Melankolsk minne

Calum og Sophie har med eit videokamera som gjev eit ekstra nivå til tankane som svirrar rundt minne. Når Sophie leikar med kamera, anar ein dessutan at det er den framtidige regissøren Charlotte Wells som tar sine fyrste steg. På grunn av korte glimt til framtida forstår vi at dette er minna den vaksne Sophie har. Ho hugsar sommaren med faren med kjærleik, men ho ber på ei sorg. Fanst det mørke signal ho ikkje plukka opp som elleveåring?

Aftersun renn over av teikn på ein regissør med stil og talent. Ho tek tydelege val i rytme, stemning og tone og lèt mykje vere ope for tolking. At faren slit i det stille, er klart. Det er uråd å komme på ei betre skildring av psykisk helse.

I sterke fargar får vi samstundes ei vakker skildring av ein stor sommar i livet til ei ung jente. Opplevingane, stemninga, ljoset, lydane og fargane sit i. Sjølv om klippen aldri er sakte, får vi inntrykk av døsige dagar i lat sol. Uroa for at noko gale skal skje, gneg i små dryp av mørke.

Eit sekund trudde eg at eg kjende lukta av saltvatn når dei var på stranda, men det viste seg å vere dammen av tårer på kinnet mitt. Det kjem nok få finare filmar enn Aftersun på kino i år.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.