«Jag vil tacka livet»
Eg minnest ikkje sist eg lo og grein så mykje på kino.
Uje Brandelius, Therese Hörnqvist og borna spelar seg sjølve. Filmen fekk Guldbagge for beste manus, beste skodespelar og beste film i januar.
Foto: Johan Paulin / Filmlance International / Arthaus
DRAMAKOMEDIE
Regi: Henrik Schyffert
Spring Uje spring
Med: Uje Brandelius, Therese Hörnqvist, Bixi Brandelius
Kinofilm
Eg vil åtvara om at dette er ei hylling utan hemningar. Det er kanskje best å sjå filmen først viss ein er redd for opphaussa forventingar. Uje Brandelius er kjend som frontfigur i det svenske raddispoporkesteret Doktor Kosmos. I Spring Uje spring får han vita at han har Parkinsons sjukdom rett før femtiårsdagen. Medisin finst ikkje. Forverring er brennsikkert. Klarar familiefaren å fortelje det til sine nærmaste? Ikkje nett med det same.
Sjukt stilig
Uje, familien og bandet spelar seg sjølv, alle saman. Hovudpersonen gjer ein formidabel jobb. Sambuaren Therese er òg knakande god, men ho er faktisk skodespelar. Døtrene glitrar, med vetle Vega som ei superstjerne.
Mange vil kjenne seg igjen i den daglege donten for familiar. Kven skal levere og henta i barnehagen? Kor interesserte er det mogeleg for andre foreldre på sjakk- og fektetrening å bli i om ein eig eller leiger bustad, og kor «blanda» bydelen er? Tidsklemma mellom radiojobb, resirkulering og øving blir verre når pianofingrane skakar og sinnet snik seg på.
At alle spelar seg sjølv, styrkjer realismen, men filmen er visuelt stilisert, med slåande tablå frå stockholmsk forstad og kjekk leik med ljos. Speletid på 78 minutt vitnar om ein effektivt fortald film i høgt tempo med stram rytme.
Topp tonar
Musikken er sentral. Den flotte sjølvbiografiske plata med same tittel kom i 2015, før Uje fekk diagnosen. Produksjonen er glattare enn Doktor Kosmos plar ty til. Det passar dei vilt fengjande låtane. Favorittane er «Ramlar mot varandra», «Marionett» og «Här kommer livet (och du fattar ingenting)». Tekstane er djupt personlege, utan at Uje slepp det politiske han er kjend for.
Både musikken og krediteringssekvensen i opninga er brechtiansk så det held. Musikalscener er bakte briljant inn. Det haglar med morosame innfall og replikkar med skarpt blikk på samtida i Sverige. Eg ler høgt. Dette er ein artig film, perfekt for ei kollektiv kinooppleving.
Balansen med alvoret rundt sjukdomen og dramaet for familien er utmerkt, og tårer piplar tett. Plata må på for å skrive om denne filmen. Då tyt tårene over tastaturet. For ein film.
Dette er eit originalt, raust og friskt prosjekt, rikt på idéar og kunstnarisk heilskapleg. Eg vil elles takka livet for at eg fekk sjå Doktor Kosmos i 2011.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
DRAMAKOMEDIE
Regi: Henrik Schyffert
Spring Uje spring
Med: Uje Brandelius, Therese Hörnqvist, Bixi Brandelius
Kinofilm
Eg vil åtvara om at dette er ei hylling utan hemningar. Det er kanskje best å sjå filmen først viss ein er redd for opphaussa forventingar. Uje Brandelius er kjend som frontfigur i det svenske raddispoporkesteret Doktor Kosmos. I Spring Uje spring får han vita at han har Parkinsons sjukdom rett før femtiårsdagen. Medisin finst ikkje. Forverring er brennsikkert. Klarar familiefaren å fortelje det til sine nærmaste? Ikkje nett med det same.
Sjukt stilig
Uje, familien og bandet spelar seg sjølv, alle saman. Hovudpersonen gjer ein formidabel jobb. Sambuaren Therese er òg knakande god, men ho er faktisk skodespelar. Døtrene glitrar, med vetle Vega som ei superstjerne.
Mange vil kjenne seg igjen i den daglege donten for familiar. Kven skal levere og henta i barnehagen? Kor interesserte er det mogeleg for andre foreldre på sjakk- og fektetrening å bli i om ein eig eller leiger bustad, og kor «blanda» bydelen er? Tidsklemma mellom radiojobb, resirkulering og øving blir verre når pianofingrane skakar og sinnet snik seg på.
At alle spelar seg sjølv, styrkjer realismen, men filmen er visuelt stilisert, med slåande tablå frå stockholmsk forstad og kjekk leik med ljos. Speletid på 78 minutt vitnar om ein effektivt fortald film i høgt tempo med stram rytme.
Topp tonar
Musikken er sentral. Den flotte sjølvbiografiske plata med same tittel kom i 2015, før Uje fekk diagnosen. Produksjonen er glattare enn Doktor Kosmos plar ty til. Det passar dei vilt fengjande låtane. Favorittane er «Ramlar mot varandra», «Marionett» og «Här kommer livet (och du fattar ingenting)». Tekstane er djupt personlege, utan at Uje slepp det politiske han er kjend for.
Både musikken og krediteringssekvensen i opninga er brechtiansk så det held. Musikalscener er bakte briljant inn. Det haglar med morosame innfall og replikkar med skarpt blikk på samtida i Sverige. Eg ler høgt. Dette er ein artig film, perfekt for ei kollektiv kinooppleving.
Balansen med alvoret rundt sjukdomen og dramaet for familien er utmerkt, og tårer piplar tett. Plata må på for å skrive om denne filmen. Då tyt tårene over tastaturet. For ein film.
Dette er eit originalt, raust og friskt prosjekt, rikt på idéar og kunstnarisk heilskapleg. Eg vil elles takka livet for at eg fekk sjå Doktor Kosmos i 2011.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Det haglar med morosame innfall og replikkar med skarpt blikk på samtida.
Fleire artiklar
To unge mormonmisjonærar, søster Paxton (Sophie Thatcher) og søster Barnes (Chloe East), blir tvinga til å setje trua si på prøve i møtet med herr Reed (Hugh Grant).
Foto: Ymer Media
«Mange av skrekkfilmane no til dags liknar meir på filmar frå syttitalet»
I tillegg til å vere forfattar er Kristina Leganger Iversen også litteraturvitar, samfunnsdebattant og omsetjar.
Foto: Sara Olivia Sanderud
Nedslåande sanning
Kristina Leganger Iversen leverer eit grundig studium av noko som burde vere opplagt for fleire.
Teikning: May Linn Clement
«Me har ikkje grunnlag for å seia at bokmålsbrukarar har kvassare penn enn andre, men nokre av dei evnar å kløyva kvass i to.»
Gjennom Hitlers progagandaminister Joseph Goebbels får vi eit innblikk i sanninga bak Nazi-Tysklands propagandamaskin.
Foto: Another World Entertainment
Propaganda på agendaen
Fører og forfører er ein drivande historietime om tidenes skumlaste skrønemakar.
Ein mann med tomlar opp i ruinane i ein forstad sør i Beirut etter at fredsavtalen mellom Hizbollah og Israel vart gjeldande 27. november.
Foto: Mohammed Yassin / Reuters / NTB
Fredsavtale med biverknader
Avtalen mellom Israel og Libanon kan få vidtrekkjande konsekvensar.