Fabelaktig naturalisme
Ein forunderleg og fornøyeleg fabel fortel om likskap mellom det føydale Italia og urban naud i dag.
Vêrbitne amatørar spelar sterkt saman med erfarne skodespelarar som Adriano Tardiolo og Alba Rohrwacher.
Foto: Simona Pampallona / Arthaus
Drama
Regi: Alice Rohrwacher
Lykkelige Lazzaro
Med: Adriano Tardiolo, Alba Rohrwacher, Sergi López
Lazzaro (Tardiolo) er ein rar figur. Han er open og ærleg, klar for å hjelpe kven som helst med kva som helst kva tid som helst. Alle hersar med han, men han vender det andre kinnet til med eit konstant naivt andlet. Uhøyrt, altså. Lite med Lazzaro er realistisk, men han speglar røynder.
Åndenes hus
Miljøet hans er nesten naturalistisk skildra, og eg må igjen vise til Tarvelige, heslige, vemmelige av Ettore Scola. Dei fattige arbeidarane har blitt harde av omstenda dei lever under. Toscana er ingen idyll trass i nydeleg natur. Den tallause slekta til tittelfiguren arbeider for baronesse da Luna. Ho er ein slavedrivar med presten på lag som plage. Samfunnet er føydalt. At den unge baronen har mobiltelefon og Walkman, er anakronismar.
Regissør Alice Rohrwacher har eit fritt forhold til tid. Ho veit kva reglar ho bryt, og er van med vestlege, narrative rammer. Ulverop gjev undring om den romerske myten om Romulus og Remus. Filmen er ein fabel, og tittelen er bibelsk. Når ulukka er ute, løner det seg å heite Lazzaro.
La strada
Miraklene i Toscana av Rohrwacher var ei skildring av livet på landet som det smått utslitne ordet «sanseleg» passa perfekt på. Ein kunne nesten smake honningen. No òg set Rohrwacher sansane på prøve. Ein kjenner halmen i halsen.
Magiske eller fantastiske element er tydelegare enn i Miraklene i Toscana, og magisk realisme er ein grei merkelapp for Lykkelige Lazzaro. Det visuelle uttrykket fascinerer. Fargetonane får fram fortida. Når vi hamnar i ein moderne italiensk storby, slår kontrasten oss med prangande parallellar. Same sort lever på gata som før var liveigne bønder. Ferda går frå føydalt jordbrukssamfunn til urban marginalisering.
Vêrbitne amatørar spelar sterkt mot garva skodespelarar som Alba Rohrwacher. Ho er alltid trygg. Regissørsyster Alice er modig.
Somme vil nok dette av lasset på ferda inn til byen og den andre delen av filmen. Eg blir glad av viljen til å ty til nye vegar med uverkelege vendingar og tilrår å følgje Lazzaro i påsken.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama
Regi: Alice Rohrwacher
Lykkelige Lazzaro
Med: Adriano Tardiolo, Alba Rohrwacher, Sergi López
Lazzaro (Tardiolo) er ein rar figur. Han er open og ærleg, klar for å hjelpe kven som helst med kva som helst kva tid som helst. Alle hersar med han, men han vender det andre kinnet til med eit konstant naivt andlet. Uhøyrt, altså. Lite med Lazzaro er realistisk, men han speglar røynder.
Åndenes hus
Miljøet hans er nesten naturalistisk skildra, og eg må igjen vise til Tarvelige, heslige, vemmelige av Ettore Scola. Dei fattige arbeidarane har blitt harde av omstenda dei lever under. Toscana er ingen idyll trass i nydeleg natur. Den tallause slekta til tittelfiguren arbeider for baronesse da Luna. Ho er ein slavedrivar med presten på lag som plage. Samfunnet er føydalt. At den unge baronen har mobiltelefon og Walkman, er anakronismar.
Regissør Alice Rohrwacher har eit fritt forhold til tid. Ho veit kva reglar ho bryt, og er van med vestlege, narrative rammer. Ulverop gjev undring om den romerske myten om Romulus og Remus. Filmen er ein fabel, og tittelen er bibelsk. Når ulukka er ute, løner det seg å heite Lazzaro.
La strada
Miraklene i Toscana av Rohrwacher var ei skildring av livet på landet som det smått utslitne ordet «sanseleg» passa perfekt på. Ein kunne nesten smake honningen. No òg set Rohrwacher sansane på prøve. Ein kjenner halmen i halsen.
Magiske eller fantastiske element er tydelegare enn i Miraklene i Toscana, og magisk realisme er ein grei merkelapp for Lykkelige Lazzaro. Det visuelle uttrykket fascinerer. Fargetonane får fram fortida. Når vi hamnar i ein moderne italiensk storby, slår kontrasten oss med prangande parallellar. Same sort lever på gata som før var liveigne bønder. Ferda går frå føydalt jordbrukssamfunn til urban marginalisering.
Vêrbitne amatørar spelar sterkt mot garva skodespelarar som Alba Rohrwacher. Ho er alltid trygg. Regissørsyster Alice er modig.
Somme vil nok dette av lasset på ferda inn til byen og den andre delen av filmen. Eg blir glad av viljen til å ty til nye vegar med uverkelege vendingar og tilrår å følgje Lazzaro i påsken.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Det visuelle uttrykket fascinerer. Fargetonane får fram fortida.
Fleire artiklar
Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.
Alle foto: Håvard Rem
Det blonde reservatet
PALM BEACH: Krig og folkevandring verkar inn på alle vestlege val. Eit amerikansk presidentval kan verka andre vegen òg.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Eldspåsetting og steinkasting i Ramels veg i Rosengård i Malmö. Ivar Hippe har intervjua innbyggarar i utsette bydelar i Vest-Sverige.
Foto: Johan Nilsson / TT / AP / NTB
– Det kjem til å bli stygt
Ivar Hippe fekk lyst til å sjå nærmare på dei svenske tilstandane. Etter tre års arbeid er Sverige 2024: Beretninger om et land i krise her. Staten må ta styring, seier han.
Yrka med det høgste sjukefråværet er kvinnedominerte med relasjonelt arbeid og høge emosjonelle krav, skriv Lill Sverresdatter Larsen.
Foto: Gorm Kallestad / NTB
Langvarig overbelastning gir rekordhøyt sykefravær
«Vi har lenge drevet en dugnad for å holde skuta flytende.»