SCI-FI

Regi: Denis Villeneuve

Dune

Med: Timothée Chalamet,
Rebecca Ferguson, Oscar Isaac
Kinofilm

Alejandro Jodorowsky fekk aldri fullført. David Lynch syntest som alle andre at hans eiga filmatisering av romanen Dune av Frank Herbert var mislykka. No har entusiastar venta i spenning på det nye forsøket til Denis Villeneuve, som fekk eit massivt budsjett for å overføre det vidgjetne universet til kinolerret. Med den første av det som etter planen skal bli to filmar, har det gått bra. Særs bra.

Majestetisk

Alt ser utruleg flott ut. Utsøkte detaljar i kostyme og kulissar. Brutalistisk arkitektur på sitt beste med islett av mellomalderestetikk. Stilige steinformasjonar frå Stadlandet til jordanske Wadi Rum. Mekanikk trumfar det digitale i myggliknande småfly. Mørket er mektig. Dei visuelle effektane er prikkfrie. Det verkar som kinolerretet ruvar. Det massive musikalske lydbiletet av legendariske Hans Zimmer er kraftfullt i staden for irriterande. Rollelista er vill.

Dette er den typen produksjon som tek seg råd til å ha med ei gneistrande Charlotte Rampling i nokre minutt bak eit slør og gje stoiske Javier Bardem to stutte scener. Trioen Timothée Chalamet, Rebecca Ferguson og Oscar Isaac tek naturleg føringa med solid spel.

Målarstykke

Tyngda i estetikken speglar tunge, store spørsmål. Handlinga er episk. På ordre frå Imperiet lyt slekta Atreides, leia av hertugen Leto (Isaac), reise til den farlege ørkenplaneten Arrakis, der sonen Paul (Chalamet) må bryne seg på openberre og skjulte farar. Han er ein mildt motvillig messiansk figur som har arva mektige krefter av mora, Jessica (Ferguson).

At dei blir kalla til å rydde opp i eit autoritært ørkenlandskap rikt på strategisk viktige naturressursar, der lojalitetar er uklare, verkar dagsaktuelt, men maktkampen er tidlaus. Universet er rikt på komplekse figurar. Her er snedige, overtydande premissar og grumsete prinsipp mellom makt og moral. Det fungerer.

Dune er meir målande og dvelande enn pakka med action. Det likar eg. Ein får tid til å nyte bileta, utan at det manglar drama og spenning. Filmen er ein visuell fest. Denne kan eg tilrå.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.