Bok
Dei som haustar, men ikkje sådde
Eirik Ingebrigtsen skriv omstendeleg, men med djup innleving i karakterane.
Eirik Ingebrigtsen debuterte som romanforfattar i 2001. Denne hausten kjem han med den niande romanen i rekkja.
Foto: Finn Ståle Felberg
Det er krig ikring oss og steile frontar, og krigstematikken tek plass i tankane. Som ein gaukunge i sinnet skuvar han ut nesten alt anna. At Eirik Ingebrigtsen no har skrive ein roman frå krigstida i Noreg, er difor ikkje overraskande. Men han har gjort det uvanleg, med stenk av magisk realisme, om enn på ein litt traust, norsk måte, ein slags husmannsmagi som ikkje gjer mykje av seg, og som ein i grunnen ikkje treng.
Teksten er delt opp i kapittel frå dei første dagane i desember 1942, på ein fiktiv stad som heiter Sjuskog, der Eilert bonde, Milton prest og Anton trevarefabrikant har planlagt ein sabotasjeaksjon, med tildriv og utstyr utanfrå. Kva og kven dette utanfrå og utanfor er, får me ikkje vita, og det er kan hende like bra, i tilfelle Gestapo skulle komma og stilla ekle spørsmål til lesarane. Huttetu!
Innsikt og innleving
Eilert er ein slags trehyrding. Han har funne ut at det er eit samband mellom sju graner frå garden hans og oppover i ei li, og den største grana, Sølvgrana, står like ved huset hans og er gigantisk og på mystisk vis klok. Både Sølvgrana og dei andre slepper konglane når noko er på tok, og dette ser ut til å vera som eit språk for Eilert. Det er dette eg ser på som det magiske elementet ved boka, og det fungerer diverre ikkje heilt for meg.
Det beste med romanen er den innsikta og innlevinga Ingebrigtsen har i karakterane sine, og forståinga han syner for situasjonen deira. Dei ser på tyskarane som folk som kjem for å hausta slikt dei ikkje har sådd. Viljen til motstand er stor, men i kvardagen er små trefningar viktige. Når det ein dag kjem bilar på tunet hjå Eilert, skundar han seg ut før tyskarane bankar på, for å komma dei i forkjøpet, han var liksom på veg ut korso. Slik kjenner han at han vinn ein liten siger.
Milton har byrja å banna innvendig, og vil halda fram med det til krigen er over, medan Anton står og målar eit myrmotiv om nettene, ute på myra i mulm og mørker. Samstundes tek dei tre vare på ein tysk jødisk botanikar.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
