Om påskeliljer og raseri

Lucy vart opphaveleg ugjeven i 1990 og kjem no i serien Oversette mesterverk på Cappelen Damm. Jamaica Kincaid har vore nemnd som kandidat til Nobelprisen i litteratur og har skrive både sakprosabøker og romanar om kolonialisme og rasisme. Kritikken mot folket som har herska over hennar eige, manifesterer seg i eit særeige lysande raseri i Lucy. Kincaid har eit årvakent blikk også for andre maktforhold – mellom enkeltmenneske og grupper.

Som kvit, vestleg lesar kan møtet med Lucy kjennest på grensa til ubehageleg avslørande. Det skarpe blikket kan svi, og er kanskje nettopp difor ekstra augeopnande.

Gult hat

«Då eg var barn måtte eg lære eit dikt utanboks om ein blom eg aldri hadde sett, og lære å beundre og elske folket som var opphavet til at minna om meg sjølv vart utviska – ikkje mitt individuelle sjølv, men sjølvet til heile det folket eg kjem frå», seier Jamaica Kincaid i eit intervju. (Mi omsetjing)

Diktet det er snakk om, må vere det vidgjetne «I wandered Lonely as a Cloud» der William Wordsworth, som var britisk, skildrar eit breitt belte av påskeliljer på ei eng, ein tekst som opptrer også i Lucy. I ein symboltung episode ser hovudpersonen, som nettopp er komen til USA, påskeliljer for første gong. Det som skulle vere eit vakkert syn, fyller henne med kvalme og hat.

Som forfattaren kjem Lucy frå øya Antigua i Det karibiske havet, ein stad der det ikkje akkurat er mangel på blomar og andre vekstar. Likevel er det altså britisk vegetasjon borna skal lære å hylle og elske. Øybuarane som er etterkomarar av slavar som britane stal frå Afrika og førte over havet, må attpåtil lære seg å deklamere eit dikt med ein frase om at britane «aldri, aldri slavar skal bli».

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare