Bok
Litt på autopilot
Peter Serck er blitt eldre mens tematikken er den gamle.
Peter Serck debuterte i 1982 og har skrive ei lang rekkje romanar.
Foto: Thomas Brun
Eg las Peter Serck med interesse i 1990-åra og inn i tidleg på 2000-talet. Det var noko kompromisslaust søkande hos han i ei eksistensiell jakt på identitet, roller og speglingar, ofte forankra i borgarlege miljø i hovudstaden og med forgreiningar til andre verdskrigen, konsentrasjonsleirane og lagnaden til jødane. Forteljaren er gjerne ein outsider, tilbaketrekt og forskansa i ein kunstnarleg og intellektuell posisjon som tilskodar til det verkelege livet. Blikket er retta bakover, og tankane kvernar og kvernar i ein indre monolog om det fortidige. «Forgiftet av fortid» er eit uttrykk som stadig dukkar opp, og i årets bok er forteljaren Georg ikkje noko unntak i så måte.
Tilbakeblikk
Georg er ein nær 90-årig tysk kunstmålar, busett i Oslo, oppvaksen i Berlin, gift med norske Alma, kunstintendant og dotter av ein norsk krigsprofitør. Georgs far var partimedlem og professor i filosofi med Heidegger som spesialfelt. Som ungdom er Georg svakeleg; han blir kasta ut av Hitlerjugend, og han blir heller ikkje funnen skikka til å delta i Volkssturm, den totale mobiliseringa før samanbrotet våren 1945. Forholdet til faren blir svært anstrengt, Kraft durch Freude er liksom ikkje hans greie, og den han tyr til, er søstera Edi.
Som olding tenkjer han tilbake på barndom og oppvekst under naziregimet, på ekteskapet med Alma og på forholdet til søstera Edi, med forsiktige ymt om incestuøs søskenkjærleik. Krigshandlingane i Berlin pregar all tanke og kunstnarleg utfalding gjennom motivvalet der scener frå eit bomberom eller frå eit sjukehus blir måla om og om igjen med Edi sentralt plassert i bileta. Mot slutten av krigen tar begge foreldra livet sitt, og Edi blir borte i kaoset i maidagane 1945.
Handlinga skiftar mellom nazitida og livet som enkemann i Oslo når synet sviktar, døden ventar og mørkeret sakte senkar seg over det livsverket han klamrar seg til i håp om ei siste utstilling før alt er for seint.
Monoton reprise
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
