Tekstar

Kim Hiorthøy:

Knivtid

Oktober

Kim Hiorthøy (f. 1973 i Trondheim) debuterte for tjue år sidan med den tynne tekstsamlinga Du kan ikke svikte din beste venn og bli god til å synge samtidig, ein bunke korte, naivistiske og absurde innfall som han serverte på ein overraskande og finurleg måte. Boka fekk ein slags kultstatus, og ho blei trykt opp igjen for ikkje lenge sidan. No er Hiorthøy ute med ei bok der han går vidare frå der han var for tjue år sidan. Men han har ikkje stått stille i mellomtida; han har etablert seg som ein ettertrakta illustratør og musikar i samarbeid med blant andre Erlend Loe og rockebandet Motorpsycho, og han har mottatt fleire prisar for sin eigen musikk.

Samtalar

Knivtid består av 50 tekstar som er mellom ei halv side og sju–åtte sider lange. Dei har ikkje tittel, anna enn i indeksen bak i boka, der enkelte har fått ein original tittel, medan andre har fått namn etter dei første orda i forteljinga. Indeksen går over to sider, med 25 titlar på den eine sida og 24 på den andre – totalt 49, med andre ord. Kor har Hiorthøy da plassert den 50. teksten? Jo, på den sida dei fleste av oss blar fort forbi, kolofonsida, med lita skrift. I denne teksten blir både ei kaotisk framside og ein ryddig bokrygg forklart gjennom historia om ein knust kopp som blir limt saman med orda «kniv» på den eine halvparten og «tid» på den andre. Det er smart og originalt gjort, og det er det smarte og originale som pregar det meste av det Kim Hiorthøy leverer.

Tekstane er gjerne bygde opp som samtalar mellom to eller fleire i forteljingar som går i alle retningar, utan avsnitt eller lesepausar, styrte av fantasien, det absurde, det surrealistiske og det tilfeldige, leikent gjort, oppfinnsamt, poengtert, ironisk, og ikkje minst utruleg morosamt. Vi møter ei kvinne som syklar ut av byen om natta for å møte ei grop, og ein mann som betaler for å få pryl. Det er forvekslingar og rollebyte undervegs, det er historier som renn ut i ingenting, og det er forteljingar om det å skape ei forteljing, gjerne konsentrert kring kunst, litteratur og kreativitet.

Lesaroppleving

Vi møter Agnes som lagar kunst av ingenting eller av seg sjølv, og alt ho gjer, blir ein del av verket. Liknande harselas finn ein i møtet med ein forfattar og ein forlagsredaktør: «Siden jeg ikke hadde noen god idé til en ny roman, bestemte jeg meg bare for å skrive den samme om igjen.» Like eins om ein prosjektsøknad til Rådet, ein søknad det tar fem år å forme ut og levere som eit billass med papir, og som det tar fem år å få svar på – igjen eit billass med papir.

Eller forfattaren som gjerne vil skrive vesentleg samtidslitteratur, men som slit med å formulere seg: «Rutt unna fosset storkjukken inni raula.» Ein anar kanskje Harald Heide Steen i bakgrunnen, slik Hiorthøy også kan lene seg mot Erlend Loe og kanskje også mot den nesten gløymde Ernst Orvil, men framfor alt er Knivtid eit djupt originalt og underhaldande verk som leiker med språk og komposisjon på ein måte vi sjeldan ser i norsk litteratur. Ei lesaroppleving, rett og slett.

Oddmund Hagen

Oddmund Hagen er forfattar og fast bokmeldar i Dag og Tid.