JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

BokMeldingar

Eigne behov

Trude Marstein utforskar foreldrespagaten mellom omsorgsvilje og egoisme.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Trude Marstein har skrive ei rekkje bøker i fleire sjangrar. Ho er òg omsetjar og har fått fleire prisar.

Trude Marstein har skrive ei rekkje bøker i fleire sjangrar. Ho er òg omsetjar og har fått fleire prisar.

Foto: Julie Pike

Trude Marstein har skrive ei rekkje bøker i fleire sjangrar. Ho er òg omsetjar og har fått fleire prisar.

Trude Marstein har skrive ei rekkje bøker i fleire sjangrar. Ho er òg omsetjar og har fått fleire prisar.

Foto: Julie Pike

3760
20220916
3760
20220916

Roman

Trude Marstein:

Egne barn

Gyldendal

«Alt faller fra hverandre og så på plass og så fra hverandre», heiter det i Egne barn, ei av fleire setningar som peikar mot heile tematikken og korleis han blir framstilt. Det som stadig fell frå kvarandre, er relasjonar av den nære sorten – mellom kjærastar og mellom foreldre og barn. Men også inne i menneska går ting i oppløysing for så å bli sette saman på nytt, i ei uendeleg rørsle, den rørsla som kanskje er livet sjølv.

Den ytre handlinga i romanen er enkel: Anjas utvida familie skal ha ei dugnadshelg på torpet i Sverige. Nokre intense timar oppheld desse seg under same tak og i same hage: Anja og den noverande kjærasten, eksmannen Ivar (far til to av dei tre borna hennar), Ivars nye kjærast, barna til Anja og kjærasten til den eldste dottera.

Om familien i Egne barn er representativ, blir ein optimistisk på vegner av den moderne familien. Eg trudde helst romanen skulle ha mykje drama og kanskje nokre harde «oppvask»-scener. Riktig nok blir her vaska opp reint konkret, slik det framleis blir på hytter som enno er utan oppvaskmaskin, og oppvasken gir høve til samtaler. Men desse er forsiktige og høflege. Ingen tallerkar går i golvet, for å seie det slik. Alle dei vaksne og for ein stor del også barna er reflekterte og veltalande – og veldig middelklasse.

Korleis leve med barn

«Jeg ville jo ha flere barn, selv om jeg ikke visste hva jeg ville med dem.» Det er barna som må bere byrdene av det kaotiske kjenslelivet til foreldra, det blir dei som lid under desse ustabile konstellasjonane. Mest uroa blir ein over den yngste sonen, usikker og trengande. Anja er slett ikkje så oppmerksam som ho burde vere, kjem for seint inn i situasjonane, er ikkje nok engasjert. Ho ser godt sine eigne manglar, men greier ikkje å snu handlingsmønsteret. Det er ikkje så lett å «gjøre godt» for å sitere ein annan Marstein-roman. Om noko eller nokon etterlèt eit merke i meg frå denne romanen, er det sonen med det vakre og ironiske namnet Falk, han som Anja slett ikkje held noko skarpt blikk på.

At barna til andre slett ikkje alltid kjennest som ein bonus, blir fint tematisert her. Og motsett: eigne barn vil ein ha for seg sjølv. For Anja er det utoleleg at ste-/bonusforeldre set merke på barna hennar, uttrykt heilt konkret i ei framand lukt som ho vil vaske vekk. Så djupt går desse driftene, heilt inn i det ordlause og dyriske i oss. Dette kunne Marstein ha bora djupare i.

Alt går over

Etter kvart skjønar ein at det store vendepunktet eller dramatiske høgdepunktet ikkje vil koma denne helga. Det som fell frå kvarandre, vil falle på plass på nytt, problema løyse seg opp, det stygge bli vaska vekk. Marstein dømmer ikkje, ho viser fram. Romanen er like velskriven som han er tolerant.

Likevel skulle eg nok ønskje meg ein sterkare tendens, ei retning, ei haldning. Alt er liksom greitt, ein går vidare. Anja blir lei seg, mest over eksmannen Ivar og at dei ikkje fekk det til, og dessutan over at ho ikkje har så god kontakt med barna. Så glir det over, ting held fram omtrent som før. Slik blir det også med lesaren, ein går vidare, ikkje verkeleg gripen.

Kanskje er litt av problemet det veldig nære perspektivet som heile tida ligg hos Anja. Etter kvart saknar ein eit anna perspektiv, litt avstand. Mykje av handlinga ser vi i retrospekt med særleg mange minne frå samlivet med Ivar, ein interessant, men særs egoistisk figur som grensar mot det parodiske. Også kjærasten til dottera har noko latterleg over seg. Egne barn har islett av satire, men manglar ei tydeleg klo.

Hilde Vesaas

Hilde Vesaas er forfattar, lektor og fast meldar for Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Roman

Trude Marstein:

Egne barn

Gyldendal

«Alt faller fra hverandre og så på plass og så fra hverandre», heiter det i Egne barn, ei av fleire setningar som peikar mot heile tematikken og korleis han blir framstilt. Det som stadig fell frå kvarandre, er relasjonar av den nære sorten – mellom kjærastar og mellom foreldre og barn. Men også inne i menneska går ting i oppløysing for så å bli sette saman på nytt, i ei uendeleg rørsle, den rørsla som kanskje er livet sjølv.

Den ytre handlinga i romanen er enkel: Anjas utvida familie skal ha ei dugnadshelg på torpet i Sverige. Nokre intense timar oppheld desse seg under same tak og i same hage: Anja og den noverande kjærasten, eksmannen Ivar (far til to av dei tre borna hennar), Ivars nye kjærast, barna til Anja og kjærasten til den eldste dottera.

Om familien i Egne barn er representativ, blir ein optimistisk på vegner av den moderne familien. Eg trudde helst romanen skulle ha mykje drama og kanskje nokre harde «oppvask»-scener. Riktig nok blir her vaska opp reint konkret, slik det framleis blir på hytter som enno er utan oppvaskmaskin, og oppvasken gir høve til samtaler. Men desse er forsiktige og høflege. Ingen tallerkar går i golvet, for å seie det slik. Alle dei vaksne og for ein stor del også barna er reflekterte og veltalande – og veldig middelklasse.

Korleis leve med barn

«Jeg ville jo ha flere barn, selv om jeg ikke visste hva jeg ville med dem.» Det er barna som må bere byrdene av det kaotiske kjenslelivet til foreldra, det blir dei som lid under desse ustabile konstellasjonane. Mest uroa blir ein over den yngste sonen, usikker og trengande. Anja er slett ikkje så oppmerksam som ho burde vere, kjem for seint inn i situasjonane, er ikkje nok engasjert. Ho ser godt sine eigne manglar, men greier ikkje å snu handlingsmønsteret. Det er ikkje så lett å «gjøre godt» for å sitere ein annan Marstein-roman. Om noko eller nokon etterlèt eit merke i meg frå denne romanen, er det sonen med det vakre og ironiske namnet Falk, han som Anja slett ikkje held noko skarpt blikk på.

At barna til andre slett ikkje alltid kjennest som ein bonus, blir fint tematisert her. Og motsett: eigne barn vil ein ha for seg sjølv. For Anja er det utoleleg at ste-/bonusforeldre set merke på barna hennar, uttrykt heilt konkret i ei framand lukt som ho vil vaske vekk. Så djupt går desse driftene, heilt inn i det ordlause og dyriske i oss. Dette kunne Marstein ha bora djupare i.

Alt går over

Etter kvart skjønar ein at det store vendepunktet eller dramatiske høgdepunktet ikkje vil koma denne helga. Det som fell frå kvarandre, vil falle på plass på nytt, problema løyse seg opp, det stygge bli vaska vekk. Marstein dømmer ikkje, ho viser fram. Romanen er like velskriven som han er tolerant.

Likevel skulle eg nok ønskje meg ein sterkare tendens, ei retning, ei haldning. Alt er liksom greitt, ein går vidare. Anja blir lei seg, mest over eksmannen Ivar og at dei ikkje fekk det til, og dessutan over at ho ikkje har så god kontakt med barna. Så glir det over, ting held fram omtrent som før. Slik blir det også med lesaren, ein går vidare, ikkje verkeleg gripen.

Kanskje er litt av problemet det veldig nære perspektivet som heile tida ligg hos Anja. Etter kvart saknar ein eit anna perspektiv, litt avstand. Mykje av handlinga ser vi i retrospekt med særleg mange minne frå samlivet med Ivar, ein interessant, men særs egoistisk figur som grensar mot det parodiske. Også kjærasten til dottera har noko latterleg over seg. Egne barn har islett av satire, men manglar ei tydeleg klo.

Hilde Vesaas

Hilde Vesaas er forfattar, lektor og fast meldar for Dag og Tid.

Romanen er like velskriven som han er tolerant.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Foto: Leikny Havik

BokMeldingar

Frank Rossavik har skrive ei rørande bok om korleis eit høyrselstap kan påverka kven du blir.

ErikMartiniussen
Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Foto: Leikny Havik

BokMeldingar

Frank Rossavik har skrive ei rørande bok om korleis eit høyrselstap kan påverka kven du blir.

ErikMartiniussen
Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Foto: NTB

Ordskifte

«I dag får ikkje ME-pasientane rett behandling.»

Bjørn K. Getz Wold
Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Foto: NTB

Ordskifte

«I dag får ikkje ME-pasientane rett behandling.»

Bjørn K. Getz Wold

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis