JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

BokMeldingar

Bulletinar frå ein medviten romanperson

Gunnhild Øyehaug skriv friskt og morosamt om draum og røynd i metaland.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Gunnhild Øyehaug har skrive bøker i mange sjangrar etter diktdebuten i 1998. Ho er også lærar ved Skrivekunstakademiet i Hordaland.

Gunnhild Øyehaug har skrive bøker i mange sjangrar etter diktdebuten i 1998. Ho er også lærar ved Skrivekunstakademiet i Hordaland.

Foto: Helge Skodvin

Gunnhild Øyehaug har skrive bøker i mange sjangrar etter diktdebuten i 1998. Ho er også lærar ved Skrivekunstakademiet i Hordaland.

Gunnhild Øyehaug har skrive bøker i mange sjangrar etter diktdebuten i 1998. Ho er også lærar ved Skrivekunstakademiet i Hordaland.

Foto: Helge Skodvin

3619
20241004
3619
20241004

Roman

Gunnhild Øyehaug:

Her kjem sola

Kolon Forlag

Somme er motstandarar av metaperspektiv i litteraturen, men i dag skal me ta meta på alvor. Denne bokmeldinga ville ha med ei slik samanstilling, me ta og meta, for å mate og mette, men ikkje mute, teksten med myte og metode.

Nei, bokmeldinga vil ikkje, ho held fram annleis, med å nemna at Kolons kolofonist har skrive både boken og fremstilling på kolofonsida, som elles ser ut til å vera på nynorsk. Eller er det berre ein draum?

«Draumane er mange i denne smarte, velskrivne, vittige og menneskekloke boka.»

Velskrive og vittig

Draumane er elles mange i denne smarte, velskrivne, vittige og menneskekloke boka, der me møter den 49 år gamle forfattaren Helga Mork, i bygda Volke, i eit hus med ei flyttblokk til granne, altså ein diger stein som isen ein gong har hatt med seg. Helga har sonen Mattis over seks hundre kilometer borte, han er kjærast med Lavinia (eit lukkeleg val?), som Helga ser ublidt på, som var ho eit takras, tenkjer eg. Ho kommuniserer elles elektronisk med ei Irina, og lyfter no og då ei hand og helsar til Hervor, som driv ein campingplass.

Ei stund er romanen, som nemner seg sjølv som roman, berre kulissar ikring ein brødristar, medan me ventar på at ei brødskive skal spretta opp, men ho skal diverre ikkje nyttast som leirdue. Derimot hender det noko i huset på den andre sida av flyttblokka, eit forfattarpar flytter inn, Christina og Even Albert frå Telemark, via London. Og det er jo ikkje bra. Helga Mork har vore den einaste forfattaren i Volke. Ho vil ikkje ha andre av det slaget der. Men etter litt tenking og formulering av motvilje og mistruisk metaperspektiv vert ho snart forelska i Even.

Draumetyding

Draumar er viktige i denne romanen, også nesten to tusen år gamal draumetyding, skriven av Artemidoros nokre hundre år seinare enn Helga trur. Me er hjå Helga i det vakne livet, som eg vil kalla Helga Dag, og i draumeverda, som eg i mine notat har kalla Helga Natt. Så der fekk meldinga med den også. Meldinga er glad no.

Ein av draumane er veldig lang og mykje meir koherent enn dei eg har første hands og knolls kjennskap til, men ok, slik er det vel for ho Helga. Den lange draumen kjem etter at ho, truleg for å få tankane vekk frå Even, leiger seg eit tomt butikklokale som nytt kontor. Helga er ein ivrig lesar av Hamlet, og då ho tenkjer at berre hjernen hennar skal arbeida i dette store og iskalde lokalet, kjem eg i tankar om nokre gilde ord frå den danske prinsen med namn som ein skinkeomelett: I could be bounded in a nutshell, and count myself king of infinite space. Eller som det heiter i en gamal dansk song: Hvor såre lidet vil der til, for lykkelig at være.

I langdraumen er Helga i kviskreland, der møter ho mellom anna ei spøkelseshøne, men det vert med det møtet, og mine voner om fleire dyreskrømt, som poltergeit og bankeand, vert brotne, men det er heilt i orden, for draumen er elles underhaldande nok.

Mot slutten kjem der meir om Hamlet, som eg ikkje hamlar opp med, og om Shakespeare sjølv, og det rundar av ei bok som attom krumspring og ablegøyer handlar om kjærleiken og lengten etter den, hjå ei kvinne som nok er redd at alt slikt er over for hennar del, og ein får litt ekstra godhug for Helga, det er noko sårt ved henne, men også tappert, og stundom eit raseri som ho vil skriva om, helst i ekstremt korte romanar, og slike er ein bokmeldar sjølvsagt tilhengar av. Skriv dei korte romanane, Helga!

Odd W. Surén

Odd W. Surén er forfattar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Roman

Gunnhild Øyehaug:

Her kjem sola

Kolon Forlag

Somme er motstandarar av metaperspektiv i litteraturen, men i dag skal me ta meta på alvor. Denne bokmeldinga ville ha med ei slik samanstilling, me ta og meta, for å mate og mette, men ikkje mute, teksten med myte og metode.

Nei, bokmeldinga vil ikkje, ho held fram annleis, med å nemna at Kolons kolofonist har skrive både boken og fremstilling på kolofonsida, som elles ser ut til å vera på nynorsk. Eller er det berre ein draum?

«Draumane er mange i denne smarte, velskrivne, vittige og menneskekloke boka.»

Velskrive og vittig

Draumane er elles mange i denne smarte, velskrivne, vittige og menneskekloke boka, der me møter den 49 år gamle forfattaren Helga Mork, i bygda Volke, i eit hus med ei flyttblokk til granne, altså ein diger stein som isen ein gong har hatt med seg. Helga har sonen Mattis over seks hundre kilometer borte, han er kjærast med Lavinia (eit lukkeleg val?), som Helga ser ublidt på, som var ho eit takras, tenkjer eg. Ho kommuniserer elles elektronisk med ei Irina, og lyfter no og då ei hand og helsar til Hervor, som driv ein campingplass.

Ei stund er romanen, som nemner seg sjølv som roman, berre kulissar ikring ein brødristar, medan me ventar på at ei brødskive skal spretta opp, men ho skal diverre ikkje nyttast som leirdue. Derimot hender det noko i huset på den andre sida av flyttblokka, eit forfattarpar flytter inn, Christina og Even Albert frå Telemark, via London. Og det er jo ikkje bra. Helga Mork har vore den einaste forfattaren i Volke. Ho vil ikkje ha andre av det slaget der. Men etter litt tenking og formulering av motvilje og mistruisk metaperspektiv vert ho snart forelska i Even.

Draumetyding

Draumar er viktige i denne romanen, også nesten to tusen år gamal draumetyding, skriven av Artemidoros nokre hundre år seinare enn Helga trur. Me er hjå Helga i det vakne livet, som eg vil kalla Helga Dag, og i draumeverda, som eg i mine notat har kalla Helga Natt. Så der fekk meldinga med den også. Meldinga er glad no.

Ein av draumane er veldig lang og mykje meir koherent enn dei eg har første hands og knolls kjennskap til, men ok, slik er det vel for ho Helga. Den lange draumen kjem etter at ho, truleg for å få tankane vekk frå Even, leiger seg eit tomt butikklokale som nytt kontor. Helga er ein ivrig lesar av Hamlet, og då ho tenkjer at berre hjernen hennar skal arbeida i dette store og iskalde lokalet, kjem eg i tankar om nokre gilde ord frå den danske prinsen med namn som ein skinkeomelett: I could be bounded in a nutshell, and count myself king of infinite space. Eller som det heiter i en gamal dansk song: Hvor såre lidet vil der til, for lykkelig at være.

I langdraumen er Helga i kviskreland, der møter ho mellom anna ei spøkelseshøne, men det vert med det møtet, og mine voner om fleire dyreskrømt, som poltergeit og bankeand, vert brotne, men det er heilt i orden, for draumen er elles underhaldande nok.

Mot slutten kjem der meir om Hamlet, som eg ikkje hamlar opp med, og om Shakespeare sjølv, og det rundar av ei bok som attom krumspring og ablegøyer handlar om kjærleiken og lengten etter den, hjå ei kvinne som nok er redd at alt slikt er over for hennar del, og ein får litt ekstra godhug for Helga, det er noko sårt ved henne, men også tappert, og stundom eit raseri som ho vil skriva om, helst i ekstremt korte romanar, og slike er ein bokmeldar sjølvsagt tilhengar av. Skriv dei korte romanane, Helga!

Odd W. Surén

Odd W. Surén er forfattar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Foto: Frederik Ringnes / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Husforsikring i hardt vêr

Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Ordskifte
PerVaglum

Vestre må avslutte konflikter og beklage

«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»

Teikning: May Linn Clement

KommentarSamfunn
Halvor Tjønn

Tid for realitetsorientering

Valet av Donald Trump til president er ikkje noka tilfeldig ulukke, men ei fylgje av dårleg politisk handverk gjennom lang tid.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt
Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis