Brende barn av ei øydelagd jord

Det er ein trend blant nokre av våre mest aktuelle forfattarar å skrive dystopiar, noko dei to siste åra med pandemi sjølvsagt har forsterka. Dette er ikkje science fiction om liv på klodar lysår frå vår eiga i ei fjern framtid, men skildringar av ein realitet tett opp mot vår eigen. Alt er likevel vridd til nokre hakk, slik at dei fiktive karakterane kjem i ein enda større skvis enn den vi sjølve står i.

Til Dancing Boy skildrar eit Framtids-Noreg styrt av ein totalitær stat, prega av rasert natur og folk som kavar endå meir enn det vi gjer i dag. Å leve eit fritt og naturleg liv er nesten umogleg i ei røynd som meir og meir er prega av det unaturlege og innestengde. Det er uhyggeleg, og utvilsamt viktig og aktuelt. Men er det ein god tekst? Eg er ambivalent i møte med Johnsens roman.

Nakenbilete og mat

Lizz er ei kvinne i førtiåra som lever med mann og dotter i Oslo. Ho og mannen Boje lever av eit orgasmeri – som er noko heilt anna enn ein butikk med sexleiketøy. «Pure Pleasure» tilbyr ulike dataprogram der kundane bookar tid og eit rom for å gje seg over til den valde virtuelle fantasien og få sine orgasmar. Om ein har god råd, kan ein tinge skreddarsydde fantasiar. Lizz har kome seg opp frå å fortelje erotiske historier på barar, til no å designe avanserte pornografiske dataprogram som ho tener svært gode pengar på. Undervegs har ho kryssa mange grenser som gjer at ho har problem med å finne attende til noko sant og ekte i seg sjølv.

Dottera Thelma er høgt elska, men venelaus og anorektisk. Ho hatar det foreldra driv med. Det siste er ikkje så uvanleg hos ein tenåring, men det står dårleg til med Thelma, kanskje først og fremst fordi ho har den mora ho har.

For kven er Lizz? Ho blir ei gåte gjennom heile romanen. Det er vanskeleg å få sympati for henne, trass i det krunglete livet hennar. Oppveksten var tøff, med ei alkoholisert og kald mor. (Ironien er jo at ho no utset Thelma for det same.) Som ungjente verva ho seg som surrogatmor og har sterke traume etter barna ho måtte gje frå seg. Så trefte ho Boje, som ikkje nett er nokon kjernekar. Med all sin vulgaritet og egoisme er han likevel lettare å like og forstå enn Lizz, som har som livsmotto «å hente kraft fra alle krenkelsene, skifte gir og kjøre dobbelt så fort og dobbelt så hardt».

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare