JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Meldingar

Bildestormarar

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
2235
20200619
2235
20200619

KOMMENTAR

Gjennom tidene har bildestormarar jamleg gått laus på kunstverk. Dei seinare åra har vi helst assosiert slik destruktiv verksemd med Taliban og IS. No vert statuar velta utanfor våre eigne stoveveggar, mange er kunstverk med store estetiske kvalitetar. Dette vert gjort utan særleg kritikk. Vert det ikkje for feigt å overlate slike drastiske endringar i byrommet til gatas parlament? Historisk sett har slike reinsingar aldri ført med seg noko godt.

Til dagleg arbeider eg på Justismuseet, eit museum for lov og rett. I utstillinga Brotet med rettsstaten er portrettbysta av NS-leiaren Vidkun Quisling sentral i formidlingsarbeidet. Bysta vart støypt i fleire eksemplar og plasserte landet over som eit sentralt maktsymbol. Då freden kom, vart storparten av nazismens kunst luka vekk. Nett denne bysta stod på rådhuset i Trondheim og vart redda unna. Først på nittitalet vart bysta funnen att i kommunearkivet og gitt til museet. Endåtil eit så problematisk verk som dette fungerer om det vert plassert i rett kontekst. Slik bysta av Quisling er stilt ut i dag, dannar ho ei viktig åtvaring mot fascistisk propaganda.

Det vert også for lettvint å tagge ned gamle statuar av personar som kan koplast til slavehandel. For dette er slett ikkje eit fenomen frå fortida. Ifølgje FN er meir enn 40 millionar menneske offer for moderne slaveri. Kva med å heller vende harmen mot dei som tener seg søkkrike på den skitne handelen no? Kva med å gå saman for å boikotte verksemder som skor seg på slavearbeid? Såleis kan vi gjere ei endring for menneske som har det vondt i år 2020.

I staden for å rive ned det som står, vil det ikkje vere meir fruktbart å diskutere kva for monument vi ønskjer for tida framover?

Eit verk som kan vere til inspirasjon, er «Forventning» (2018) av kunstnarduoen Ingar Dragset og Michael Elmgreen. Verket er plassert ved togstasjonen i Trondheim og viser til den kriblande kjensla av å gle seg, måten fantasien bles forventingane opp i urealistiske proporsjonar på. Men dette monumentet vil aldri skuffe, for det vil aldri verte avduka. Verket består nemleg av ein massiv kvit stein, finurleg forma slik at det harde materialet vert opplevd som eit tjukt, mjukt drapert teppe.

Eva Furseth

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

KOMMENTAR

Gjennom tidene har bildestormarar jamleg gått laus på kunstverk. Dei seinare åra har vi helst assosiert slik destruktiv verksemd med Taliban og IS. No vert statuar velta utanfor våre eigne stoveveggar, mange er kunstverk med store estetiske kvalitetar. Dette vert gjort utan særleg kritikk. Vert det ikkje for feigt å overlate slike drastiske endringar i byrommet til gatas parlament? Historisk sett har slike reinsingar aldri ført med seg noko godt.

Til dagleg arbeider eg på Justismuseet, eit museum for lov og rett. I utstillinga Brotet med rettsstaten er portrettbysta av NS-leiaren Vidkun Quisling sentral i formidlingsarbeidet. Bysta vart støypt i fleire eksemplar og plasserte landet over som eit sentralt maktsymbol. Då freden kom, vart storparten av nazismens kunst luka vekk. Nett denne bysta stod på rådhuset i Trondheim og vart redda unna. Først på nittitalet vart bysta funnen att i kommunearkivet og gitt til museet. Endåtil eit så problematisk verk som dette fungerer om det vert plassert i rett kontekst. Slik bysta av Quisling er stilt ut i dag, dannar ho ei viktig åtvaring mot fascistisk propaganda.

Det vert også for lettvint å tagge ned gamle statuar av personar som kan koplast til slavehandel. For dette er slett ikkje eit fenomen frå fortida. Ifølgje FN er meir enn 40 millionar menneske offer for moderne slaveri. Kva med å heller vende harmen mot dei som tener seg søkkrike på den skitne handelen no? Kva med å gå saman for å boikotte verksemder som skor seg på slavearbeid? Såleis kan vi gjere ei endring for menneske som har det vondt i år 2020.

I staden for å rive ned det som står, vil det ikkje vere meir fruktbart å diskutere kva for monument vi ønskjer for tida framover?

Eit verk som kan vere til inspirasjon, er «Forventning» (2018) av kunstnarduoen Ingar Dragset og Michael Elmgreen. Verket er plassert ved togstasjonen i Trondheim og viser til den kriblande kjensla av å gle seg, måten fantasien bles forventingane opp i urealistiske proporsjonar på. Men dette monumentet vil aldri skuffe, for det vil aldri verte avduka. Verket består nemleg av ein massiv kvit stein, finurleg forma slik at det harde materialet vert opplevd som eit tjukt, mjukt drapert teppe.

Eva Furseth

Emneknaggar

Fleire artiklar

Stridsvogner øver på å slå attende kinesiske landgangsstyrkar på Penghu-øyane i Taiwansundet.

Stridsvogner øver på å slå attende kinesiske landgangsstyrkar på Penghu-øyane i Taiwansundet.

Foto: Taiwan Military News Agency / Taiwan's Defense Ministry / AP / NTB

UtanriksSamfunn

Starten på ein storkrig?

For tida bur eg i eit fredeleg, demokratisk og velståande land, som risikerer å utløysa den neste storkrigen i verda.

HalvorEifring
Stridsvogner øver på å slå attende kinesiske landgangsstyrkar på Penghu-øyane i Taiwansundet.

Stridsvogner øver på å slå attende kinesiske landgangsstyrkar på Penghu-øyane i Taiwansundet.

Foto: Taiwan Military News Agency / Taiwan's Defense Ministry / AP / NTB

UtanriksSamfunn

Starten på ein storkrig?

For tida bur eg i eit fredeleg, demokratisk og velståande land, som risikerer å utløysa den neste storkrigen i verda.

HalvorEifring
Brussel-buarar på Place de la Bourse, børsplassen i sentrum av byen, heidrar offer for islamistsjølvmordsbombarane på Zaventem-flyplassen og Maelbeek metrostasjon i mars 2016, der til saman 32 menneske miste livet.

Brussel-buarar på Place de la Bourse, børsplassen i sentrum av byen, heidrar offer for islamistsjølvmordsbombarane på Zaventem-flyplassen og Maelbeek metrostasjon i mars 2016, der til saman 32 menneske miste livet.

Foto: Peter Dejong / AP / NTB

Samfunn

Jihadismen lever

Tenåringar blir rekrutterte til terrororganisasjonar. Svenske kriminelle nettverk utfører aksjonar i Skandinavia for Iran. Nye konstellasjonar oppstår blant ekstremistiske grupper.

Ole JanLarsen
Brussel-buarar på Place de la Bourse, børsplassen i sentrum av byen, heidrar offer for islamistsjølvmordsbombarane på Zaventem-flyplassen og Maelbeek metrostasjon i mars 2016, der til saman 32 menneske miste livet.

Brussel-buarar på Place de la Bourse, børsplassen i sentrum av byen, heidrar offer for islamistsjølvmordsbombarane på Zaventem-flyplassen og Maelbeek metrostasjon i mars 2016, der til saman 32 menneske miste livet.

Foto: Peter Dejong / AP / NTB

Samfunn

Jihadismen lever

Tenåringar blir rekrutterte til terrororganisasjonar. Svenske kriminelle nettverk utfører aksjonar i Skandinavia for Iran. Nye konstellasjonar oppstår blant ekstremistiske grupper.

Ole JanLarsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis