JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Meldingar

5. januar 1968

Olav H. Hauge-dagbøkene: Kom ikkje og seg at Dostojevskij ikkje var poet!

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1844
20231124
1844
20231124

Dostojevskij forbannar europeisk kultur. Han gjorde det. Rasande slyngjer han ut si forbanning yver Vest-Europa. Det er plukkrote. Kristendomen, bokheimen, moralen, sedene. Framtidi er Russland under førarskap av Den russiske Kristus. Heilagt er Russland: «Førebels lyt kvart menneske bli russar.»

I sin fantastiske galenskap, i si forkynning, so yverdrivi, so paradoksal, liknar han Nietzsche.

Det er nett denne lidenskap, utan all fornuft, som gjer at me les dei. Hjå andre hadde slike vitlause tankar vore låttelege. For dei høver munkerolla, profettalen, svipa, dei er av Djengis Khans ætt. Konservative, reaksjonære. Berre milde ord for deira innstilling!

Har storm og lyneld medynk? Dei er samansette av tvo halvdelar: byrgskap og audmykt. Atter kontrastane. Polariteten. Du kan ikkje vera det eine utan å vera det andre med! Du kan ikkje vera god utan å vera vond. Det er livsens lov. Difor spottar og tilbedar vi i same no! Gud og Satan er same mannen?

Det er elles lite og inkje av byrgskap og sjølvskryt i Dostojevskijs verk, han berre rakkar ned på seg sjølv og klagar seg sjølv, det er på vegner av Russland og sin Gud han er byrg! Og ovmodig, rå.

«I de lyse nætter». Kom ikkje og seg at Dostojevskij ikkje var poet! Er det ikkje ein stor poet som har skrive denne novella, veit ikkje eg. Her ligg i alle fall tonen til ungdomen i 90-åri.

Obstfelder, Hamsun, jau, det er lett å høyra kven dei forguda. Men dette er ikkje berre poesi, det er ei studie i kvinnehjarta, kven kan vel forstå det? Dostojevskij har skyna mykje! Fatige folk har eg ikkje lese, men Dobbeltgjengeren, den andre boki hans, har eg lese. Eg synest den var noko av det mest ekte, mest fantastiske eg har lese av han. Det fyrste av ein forfattar er ofte med det beste.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Dostojevskij forbannar europeisk kultur. Han gjorde det. Rasande slyngjer han ut si forbanning yver Vest-Europa. Det er plukkrote. Kristendomen, bokheimen, moralen, sedene. Framtidi er Russland under førarskap av Den russiske Kristus. Heilagt er Russland: «Førebels lyt kvart menneske bli russar.»

I sin fantastiske galenskap, i si forkynning, so yverdrivi, so paradoksal, liknar han Nietzsche.

Det er nett denne lidenskap, utan all fornuft, som gjer at me les dei. Hjå andre hadde slike vitlause tankar vore låttelege. For dei høver munkerolla, profettalen, svipa, dei er av Djengis Khans ætt. Konservative, reaksjonære. Berre milde ord for deira innstilling!

Har storm og lyneld medynk? Dei er samansette av tvo halvdelar: byrgskap og audmykt. Atter kontrastane. Polariteten. Du kan ikkje vera det eine utan å vera det andre med! Du kan ikkje vera god utan å vera vond. Det er livsens lov. Difor spottar og tilbedar vi i same no! Gud og Satan er same mannen?

Det er elles lite og inkje av byrgskap og sjølvskryt i Dostojevskijs verk, han berre rakkar ned på seg sjølv og klagar seg sjølv, det er på vegner av Russland og sin Gud han er byrg! Og ovmodig, rå.

«I de lyse nætter». Kom ikkje og seg at Dostojevskij ikkje var poet! Er det ikkje ein stor poet som har skrive denne novella, veit ikkje eg. Her ligg i alle fall tonen til ungdomen i 90-åri.

Obstfelder, Hamsun, jau, det er lett å høyra kven dei forguda. Men dette er ikkje berre poesi, det er ei studie i kvinnehjarta, kven kan vel forstå det? Dostojevskij har skyna mykje! Fatige folk har eg ikkje lese, men Dobbeltgjengeren, den andre boki hans, har eg lese. Eg synest den var noko av det mest ekte, mest fantastiske eg har lese av han. Det fyrste av ein forfattar er ofte med det beste.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Foto: Jim Watson / AFP / NTB

Samfunn

Trump ord for ord

Kva seier Trump på folkemøta? For å få eit inntrykk av kva han vil formidla til møtelyden, trykkjer vi den første delen av talen han heldt i vippestaten Michigan førre helg.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Foto: Jim Watson / AFP / NTB

Samfunn

Trump ord for ord

Kva seier Trump på folkemøta? For å få eit inntrykk av kva han vil formidla til møtelyden, trykkjer vi den første delen av talen han heldt i vippestaten Michigan førre helg.

Sunniva M. Roligheten debuterte som romanforfattar i 2022. Boka som kjem ut no, har ho skrive saman med Daniel A. Wilondja.

Sunniva M. Roligheten debuterte som romanforfattar i 2022. Boka som kjem ut no, har ho skrive saman med Daniel A. Wilondja.

Foto: Anna-Julia Granberg / Blunderbuss

BokMeldingar
Odd W. Surén

Orda mellom oss

Sunniva M. Roligheten, Daniel A. Wilondja og Google Translate har saman skrive ein fascinerande tekstkollasj.

Teikning: May LInn Clement

Ord om språkKunnskap
Kristin Fridtun

«Blokk har vore nytta om stabben folk vart halshogne på.»

Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.

Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.

Foto: Ole Berg-Rusten / NTB

Samfunn
Eva Aalberg Undheim

Eit spørsmål om kontroll

I rapport etter rapport kritiserer Riksrevisjonen statlege institusjonar for feil og manglar. Men kva kjem det eigentleg ut av kritikken?

Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Foto: Dustin Chambers / Reuters / NTB

UtanriksSamfunn

Overkorrigeringa

NEW YORK: Mark Lilla fekk enorm merksemd for sin diagnose av presidentvalet i USA i 2016. Eg oppsøker han for å få oppdaterte psykologiseringar av den amerikanske folkesjela anno 2024.

Ida Lødemel Tvedt
Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Foto: Dustin Chambers / Reuters / NTB

UtanriksSamfunn

Overkorrigeringa

NEW YORK: Mark Lilla fekk enorm merksemd for sin diagnose av presidentvalet i USA i 2016. Eg oppsøker han for å få oppdaterte psykologiseringar av den amerikanske folkesjela anno 2024.

Ida Lødemel Tvedt

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis