Ynske for språkåret 2021
Fyrst ei positiv melding: I 2020 ser vi ut til å ha sloppe dei meiningslause namneendringane vi har måtta slita med dei siste åra, som OsloMet, Viken, Vestland, Ruralis og Equinor. Bra!
Men her fire nøkterne ynske for språkåret 2021:
Den nye språklova som skal vedtakast til neste år, må koma med krav om at ikkje berre statsorgan, men også selskap der staten er majoritetseigar, skal rådføra seg med og lytta til Språkrådet ved namneendringar. Då kunne vi unngått namn som Vy. Namn på statlege organ og verksemder treng ikkje vera moderne og fikse. Dei skal vera sjølvforklarande og attkjennelege for publikum.
Skulane må skjøna at den digitale undervisninga må avgrensast sterkt. Elevane lærer best gjennom vanlege fysiske lærebøker og ved å skriva med blyant på papir.
NRK må tilsetja korrekturlesarar til nettsidene sine. NRK har no ei av dei mest lesne nettavisene i landet. Det forpliktar. Språket må røktast kvar dag av kompetente fagfolk. Då held det ikkje med maskinkorrektur og at deskarbeidarane skal lesa korrektur imellom alt det andre arbeidet. NRK har eit budsjett på over seks milliardar kroner og bør ha råd til korrekturlesarar.
Universiteta og høgskulane våre må endeleg ta kampen mot engelsken på alvor. Å hindra at engelske ord og vendingar breier om seg, er det viktigaste språkstrevet vi kan driva med, ikkje minst i høgre utdanning. Då kan ikkje dei tilsette ved Kunsthøgskulen i Oslo, i eit nyleg felles klagebrev til styret, skriva på engelsk og opna slik: «Dear Måns & Pål. Please find below an urgent letter for the attention of KHiO’s styret.»
For å seia det med Gustav Indrebø, Noregs nest største nynorsking: «Namni, tilliks med målet, er verdfullaste kultureiga folket hev, avgjerande for norsk serkjenne, norsk identitet.»
Svein Gjerdåker
Fredag om ei veke er det 1. januar og inga avis.
Neste avis kjem 8. januar. Dag og Tid ynskjer alle lesarane ei god jul og eit godt nytt år.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Fyrst ei positiv melding: I 2020 ser vi ut til å ha sloppe dei meiningslause namneendringane vi har måtta slita med dei siste åra, som OsloMet, Viken, Vestland, Ruralis og Equinor. Bra!
Men her fire nøkterne ynske for språkåret 2021:
Den nye språklova som skal vedtakast til neste år, må koma med krav om at ikkje berre statsorgan, men også selskap der staten er majoritetseigar, skal rådføra seg med og lytta til Språkrådet ved namneendringar. Då kunne vi unngått namn som Vy. Namn på statlege organ og verksemder treng ikkje vera moderne og fikse. Dei skal vera sjølvforklarande og attkjennelege for publikum.
Skulane må skjøna at den digitale undervisninga må avgrensast sterkt. Elevane lærer best gjennom vanlege fysiske lærebøker og ved å skriva med blyant på papir.
NRK må tilsetja korrekturlesarar til nettsidene sine. NRK har no ei av dei mest lesne nettavisene i landet. Det forpliktar. Språket må røktast kvar dag av kompetente fagfolk. Då held det ikkje med maskinkorrektur og at deskarbeidarane skal lesa korrektur imellom alt det andre arbeidet. NRK har eit budsjett på over seks milliardar kroner og bør ha råd til korrekturlesarar.
Universiteta og høgskulane våre må endeleg ta kampen mot engelsken på alvor. Å hindra at engelske ord og vendingar breier om seg, er det viktigaste språkstrevet vi kan driva med, ikkje minst i høgre utdanning. Då kan ikkje dei tilsette ved Kunsthøgskulen i Oslo, i eit nyleg felles klagebrev til styret, skriva på engelsk og opna slik: «Dear Måns & Pål. Please find below an urgent letter for the attention of KHiO’s styret.»
For å seia det med Gustav Indrebø, Noregs nest største nynorsking: «Namni, tilliks med målet, er verdfullaste kultureiga folket hev, avgjerande for norsk serkjenne, norsk identitet.»
Svein Gjerdåker
Fredag om ei veke er det 1. januar og inga avis.
Neste avis kjem 8. januar. Dag og Tid ynskjer alle lesarane ei god jul og eit godt nytt år.
Fleire artiklar
Gunnhild Øyehaug har skrive bøker i mange sjangrar etter diktdebuten i 1998. Ho er også lærar ved Skrivekunstakademiet i Hordaland.
Foto: Helge Skodvin
Bulletinar frå ein medviten romanperson
Gunnhild Øyehaug skriv friskt og morosamt om draum og røynd i metaland.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.
Alle foto: Håvard Rem
Det blonde reservatet
PALM BEACH: Krig og folkevandring verkar inn på alle vestlege val. Eit amerikansk presidentval kan verka andre vegen òg.
Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.
Foto: Warner Bros. Discovery
Dyster dobbeldose
Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.
I hamnebassenget om lag her lét Dia í Geil seg døype grytidleg ein kald oktobersøndag for snart 150 år sidan. Det var starten på vekkinga som gjorde Brø¿rasamkoman til eit livskraftig samfunn som framleis styrer mykje på Færøyane.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Om Gud og lausriving
Siste dag i oktober i 1880 lét Dia í Geil seg døype i hamnebassenget i Tórshavn, og etter det skulle Færøyane aldri bli det same.