Vindkraft til bry
Den norske vindkraftutbygginga har vore særs dårleg planlagd og utgreidd. Mange utbyggingar verkar forhasta og ikkje godt nok forankra i lokalmiljøa. Det verkar nærast som om mange av kommunane ikkje var oppgåva si vaksne då dei inngjekk avtale om utbygging. Konsekvensane ser vi no der utbyggingane skapar stor motstand lokalt.
Det er nok av døme på ein manglande overordna politikk: Mange av dei godkjende vindkraftprosjekta er vedtekne trass i at fleire offentlege institusjonar har hatt sterke innvendingar mot utbygginga.
I motsetnad til vasskraftverka betalar vindkraftselskapa korkje konsesjonsavgift, grunnrenteskatt eller naturressursskatt. Dette er særleg problematisk av di utanlandske selskap i dag eig 50 prosent av vindkraftverka. Og trenden er klar: Mellom 2018 og 2020 var så mange som 16 av 18 nye anlegg eigde av utanlandske selskap. Det treng ikkje vera eit problem i seg sjølv, men den store utanlandske eigardelen burde i så fall vore del av ein aktiv strategi frå Stortinget. Det kan vi ikkje sjå er tilfellet.
Dessutan medfører vindturbinane store naturøydeleggingar og mykje støy, og ikkje minst skapar dei ei stor visuell forsøpling. Det siste er eit poeng som styresmaktene må ta langt meir alvorleg enn dei har gjort, for det er ei stor ulempe å få ei rekkje vindturbinar på eit høgdedrag i den nære synsranda.
Mange lokalmiljø kunne kanskje ha forsona seg meir med den visuelle øydelegginga om ein visste at vindparkane skapte mange varige arbeidsplassar og gode inntekter til heimkommunen. Men vindkraftverka har særs gunstige avskrivingsreglar, og lite av overskotet frå vindkraftproduksjonen hamnar lokalt eller nasjonalt.
Det er avgjerande no at heile den norske vindkraftpolitikken vert drøfta og gjennomgått på nytt. Målet må vera at den framtidig vindkraftutbygginga får ei grundigare konsekvensutgreiing, og at ein tek meir omsyn til lokalmiljøa enn det vi har sett til no.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Den norske vindkraftutbygginga har vore særs dårleg planlagd og utgreidd. Mange utbyggingar verkar forhasta og ikkje godt nok forankra i lokalmiljøa. Det verkar nærast som om mange av kommunane ikkje var oppgåva si vaksne då dei inngjekk avtale om utbygging. Konsekvensane ser vi no der utbyggingane skapar stor motstand lokalt.
Det er nok av døme på ein manglande overordna politikk: Mange av dei godkjende vindkraftprosjekta er vedtekne trass i at fleire offentlege institusjonar har hatt sterke innvendingar mot utbygginga.
I motsetnad til vasskraftverka betalar vindkraftselskapa korkje konsesjonsavgift, grunnrenteskatt eller naturressursskatt. Dette er særleg problematisk av di utanlandske selskap i dag eig 50 prosent av vindkraftverka. Og trenden er klar: Mellom 2018 og 2020 var så mange som 16 av 18 nye anlegg eigde av utanlandske selskap. Det treng ikkje vera eit problem i seg sjølv, men den store utanlandske eigardelen burde i så fall vore del av ein aktiv strategi frå Stortinget. Det kan vi ikkje sjå er tilfellet.
Dessutan medfører vindturbinane store naturøydeleggingar og mykje støy, og ikkje minst skapar dei ei stor visuell forsøpling. Det siste er eit poeng som styresmaktene må ta langt meir alvorleg enn dei har gjort, for det er ei stor ulempe å få ei rekkje vindturbinar på eit høgdedrag i den nære synsranda.
Mange lokalmiljø kunne kanskje ha forsona seg meir med den visuelle øydelegginga om ein visste at vindparkane skapte mange varige arbeidsplassar og gode inntekter til heimkommunen. Men vindkraftverka har særs gunstige avskrivingsreglar, og lite av overskotet frå vindkraftproduksjonen hamnar lokalt eller nasjonalt.
Det er avgjerande no at heile den norske vindkraftpolitikken vert drøfta og gjennomgått på nytt. Målet må vera at den framtidig vindkraftutbygginga får ei grundigare konsekvensutgreiing, og at ein tek meir omsyn til lokalmiljøa enn det vi har sett til no.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Foto: NTB
«Arne Paasche Aasen var ein av dei mest produktive poetane i Noreg.»
Denne havsvala har fått ring kring beinet og skal snart flyge av garde. Mykje står att å lære om arten, som særleg sjømenn har møtt inntil nyleg.
Foto: Lars Tore Mubalegh-Håvardsholm
Julefuglen i augustnatta
Havsvala tel blant dei minste sjøfuglane i verda. Ho er omtrent stor som ein sporv, men kan leve lenger enn tretti år.
Angela Merkel vart forbundskanslar i 2005.
Foto: Michael Sohn / AP / NTB
Angela Merkel har mykje å læra oss om korleis politikk vert hamra ut – med fornuft.
Finansminister og leiar for Senterpartiet Trygve Slagsvold Vedum på landsstyremøtet i år. Partiet har falle kraftig på dei nyaste meiningsmålingane.
Foto: Thomas Fure / NTB
– Populisme er ikkje noko å vere redd for
Trass i dårlege meiningsmålingar har statssekretær Skjalg Fjellheim trua på at Senterpartiet har den beste politikken for Noreg.
Ein mann trakkar på ein plakat av Bashar al-Assad i Damaskus.
Foto: Amr Abdallah Dalsh / Reuters / NTB
Uviss lagnad for Syria
Det store spørsmålet no er kva som vil skje framover i Syria, etter at opposisjonen overraskande fort tok over heile det regimekontrollerte Syria nesten utan militær motstand.