Som vi alle veit no, til og med regjeringa, bryt bygginga av dei 151 vindturbinane på Fosenhalvøya med FN-konvensjonen om sivile og politiske rettar og den retten reindriftssamane i området har til eiga kulturutøving.

Men saka er ikkje ferdig av den grunn, for det er ikkje plasseringa av vindturbinane i seg sjølv som bryt med menneskerettane. Menneskerettsbrotet skjer fordi det ikkje har vorte gjort tilfredsstillande avbøtande tiltak for å minska dei negative konsekvensane for reindriftssamane.

No er det opp til staten å få til slike avbøtande tiltak. Elles må turbinane rivast. Og ikkje berre det, det kan òg koma på tale å måtta føra naturen tilbake slik han var før utbygginga. Altså å få bort alle dei mange kilometerane med vegar som er bygde til anlegget.

Å få til gode avbøtande tiltak vert ikkje lett. Å løysa det med vinterfôring – høy, silo, innsamla lav eller kraftfôr frå Felleskjøpet, noko som vert meir og meir vanleg i Finnmark – kan undergrava den kulturelle verdien til reindrifta og svekkja legitimiteten til næringa.

Vindturbinane på Fosen skulle ikkje vore bygde. Og vi bør i det heile vera restriktive til nye store vindkraftutbyggingar på land. Vi har eit ansvar for å verna utmarka og naturen vår mot store inngrep.

Men likevel, no står no eingong desse svære turbinane til seks milliardar kroner der. Å riva dei vil kosta fleire hundre millionar. Om vegane òg skal bort, blir det endå meir. Og kva med erstatning til eigarane for tapte driftsinntekter i det som er att av konsesjonsperioden?

Kven som vert sitjande med rekninga til slutt ved ei avvikling – staten eller utbyggjaren – er ikkje klart i dag.

Dessutan trengst krafta. Alt dette legg i praksis sterke avgrensingar på handlingsrommet. Partane bør difor medverka til å få løyst denne saka utan at alle vindturbinane må rivast, samstundes som reindrifta på Fosen kan halda fram, om enn ikkje heilt som før.

Svein Gjerdåker