NRKs gratisavis
Medietilsynet har nyleg kome med ein rapport om NRKs innverknad på mediemangfaldet. Rapporten konkluderer med at NRK på nettet ikkje «ser ut til å medføre vesentlige konkurransebegrensninger i markedene som er analysert».
Men det er vanskeleg å skjøna at det ikkje skal ha vesentlege konsekvensar for konkurransen at Noregs desidert største mediehus legg ut alt stoffet dei lagar, gratis på nettet, medan andre må ta betalt for det same.
Ta Ytring-spalta til NRK-nett, til dømes, der dei publiserer kronikk etter kronikk. Tidlegare var dette stoffet reservert for avisene. Ingen «vesentlige konkurransebegrensninger»? Merkeleg. Eller dei mange og lange reportasjesakene som NRK legg ut på nettsida si. Til dømes denne veka om ein uskuldig valdtektsdømd mann. Ei lang sak som ville vore ei god lesesak over fleire sider i ei avis. Ingen «vesentlige konkurransebegrensninger»? Kan det stå til truande?
NRK skulle opphavleg laga god radio og godt fjernsyn. Men med NRK-plakaten i 2007 fekk NRK utvida fullmakter til å sikra «attraktive tilbod» på dei nye medieplattformene. Den sjansen har NRK gripe med liv og lyst. Resultatet har vore ei storsatsing på nettet dei siste ti åra.
Det er freistande å la NRK halda fram satsinga på gratisavisa – for dei lagar Noregs beste allmenne nettavis. Og kvaliteten på mange av dei andre nettsidene er dårleg. Men nettsatsinga til NRK har gått for langt, og følgjene kan vera alvorlegare enn det Medietilsynet trur.
For Dag og Tid og mange nisjeaviser har det lite å seia. Kanskje er NRKs nettsatsing snarare positiv for slike aviser, sidan nettavisa til NRK er gratis og mange difor kan unna seg ei nisjeavis i tillegg. Men samla sett svekkjer truleg NRK mediemangfaldet og inntektene til mange norske aviser. Dessutan gjev NRK lesarane inntrykk av at god journalistikk er gratis på nettet. Men god journalistikk kostar, og han må betalast av nokon.
Dette bør Kulturdepartementet ta alvorleg i arbeidet med ein ny mediepolitikk. Landslaget for Lokalaviser og Mediebedriftenes Landsforening bør no gå grundig gjennom rapportane som konklusjonen er tufta på, drøfta dei på fagleg grunnlag og føreslå konkrete tiltak for å sikra mangfald og kvalitet i norsk presse.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Medietilsynet har nyleg kome med ein rapport om NRKs innverknad på mediemangfaldet. Rapporten konkluderer med at NRK på nettet ikkje «ser ut til å medføre vesentlige konkurransebegrensninger i markedene som er analysert».
Men det er vanskeleg å skjøna at det ikkje skal ha vesentlege konsekvensar for konkurransen at Noregs desidert største mediehus legg ut alt stoffet dei lagar, gratis på nettet, medan andre må ta betalt for det same.
Ta Ytring-spalta til NRK-nett, til dømes, der dei publiserer kronikk etter kronikk. Tidlegare var dette stoffet reservert for avisene. Ingen «vesentlige konkurransebegrensninger»? Merkeleg. Eller dei mange og lange reportasjesakene som NRK legg ut på nettsida si. Til dømes denne veka om ein uskuldig valdtektsdømd mann. Ei lang sak som ville vore ei god lesesak over fleire sider i ei avis. Ingen «vesentlige konkurransebegrensninger»? Kan det stå til truande?
NRK skulle opphavleg laga god radio og godt fjernsyn. Men med NRK-plakaten i 2007 fekk NRK utvida fullmakter til å sikra «attraktive tilbod» på dei nye medieplattformene. Den sjansen har NRK gripe med liv og lyst. Resultatet har vore ei storsatsing på nettet dei siste ti åra.
Det er freistande å la NRK halda fram satsinga på gratisavisa – for dei lagar Noregs beste allmenne nettavis. Og kvaliteten på mange av dei andre nettsidene er dårleg. Men nettsatsinga til NRK har gått for langt, og følgjene kan vera alvorlegare enn det Medietilsynet trur.
For Dag og Tid og mange nisjeaviser har det lite å seia. Kanskje er NRKs nettsatsing snarare positiv for slike aviser, sidan nettavisa til NRK er gratis og mange difor kan unna seg ei nisjeavis i tillegg. Men samla sett svekkjer truleg NRK mediemangfaldet og inntektene til mange norske aviser. Dessutan gjev NRK lesarane inntrykk av at god journalistikk er gratis på nettet. Men god journalistikk kostar, og han må betalast av nokon.
Dette bør Kulturdepartementet ta alvorleg i arbeidet med ein ny mediepolitikk. Landslaget for Lokalaviser og Mediebedriftenes Landsforening bør no gå grundig gjennom rapportane som konklusjonen er tufta på, drøfta dei på fagleg grunnlag og føreslå konkrete tiltak for å sikra mangfald og kvalitet i norsk presse.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Marie Blokhus, Gard Skagestad og Kirsti Refseth spelar stykket til den tyske dramatikaren Marius von Mayenburg.
Foto: Monica Tormassy / Det Norske Teatret
Kven har makt over kven?
Velspelt om medviten og umedviten makt, sanning, manipulasjon og illusjon.
The Lady (Willa Fitzgerald) må flykte frå ein galen mann.
Foto: Another World Entertainment
Skrekkfilmen Strange Darling tuklar med tida for å trekke i gang tankane.
President Joe Biden (f. 1942) og statsminister Jonas Gahr Støre (f. 1960) stiller opp til familiefoto på Nato-toppmøtet i Washington i år.
Foto: Javad Parsa / NTB
Å fjerne Støre no vil vere ei panikkhandling som skaper fleire problem enn det løyser for Arbeidarpartiet.
Ein demonstrant med gassmaske protesterer i Tblisi 2. desember mot at den nye regjeringa vil leggja vekk EU-søknaden.
Foto: Irakli Gedenidze / Reuters / NTB
«Med unntak av presidenten har ikkje demonstrantane i Georgia stor tiltru til politikarane.»
Sveinung Rotevatn (V), som ser opp, talte ikkje under behandlinga av den nye abortlova 3. desember. Den som gjekk fram til talarstolen flest gonger, var Marian Hussein (SV).
Foto: Thomas Fure / AP / NTB
Mors liv i salen
Debatten vi fekk høyre då den nye abortlova blei behandla tysdag, strekte seg frå 10.00 til 14.30, frå 1915 til framtida og frå fosteret til den store verda.
Papiravisa