Krigsåret
2022 vil verta eit merkeår og eit tidsskilje i europeisk historie – saman med 1956, 1968 og 1989 – og vil for alltid verta hugsa for Ukraina-krigen. Er det von om at krigen er over i 2023?
Ein skal vera varsam med å spå, iallfall vi som tok grundig feil og ikkje trudde Ukraina ville verta invadert: «Kjem Russland til å invadera Ukraina? Det er vanskeleg å sjå for seg at det skal skje, for omkostningane vil vera altfor store for alle partar», skreiv underteikna på leiarplass 7. januar i år.
No har krigen vara i ti månader. Seinast denne veka kunngjorde den russiske forsvarsministeren at talet på soldatar skal aukast til 1,5 millionar. Alt for å hindra «folkemord og terrorisme», som han sa.
Det går no føre seg ei enorm opprusting og våpenbruk på begge sider. Då Putin tala til dei russiske militærleiarane denne veka, hevda han at dei nye russiske interkontinentale missila Sarmat ICBM snart er klare til bruk. Likeins nye sjøbaserte hypersoniske missil, Zircon, som er «utan sidestykke i verda», som han sa.
Ukrainarane får òg stadig meir våpen. Då Zelenskyj var i USA denne veka, fekk han lovnad om ei ny stor pakke med våpen og militært utstyr, inkludert det amerikanske luftvernmissilsystemet Patriot.
Det er lett å seia, ein kjenner seg nesten naiv ved å påpeika det, men ikkje mindre viktig: I ein krigssituasjon må alle partar heile tida streva etter ei forhandlingsløysing. Men vi kan ikkje pressa ukrainarane, og dei vil ikkje la seg pressa, til å gje frå seg store landområde i byte for fred.
Ti månader inn i krigen er vi såleis i ein fastlåst tragisk situasjon. For russarane viser ingen teikn på å gje seg. Krigen held fram, og USA, Nato og Noreg må halda fram med våpenhjelp.
Svein Gjerdåker
Dag og Tid kjem ikkje ut i romjula. Neste avis kjem 6. januar.
Vi ynskjer lesarane ei god jul og eit godt nytt år i vente!
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
2022 vil verta eit merkeår og eit tidsskilje i europeisk historie – saman med 1956, 1968 og 1989 – og vil for alltid verta hugsa for Ukraina-krigen. Er det von om at krigen er over i 2023?
Ein skal vera varsam med å spå, iallfall vi som tok grundig feil og ikkje trudde Ukraina ville verta invadert: «Kjem Russland til å invadera Ukraina? Det er vanskeleg å sjå for seg at det skal skje, for omkostningane vil vera altfor store for alle partar», skreiv underteikna på leiarplass 7. januar i år.
No har krigen vara i ti månader. Seinast denne veka kunngjorde den russiske forsvarsministeren at talet på soldatar skal aukast til 1,5 millionar. Alt for å hindra «folkemord og terrorisme», som han sa.
Det går no føre seg ei enorm opprusting og våpenbruk på begge sider. Då Putin tala til dei russiske militærleiarane denne veka, hevda han at dei nye russiske interkontinentale missila Sarmat ICBM snart er klare til bruk. Likeins nye sjøbaserte hypersoniske missil, Zircon, som er «utan sidestykke i verda», som han sa.
Ukrainarane får òg stadig meir våpen. Då Zelenskyj var i USA denne veka, fekk han lovnad om ei ny stor pakke med våpen og militært utstyr, inkludert det amerikanske luftvernmissilsystemet Patriot.
Det er lett å seia, ein kjenner seg nesten naiv ved å påpeika det, men ikkje mindre viktig: I ein krigssituasjon må alle partar heile tida streva etter ei forhandlingsløysing. Men vi kan ikkje pressa ukrainarane, og dei vil ikkje la seg pressa, til å gje frå seg store landområde i byte for fred.
Ti månader inn i krigen er vi såleis i ein fastlåst tragisk situasjon. For russarane viser ingen teikn på å gje seg. Krigen held fram, og USA, Nato og Noreg må halda fram med våpenhjelp.
Svein Gjerdåker
Dag og Tid kjem ikkje ut i romjula. Neste avis kjem 6. januar.
Vi ynskjer lesarane ei god jul og eit godt nytt år i vente!
Fleire artiklar
Sunniva M. Roligheten debuterte som romanforfattar i 2022. Boka som kjem ut no, har ho skrive saman med Daniel A. Wilondja.
Foto: Anna-Julia Granberg / Blunderbuss
Orda mellom oss
Sunniva M. Roligheten, Daniel A. Wilondja og Google Translate har saman skrive ein fascinerande tekstkollasj.
Teikning: May LInn Clement
«Blokk har vore nytta om stabben folk vart halshogne på.»
Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.
Foto: Ole Berg-Rusten / NTB
Eit spørsmål om kontroll
I rapport etter rapport kritiserer Riksrevisjonen statlege institusjonar for feil og manglar. Men kva kjem det eigentleg ut av kritikken?
Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.
Foto: Samlaget
Ein av oss
Odd Nordstoga skriv tankefullt om livet, ut frå rolla som folkekjær artist.
Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.
Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB
Nato-toppen som sa det han tenkte
Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.