Fiskerimelding utan nok kraft
Regjeringa kom denne veka med stortingsmeldinga Folk, fisk og fellesskap, som etter det dei hevdar, skal gjera fiskerikvotefordelinga meir føreseieleg og rettferdig.
Regjeringa skriv i sin eigen presentasjon: «Fisken tilhøyrer alle i fellesskap.» Ei slik opplysing skulle sjølvsagt vore unødvendig å ta med, men ho trengst. For norsk fiskeripolitikk har ikkje alltid vore til beste for fellesskapen.
Det er ikkje så lenge sidan 2004, då Bondevik-regjeringa og fiskeriministeren frå Høgre innførte «evigvarande fiskekvotar». Det var eit dramatisk brot med prinsippa for det som burde vore ein fiskeripolitikk for fellesskapen.
Og det var med minst mogeleg margin at fleirtalet i Høgsterett, ni mot åtte dommarar, gav Stoltenberg-regjeringa medhald i at desse evigvarande kvotane heldigvis kunne avviklast, og at tidsavgrensinga også kunne ha tilbakeverkande kraft.
Det er fleire positive sider ved stortingsmeldinga frå regjeringa: Ho syner ei forståing for at fiskeria er særs viktige for busetjinga langs kysten, og at det trengst tiltak for at den minste kystflåten, båtar under 11 meter, har levedyktige vilkår. Dessutan syner regjeringa ein vilje til å hindra at for mange kvotar vert samla på få reiarar.
Men fleire av tiltaka er for puslete. Dei konkrete framlegga i meldinga vil ikkje få store nok verknader. Om ein verkeleg skal få til endringar og få stansa den uheldige sentraliseringa som fiskeria vår har vore utsette for, må det sterkare lut til.
Ikkje minst må ein på ein eller annan måte få avvikla den utbreidde praksisen med kjøp og sal av fiskekvotar. Kvotesalet driv opp prisane. Det fører til større, men færre reiarar. Og det hindrar nyetablering som kan få unge fiskarar inn i næringa. Om ein meiner noko med at fisken tilhøyrer alle i fellesskap, kan ikkje ein slik praksis halda fram.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Regjeringa kom denne veka med stortingsmeldinga Folk, fisk og fellesskap, som etter det dei hevdar, skal gjera fiskerikvotefordelinga meir føreseieleg og rettferdig.
Regjeringa skriv i sin eigen presentasjon: «Fisken tilhøyrer alle i fellesskap.» Ei slik opplysing skulle sjølvsagt vore unødvendig å ta med, men ho trengst. For norsk fiskeripolitikk har ikkje alltid vore til beste for fellesskapen.
Det er ikkje så lenge sidan 2004, då Bondevik-regjeringa og fiskeriministeren frå Høgre innførte «evigvarande fiskekvotar». Det var eit dramatisk brot med prinsippa for det som burde vore ein fiskeripolitikk for fellesskapen.
Og det var med minst mogeleg margin at fleirtalet i Høgsterett, ni mot åtte dommarar, gav Stoltenberg-regjeringa medhald i at desse evigvarande kvotane heldigvis kunne avviklast, og at tidsavgrensinga også kunne ha tilbakeverkande kraft.
Det er fleire positive sider ved stortingsmeldinga frå regjeringa: Ho syner ei forståing for at fiskeria er særs viktige for busetjinga langs kysten, og at det trengst tiltak for at den minste kystflåten, båtar under 11 meter, har levedyktige vilkår. Dessutan syner regjeringa ein vilje til å hindra at for mange kvotar vert samla på få reiarar.
Men fleire av tiltaka er for puslete. Dei konkrete framlegga i meldinga vil ikkje få store nok verknader. Om ein verkeleg skal få til endringar og få stansa den uheldige sentraliseringa som fiskeria vår har vore utsette for, må det sterkare lut til.
Ikkje minst må ein på ein eller annan måte få avvikla den utbreidde praksisen med kjøp og sal av fiskekvotar. Kvotesalet driv opp prisane. Det fører til større, men færre reiarar. Og det hindrar nyetablering som kan få unge fiskarar inn i næringa. Om ein meiner noko med at fisken tilhøyrer alle i fellesskap, kan ikkje ein slik praksis halda fram.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.
Foto: Lise Åserud / NTB
Språkfag i spel
Kunnskapsministeren vil gje fleire elevar høve til å velje arbeidslivsfag. Lærarar åtvarar mot å la det gå på kostnad av språkopplæringa.
Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.
Foto: Warner Bros. Discovery
Dyster dobbeldose
Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.
I hamnebassenget om lag her lét Dia í Geil seg døype grytidleg ein kald oktobersøndag for snart 150 år sidan. Det var starten på vekkinga som gjorde Brø¿rasamkoman til eit livskraftig samfunn som framleis styrer mykje på Færøyane.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Om Gud og lausriving
Siste dag i oktober i 1880 lét Dia í Geil seg døype i hamnebassenget i Tórshavn, og etter det skulle Færøyane aldri bli det same.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.