Fiskerimelding utan nok kraft
Regjeringa kom denne veka med stortingsmeldinga Folk, fisk og fellesskap, som etter det dei hevdar, skal gjera fiskerikvotefordelinga meir føreseieleg og rettferdig.
Regjeringa skriv i sin eigen presentasjon: «Fisken tilhøyrer alle i fellesskap.» Ei slik opplysing skulle sjølvsagt vore unødvendig å ta med, men ho trengst. For norsk fiskeripolitikk har ikkje alltid vore til beste for fellesskapen.
Det er ikkje så lenge sidan 2004, då Bondevik-regjeringa og fiskeriministeren frå Høgre innførte «evigvarande fiskekvotar». Det var eit dramatisk brot med prinsippa for det som burde vore ein fiskeripolitikk for fellesskapen.
Og det var med minst mogeleg margin at fleirtalet i Høgsterett, ni mot åtte dommarar, gav Stoltenberg-regjeringa medhald i at desse evigvarande kvotane heldigvis kunne avviklast, og at tidsavgrensinga også kunne ha tilbakeverkande kraft.
Det er fleire positive sider ved stortingsmeldinga frå regjeringa: Ho syner ei forståing for at fiskeria er særs viktige for busetjinga langs kysten, og at det trengst tiltak for at den minste kystflåten, båtar under 11 meter, har levedyktige vilkår. Dessutan syner regjeringa ein vilje til å hindra at for mange kvotar vert samla på få reiarar.
Men fleire av tiltaka er for puslete. Dei konkrete framlegga i meldinga vil ikkje få store nok verknader. Om ein verkeleg skal få til endringar og få stansa den uheldige sentraliseringa som fiskeria vår har vore utsette for, må det sterkare lut til.
Ikkje minst må ein på ein eller annan måte få avvikla den utbreidde praksisen med kjøp og sal av fiskekvotar. Kvotesalet driv opp prisane. Det fører til større, men færre reiarar. Og det hindrar nyetablering som kan få unge fiskarar inn i næringa. Om ein meiner noko med at fisken tilhøyrer alle i fellesskap, kan ikkje ein slik praksis halda fram.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Regjeringa kom denne veka med stortingsmeldinga Folk, fisk og fellesskap, som etter det dei hevdar, skal gjera fiskerikvotefordelinga meir føreseieleg og rettferdig.
Regjeringa skriv i sin eigen presentasjon: «Fisken tilhøyrer alle i fellesskap.» Ei slik opplysing skulle sjølvsagt vore unødvendig å ta med, men ho trengst. For norsk fiskeripolitikk har ikkje alltid vore til beste for fellesskapen.
Det er ikkje så lenge sidan 2004, då Bondevik-regjeringa og fiskeriministeren frå Høgre innførte «evigvarande fiskekvotar». Det var eit dramatisk brot med prinsippa for det som burde vore ein fiskeripolitikk for fellesskapen.
Og det var med minst mogeleg margin at fleirtalet i Høgsterett, ni mot åtte dommarar, gav Stoltenberg-regjeringa medhald i at desse evigvarande kvotane heldigvis kunne avviklast, og at tidsavgrensinga også kunne ha tilbakeverkande kraft.
Det er fleire positive sider ved stortingsmeldinga frå regjeringa: Ho syner ei forståing for at fiskeria er særs viktige for busetjinga langs kysten, og at det trengst tiltak for at den minste kystflåten, båtar under 11 meter, har levedyktige vilkår. Dessutan syner regjeringa ein vilje til å hindra at for mange kvotar vert samla på få reiarar.
Men fleire av tiltaka er for puslete. Dei konkrete framlegga i meldinga vil ikkje få store nok verknader. Om ein verkeleg skal få til endringar og få stansa den uheldige sentraliseringa som fiskeria vår har vore utsette for, må det sterkare lut til.
Ikkje minst må ein på ein eller annan måte få avvikla den utbreidde praksisen med kjøp og sal av fiskekvotar. Kvotesalet driv opp prisane. Det fører til større, men færre reiarar. Og det hindrar nyetablering som kan få unge fiskarar inn i næringa. Om ein meiner noko med at fisken tilhøyrer alle i fellesskap, kan ikkje ein slik praksis halda fram.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Johannes Engelsen Espedals «Brottsjø» (2023) er laga av eit gamalt stakittgjerde frå kyrkjegarden ved Hoff kyrkje på Toten.
Foto: Eva Furseth
Retrobølgje på Haustutstillinga
Haustutstillinga 2024 er ei spenstig og særs variert utstilling. Her er det ingen kunstnarar som trampar i takt.
Partileiinga etter landsmøtet i Sosialistisk Venstreparti 22. februar 1976: Frå venstre nestleiar Steinar Stjernø, ny formann Berge Furre, nestleiar Berit Ås, parlamentarisk leiar Reidar T. Larsen og partisekretær Rune Fredh. Plakat: Mot kapitalmakt.
Foto: Henrik Laurvik / NTB
Personleg rapport om SV
Boka Steinar Stjernø har skrive om SV, reiser indirekte mange spørsmål utan svar.
Ukrainsk personell bruker søkjelys når dei ser etter russiske dronar.
Foto: Gleb Garanich / Reuters / NTB
Pengar er makt
Krigen utløyser stadig nye kontroversar, som når kopeken får nytt namn, medan dei russiske droneåtaka forsterkar konflikten mellom Belarus og Russland.
Donald Trump og Kamala Harris handhelsa før presidentdebatten i vippestaten Pennsylvania på onsdag.
Foto: Brian Snyder / Reuters / NTB
– Det viktigaste valet i manns minne
For USA handlar det komande presidentvalet om det amerikanske demokratiet, meiner skribent og forfattar Jan Arild Snoen.
Tidlegare president Donald Trump og visepresident Kamala Harris i presidentdebatten onsdag denne veka.
Foto: Brian Snyder / Reuters / NTB