Det er for tidleg å konkludera med kva som er motivet bak skytinga og drapa i Oslo. Politiet seier det kan vera både hatkriminalitet, ekstrem islamisme og psykiatri – eller ein kombinasjon av alle tre.

Uansett råkar den groteske handlinga den skeive minoriteten vår. Åtaket skaper uhygge blant dei skeive som sjølv i 2022 er utsette for trakassering og hatefulle ytringar. Ingen skal måtta oppleva noko slikt fordi ein står fram med noko så grunnleggjande som sin eigen identitet.

Sjølv etter skytinga og drapa 25. juni vart hatefulle ytringar publiserte i sosiale medium. NRK måtte sletta hundrevis på TikTok. Det er openbert at eigarane av dei sosiale mediaa, som Facebook, Twitter og TikTok, må ta eit mykje større ansvar for kva dei publiserer. Og det kan ikkje aksepterast at ein norsk islamist kan ha eit profilbilete som tek til orde for at skeive bør drepast.

Likevel er det den massive støtta til dei skeive som har dominert det offentlege mediebiletet og ordskiftet. Såleis kan 25. juni verta ei tidskilje der endå fleire står opp for dei skeive.

Hovudteorien til politiet er så langt at drapa er motiverte av radikalt islamistisk tankegods. Heldigvis er vi i ferd med å koma forbi det stadiet at vi krev at norske muslimar har eit særleg ansvar for å ta avstand frå radikal islamistisk terror.

Det vert likevel problematisk når stortingspresident Masud Gharahkhani seier til VG at «hat er hat, og har ikke noe med religion eller bakgrunn å gjøre». Men den ekstreme islamismen er motivert ut frå radikale tolkingar av islam. Fleire muslimske land praktiserer dødsstraff for homofili.

Terroristen eller drapsmannen var under oppsikt av politiet, men det førte ikkje til ekstraordinære tiltak mot mannen. I ettertid var det ei tragisk feilvurdering. Men politiet og domstolane står overfor svært vanskelege val i møte med personar som kan mistenkjast for å koma til å utføra vald.

Dei må styra etter ein relativt høg terskel for kven som må takast hand om eller tvangsbehandlast. Då kan det skje feil. Det er prisen vi må betala for å kunne oppretthalda eit ope og liberalt samfunn. Men det krev samstundes at tilbodet til psykiatrisk behandling er betre enn i dag.

Svein Gjerdåker