Eit naudrop frå Det Norske Teatret
I juni lanserte Det Norske Teatret spleiseaksjonen «Tett gapet». Nynorskteateret skriv at dei får om lag 25 millionar mindre i statsstøtte enn Nationaltheatret. Frieriet går i første omgang til andre nynorske institusjonar, med det historiske bakteppet er at Det Norske Teatret fram til andre verdskrigen var finansiert av såkalla kaffipengar frå kaffistovene.
Nynorskteateret er ikkje åleine om å merke kutta som Solberg-regjeringa innførte med avbyråkratiserings- og effektiviseringsreforma i 2015. ABE-reforma inneber at alle verksemder som er offentleg finansierte, får eit årleg kutt i statsstøtta på 0,5 prosent som eit insentiv til å drive meir effektivt.
Ein Fafo-rapport (2021:26) som tek for seg ABE-reforma i musikk- og sceneverksemder, viser at kutta har vore høgare enn 0,5 prosent einskilde år. 42 av 58 institusjonar som vart intervjua i samband med rapporten, svarte at reforma har hatt negative følgjer for den kunstnarlege kvaliteten, til dømes at framsynings- og konsertformat er endra, eller at prosjekt er avvikla eller skrinlagde.
Det er ikkje berre kutta i statsstøtta som svekkjer økonomien til musikk- og sceneverksemder. Framleis er publikumstal og billettinntekter lågare enn før pandemien. I tillegg har utgifter til løn, straum og vedlikehald auka kraftig.
Til Norsk Shakespearetidsskrift seier teatersjef ved Det Norske Teatret Erik Ulfsby at teaterbudsjettet ikkje er i nærleiken av å gå i balanse. Han forventar at politikarane skal tette gapet i neste budsjett. Teateret må kunne ta kunstnarleg risiko og ikkje vere avhengig av framsyningar som Frost, seier han.
Styresmaktene må kunne forvente at musikk- og sceneverksemdene har god økonomisk styring og sparer der det er råd. Men dersom vi skal ha eit breitt – og dermed eit smalt – tilbod på norske scener, må regjeringa og Stortinget sørgje for å gje kulturinstitusjonane ei statsstøtte som dei kan drive kunstnarleg forsvarleg med.
Tiril Rem
Denne utgåva av Dag og Tid er den siste før vi tek to veker ferie. Neste utgåve kjem fredag 4. august. God sommar!
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
I juni lanserte Det Norske Teatret spleiseaksjonen «Tett gapet». Nynorskteateret skriv at dei får om lag 25 millionar mindre i statsstøtte enn Nationaltheatret. Frieriet går i første omgang til andre nynorske institusjonar, med det historiske bakteppet er at Det Norske Teatret fram til andre verdskrigen var finansiert av såkalla kaffipengar frå kaffistovene.
Nynorskteateret er ikkje åleine om å merke kutta som Solberg-regjeringa innførte med avbyråkratiserings- og effektiviseringsreforma i 2015. ABE-reforma inneber at alle verksemder som er offentleg finansierte, får eit årleg kutt i statsstøtta på 0,5 prosent som eit insentiv til å drive meir effektivt.
Ein Fafo-rapport (2021:26) som tek for seg ABE-reforma i musikk- og sceneverksemder, viser at kutta har vore høgare enn 0,5 prosent einskilde år. 42 av 58 institusjonar som vart intervjua i samband med rapporten, svarte at reforma har hatt negative følgjer for den kunstnarlege kvaliteten, til dømes at framsynings- og konsertformat er endra, eller at prosjekt er avvikla eller skrinlagde.
Det er ikkje berre kutta i statsstøtta som svekkjer økonomien til musikk- og sceneverksemder. Framleis er publikumstal og billettinntekter lågare enn før pandemien. I tillegg har utgifter til løn, straum og vedlikehald auka kraftig.
Til Norsk Shakespearetidsskrift seier teatersjef ved Det Norske Teatret Erik Ulfsby at teaterbudsjettet ikkje er i nærleiken av å gå i balanse. Han forventar at politikarane skal tette gapet i neste budsjett. Teateret må kunne ta kunstnarleg risiko og ikkje vere avhengig av framsyningar som Frost, seier han.
Styresmaktene må kunne forvente at musikk- og sceneverksemdene har god økonomisk styring og sparer der det er råd. Men dersom vi skal ha eit breitt – og dermed eit smalt – tilbod på norske scener, må regjeringa og Stortinget sørgje for å gje kulturinstitusjonane ei statsstøtte som dei kan drive kunstnarleg forsvarleg med.
Tiril Rem
Denne utgåva av Dag og Tid er den siste før vi tek to veker ferie. Neste utgåve kjem fredag 4. august. God sommar!
Fleire artiklar
Lars Elling har skrive eit portrett av venen Stian Carstensen.
Foto: Trond A. Isaksen
Singel og sanatorium
Lars Elling skriv sprudlande, intelligent overskotsprosa
frå sinnets undergrunn.
Oppsettingar og konsertar er ein viktig og synleg del av skolegangen på musikklinjene. Her frå Hakkebakkeskogen ved Stord vidaregåande skule.
Foto: Stord vgs
Kampen om kunstfaga
Om kunstfaglege linjer ved vidaregåande skolar har livets rett, er ein årleg debatt når elevplassar og kroner skal fordelast.
Den norske fiskeflåten er mangfaldig. Her er ringnotfartøy ved kai i Egersund våren 2017.
Foto: Per Anders Todal
Fiskar er fiskar verst
Striden om kvotemeldinga kan få Fiskarlaget til å rivne.
Mannsutvalet saman med kultur- og likestillingsminister Lubna Jaffery under overrekkinga av rapporten.
Foto: Ole Berg-Rusten
Vil avlive likestillingsmytar
Forskar Mari Teigen ønskjer seg ein kjønnsdebatt bygd på kunnskap.
Statsministeren i Storbritannia, Rishi Sunak, har varsla at dei fyrste flya mot Rwanda skal vere i lufta løpet av ti til tolv veker.
Foto: Toby Melville / Reuters / NTB
Vil nytte Rwanda
som asylskremsel
Den som prøver å ta seg til Storbritannia med båt over Den engelske kanalen for å søkje asyl, risikerer i framtida å verte sett på eit fly til Rwanda utan høve til å returnere.
Papiravisa