Hjelp til Raqqa
Erling Folkvord har på nytt vore på reise i Syria og Irak og skrive om tilhøva der for Dag og Tid. Etter fleire turar dei siste åra har han hatt nærkontakt og fått fyrstehandskunnskap om krigane og utviklinga i området. Blant anna vitja han Raqqa i Syria tre dagar etter frigjeringa i oktober i fjor.
Raqqa hadde vore kontrollert og herja av IS sidan 2014. Men byen vart frigjord frå dei islamistiske jihadistane, med tung støtte frå USA, etter langvarige kampar. Dei aller fleste av dei av 300.000 innbyggjarar hadde då flykta frå byen.
Folkvord kan no fortelja at rundt 150.000 flyktningar har kome tilbake til Raqqa. Og nye kjem kvar veke. Dei aller fleste frå flyktningleirar nokre timar frå byen – der levevilkåra har vore særs vanskelege. Folkvord møtte ingen som kom tilbake frå Tyrkia eller Europa.
Tilhøva som møter dei i Raqqa, er særs vanskelege. Svært mykje av byen vart bomba og øydelagd. Så dei som kjem tilbake, har krevjande oppgåver framfor seg. Dei fleste klarer seg heroisk nok, men mange born døyr unødvendig av sjukdom. Hus vert reparerte, og butikkar dukkar opp att.
Men det går seint. Og diverre har hjelpa late vente på seg. Det er tragisk. I denne viktige, prekære situasjonen treng dei hjelp til oppattbygginga. Til minerydding, til kjøp av armeringsjern og sement, til å skaffa straum, til medisinsk utstyr og medisinar, til vassforsyning og så bortetter.
Dette må omverda bidra med ved hjelp av fornuftig og nøktern bistand som sikrar lokalt initiativ og sjølvhjelp. Det siste er ikkje lett, men heilt avgjerande for å hindra korrupsjon og sikra godt styresett. Det er i dag ingen grunn til at ein ikkje skal kunna hjelpa innbyggjarane i Raqqa. Transportvegen inn frå Irak er open, og tilhøva er relativt trygge. Noreg kan her yta god hjelp, sjølv om det vil kunna føra til kritikk frå Tyrkia.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Erling Folkvord har på nytt vore på reise i Syria og Irak og skrive om tilhøva der for Dag og Tid. Etter fleire turar dei siste åra har han hatt nærkontakt og fått fyrstehandskunnskap om krigane og utviklinga i området. Blant anna vitja han Raqqa i Syria tre dagar etter frigjeringa i oktober i fjor.
Raqqa hadde vore kontrollert og herja av IS sidan 2014. Men byen vart frigjord frå dei islamistiske jihadistane, med tung støtte frå USA, etter langvarige kampar. Dei aller fleste av dei av 300.000 innbyggjarar hadde då flykta frå byen.
Folkvord kan no fortelja at rundt 150.000 flyktningar har kome tilbake til Raqqa. Og nye kjem kvar veke. Dei aller fleste frå flyktningleirar nokre timar frå byen – der levevilkåra har vore særs vanskelege. Folkvord møtte ingen som kom tilbake frå Tyrkia eller Europa.
Tilhøva som møter dei i Raqqa, er særs vanskelege. Svært mykje av byen vart bomba og øydelagd. Så dei som kjem tilbake, har krevjande oppgåver framfor seg. Dei fleste klarer seg heroisk nok, men mange born døyr unødvendig av sjukdom. Hus vert reparerte, og butikkar dukkar opp att.
Men det går seint. Og diverre har hjelpa late vente på seg. Det er tragisk. I denne viktige, prekære situasjonen treng dei hjelp til oppattbygginga. Til minerydding, til kjøp av armeringsjern og sement, til å skaffa straum, til medisinsk utstyr og medisinar, til vassforsyning og så bortetter.
Dette må omverda bidra med ved hjelp av fornuftig og nøktern bistand som sikrar lokalt initiativ og sjølvhjelp. Det siste er ikkje lett, men heilt avgjerande for å hindra korrupsjon og sikra godt styresett. Det er i dag ingen grunn til at ein ikkje skal kunna hjelpa innbyggjarane i Raqqa. Transportvegen inn frå Irak er open, og tilhøva er relativt trygge. Noreg kan her yta god hjelp, sjølv om det vil kunna føra til kritikk frå Tyrkia.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.
Foto: Lise Åserud / NTB
Språkfag i spel
Kunnskapsministeren vil gje fleire elevar høve til å velje arbeidslivsfag. Lærarar åtvarar mot å la det gå på kostnad av språkopplæringa.
Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.
Foto: Warner Bros. Discovery
Dyster dobbeldose
Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.
I hamnebassenget om lag her lét Dia í Geil seg døype grytidleg ein kald oktobersøndag for snart 150 år sidan. Det var starten på vekkinga som gjorde Brø¿rasamkoman til eit livskraftig samfunn som framleis styrer mykje på Færøyane.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Om Gud og lausriving
Siste dag i oktober i 1880 lét Dia í Geil seg døype i hamnebassenget i Tórshavn, og etter det skulle Færøyane aldri bli det same.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.