Temposkifte
Carlsen i København.
Foto: Claus Bech/Ritzau/NTB scanpix
Kontrasten til verdsmeister Mikhail Botvinnik, patriarken i sovjetisk sjakk, vert ikkje større. Mantraet til Botvinnik var: analyse, analyse og analyse. Dette skulle ein kombinera med fysisk trening og seriøse treningsparti, men det viktigaste var å styra unna alt «fjas». Eg minner om Botvinnik-sitatet: «Eg har òg spela lynsjakk. Det var på eit tog. I 1929.»
Botvinnik meinte at ein ikkje skulle konkurrera, men trena seg i form. På det mest ekstreme, som fersk verdsmeister i 1948, spela han ikkje eit einaste konkurranseparti før VM-kampen i 1951 mot Bronstein. Rett nok tok han ein doktorgrad i ingeniørfag på den tida, men i dag er tanken på at ein regjerande meister ikkje viser seg fram på tre år, heilt framand.
Magnus Carlsen (28) har i år den mest heseblesande kalenderen sjakkverda har sett frå ein verdsmeister. Kort tid etter sigeren i Afrika var Carlsen på plass i København, til eit storslege show framfor 800 tilskodarar, frå den legendariske fotballmålvakta Peter Schmeichel til kjendishjerneforskaren Peter Lund Madsen. Fyrst vann Carlsen 24–0 i ein simultan mot uvanleg sterk motstand, der tre–fire av spelarane heldt skandinavisk elitenivå.
Carlsen gjekk direkte frå simultanspelet til eit djupintervju på engelsk med hjerneforskaren. Carlsen svara interessant om tema som intelligens, intuisjon – ja, korleis han tenkjer. Den leiande svenske sjakkjournalisten Lars Grahn rapporterte: «Drömmer jag? Har jag hamnat i en filial till paradiset? Det var frågor jag ställde mig när jag avnjöt helaftonsföreställningen.» Carlsen fekk salen til å gapskratta då han vart spurd om han representerte heile Norden, og nekta å halda fram om eit slikt tema på engelsk. Resten av kvelden var hundre prosent dansk-norsk og vart avslutta med ein hurtigsjakkduell mot den danske kometen Jonas Bjerre (14), nummer to i verda i sin aldersklasse. Carlsen heldt sjølv remis som 13-åring mot Kasparov, men var nådelaus mot Bjerre og vann 2–0.
To dagar seinare var Carlsen på plass i Lindores Abbey, heimstaden til skotsk whisky, der han vann ei hurtigsjakkturnering mot verdstrearen Ding Liren og dei gamle VM-motstandarane Karjakin og Anand. Måndag byrjar Norway Chess i Stavanger.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Kontrasten til verdsmeister Mikhail Botvinnik, patriarken i sovjetisk sjakk, vert ikkje større. Mantraet til Botvinnik var: analyse, analyse og analyse. Dette skulle ein kombinera med fysisk trening og seriøse treningsparti, men det viktigaste var å styra unna alt «fjas». Eg minner om Botvinnik-sitatet: «Eg har òg spela lynsjakk. Det var på eit tog. I 1929.»
Botvinnik meinte at ein ikkje skulle konkurrera, men trena seg i form. På det mest ekstreme, som fersk verdsmeister i 1948, spela han ikkje eit einaste konkurranseparti før VM-kampen i 1951 mot Bronstein. Rett nok tok han ein doktorgrad i ingeniørfag på den tida, men i dag er tanken på at ein regjerande meister ikkje viser seg fram på tre år, heilt framand.
Magnus Carlsen (28) har i år den mest heseblesande kalenderen sjakkverda har sett frå ein verdsmeister. Kort tid etter sigeren i Afrika var Carlsen på plass i København, til eit storslege show framfor 800 tilskodarar, frå den legendariske fotballmålvakta Peter Schmeichel til kjendishjerneforskaren Peter Lund Madsen. Fyrst vann Carlsen 24–0 i ein simultan mot uvanleg sterk motstand, der tre–fire av spelarane heldt skandinavisk elitenivå.
Carlsen gjekk direkte frå simultanspelet til eit djupintervju på engelsk med hjerneforskaren. Carlsen svara interessant om tema som intelligens, intuisjon – ja, korleis han tenkjer. Den leiande svenske sjakkjournalisten Lars Grahn rapporterte: «Drömmer jag? Har jag hamnat i en filial till paradiset? Det var frågor jag ställde mig när jag avnjöt helaftonsföreställningen.» Carlsen fekk salen til å gapskratta då han vart spurd om han representerte heile Norden, og nekta å halda fram om eit slikt tema på engelsk. Resten av kvelden var hundre prosent dansk-norsk og vart avslutta med ein hurtigsjakkduell mot den danske kometen Jonas Bjerre (14), nummer to i verda i sin aldersklasse. Carlsen heldt sjølv remis som 13-åring mot Kasparov, men var nådelaus mot Bjerre og vann 2–0.
To dagar seinare var Carlsen på plass i Lindores Abbey, heimstaden til skotsk whisky, der han vann ei hurtigsjakkturnering mot verdstrearen Ding Liren og dei gamle VM-motstandarane Karjakin og Anand. Måndag byrjar Norway Chess i Stavanger.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.
Fleire artiklar
Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.
Foto: Lise Åserud / NTB
Språkfag i spel
Kunnskapsministeren vil gje fleire elevar høve til å velje arbeidslivsfag. Lærarar åtvarar mot å la det gå på kostnad av språkopplæringa.
Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.
Foto: Warner Bros. Discovery
Dyster dobbeldose
Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.
I hamnebassenget om lag her lét Dia í Geil seg døype grytidleg ein kald oktobersøndag for snart 150 år sidan. Det var starten på vekkinga som gjorde Brø¿rasamkoman til eit livskraftig samfunn som framleis styrer mykje på Færøyane.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Om Gud og lausriving
Siste dag i oktober i 1880 lét Dia í Geil seg døype i hamnebassenget i Tórshavn, og etter det skulle Færøyane aldri bli det same.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.