JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kunnskap

Springartrekket

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Ulf Andersson skjøna at ein må vera varsam med bøndene, sidan dei ikkje kan gå bakover.

Ulf Andersson skjøna at ein må vera varsam med bøndene, sidan dei ikkje kan gå bakover.

Foto: www.thinkingsquares.com

Ulf Andersson skjøna at ein må vera varsam med bøndene, sidan dei ikkje kan gå bakover.

Ulf Andersson skjøna at ein må vera varsam med bøndene, sidan dei ikkje kan gå bakover.

Foto: www.thinkingsquares.com

2052
20180928
2052
20180928

«Sjakk er eit vanskeleg spel. Om ein ikkje kontrollerer sentrum, har motstandaren ei friare stilling. Men om ein kontrollerer sentrum, då har ein verkeleg noko å uroa seg for», sa den store tyske sjakkfilosofen Siegbert Tarrasch (1862–1934). Slik er livet òg eit slit: Om ein har rikdom, må ein heile tida verna han.

Men det aller fyrste borna gjer når dei lærer sjakkreglane og korleis bøndene flyttar frå startstillinga, er å byrja med tårnbonden på randa to steg fram. Så kjem tårnet ut i neste trekk. Alle røynde sjakkspelarar veit at dette er ein dårleg strategi. Tårna er klossete og likar seg ikkje når det er for mange brikker på brettet. Då står dei best roleg i hjørnet sitt og ventar på sluttspelet. I slutt-
spelet, med mange opne liner, er tårna i sitt ess og fer frå den eine sida av brettet til den andre.

Når ein skjønar dette, vil ein heller opna partiet med ein bonde to steg fram i sentrum. På amatørnivå er kongebonden til e4 det vanlege trekket. Som 11-åring, i ein lagkamp i Sverige, fann eg ut at det fanst ein alternativ, meir raffinert måte å ta sentrum på: Ein kan gå fram med dronningbonden. Slik spela dei svenske borna.

Som 15-åring spela eg framleis kongebonden, men eg kunne ikkje lenger halda fram slik. Eg hadde ikkje legninga, eg treivst ikkje i ope landskap, i ope sentrumsspel. Tanken på eit anna sentrumstrekk – dronningbonden – var heller ikkje lokkande. Finst det ikkje noko meir?

Det var då det svenske posisjonsgeniet Ulf Andersson (f. 1951), ei kjenslevar sjel og ein varsam general, men éin gong nummer tre i sjakkverda, kviskra meg noko i øyret: «Hugs, unge mann, eit bondetrekk er alltid forpliktande då bonden ikkje kan angra og gå attende til start.»

Då eg skjøna djupna i dette, sumaren 1987, bytte eg frå kongebonden til springartrekket, og eg såg meg aldri attende. Eg er i dag den nordmannen som har spela springartrekket flest gonger, utan at det seier noko om kvaliteten på trekket. Det seier berre noko om sjakklegninga mi.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

«Sjakk er eit vanskeleg spel. Om ein ikkje kontrollerer sentrum, har motstandaren ei friare stilling. Men om ein kontrollerer sentrum, då har ein verkeleg noko å uroa seg for», sa den store tyske sjakkfilosofen Siegbert Tarrasch (1862–1934). Slik er livet òg eit slit: Om ein har rikdom, må ein heile tida verna han.

Men det aller fyrste borna gjer når dei lærer sjakkreglane og korleis bøndene flyttar frå startstillinga, er å byrja med tårnbonden på randa to steg fram. Så kjem tårnet ut i neste trekk. Alle røynde sjakkspelarar veit at dette er ein dårleg strategi. Tårna er klossete og likar seg ikkje når det er for mange brikker på brettet. Då står dei best roleg i hjørnet sitt og ventar på sluttspelet. I slutt-
spelet, med mange opne liner, er tårna i sitt ess og fer frå den eine sida av brettet til den andre.

Når ein skjønar dette, vil ein heller opna partiet med ein bonde to steg fram i sentrum. På amatørnivå er kongebonden til e4 det vanlege trekket. Som 11-åring, i ein lagkamp i Sverige, fann eg ut at det fanst ein alternativ, meir raffinert måte å ta sentrum på: Ein kan gå fram med dronningbonden. Slik spela dei svenske borna.

Som 15-åring spela eg framleis kongebonden, men eg kunne ikkje lenger halda fram slik. Eg hadde ikkje legninga, eg treivst ikkje i ope landskap, i ope sentrumsspel. Tanken på eit anna sentrumstrekk – dronningbonden – var heller ikkje lokkande. Finst det ikkje noko meir?

Det var då det svenske posisjonsgeniet Ulf Andersson (f. 1951), ei kjenslevar sjel og ein varsam general, men éin gong nummer tre i sjakkverda, kviskra meg noko i øyret: «Hugs, unge mann, eit bondetrekk er alltid forpliktande då bonden ikkje kan angra og gå attende til start.»

Då eg skjøna djupna i dette, sumaren 1987, bytte eg frå kongebonden til springartrekket, og eg såg meg aldri attende. Eg er i dag den nordmannen som har spela springartrekket flest gonger, utan at det seier noko om kvaliteten på trekket. Det seier berre noko om sjakklegninga mi.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Foto Brit Aksnes

Feature

Bygde-Cinema Paradiso

STRANDEBARM: Det rører meg djupt at Bygdekinoen framleis eksisterer.

Brit Aksnes
Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Foto Brit Aksnes

Feature

Bygde-Cinema Paradiso

STRANDEBARM: Det rører meg djupt at Bygdekinoen framleis eksisterer.

Brit Aksnes
Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Foto: Nina Djæff

BokMeldingar
Ronny Spaans

Eit sandkorn i maskineriet

Ole Paus skriv mest om slektsbakgrunn og mindre om artistkarrieren i sjølvbiografien sin, men det forklarar likevel mennesket Ole Paus.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Foto: Frederik Ringnes / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Husforsikring i hardt vêr

Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Ordskifte
PerVaglum

Vestre må avslutte konflikter og beklage

«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis