To stormeistrar. Ein finn ikkje eit sterkare sjakkpar. Ho har vore i den absolutte verdseliten for kvinner og er stormeister uavhengig av kjønn. Han var den beste spelaren i Norden.

Ho har gjort karriere utanfor heimen. Han sit heime og puslar med fire søner. Ho har lært han det han kan om internasjonal storpolitikk. Han sit heime og skriv rasande innlegg på sosiale medium. Ho røder med Volodymyr Zelenskyj. Han røder med Magnus Carlsen.

I mai 2004 tapte danske Peter Heine Nielsen (30) i ei slavisk opning mot Magnus (13). Det var vendepunktet, men ikkje ein tragedie for Nordens høgst rangerte spelar. Han hadde eit par år tidlegare byrja arbeida som trenar for indaren Vishy Anand. Den fyrste VM-tittelen for Anand i klassisk sjakk kom i 2007 (VM-turnering), det same året som Viktorija Cmilyte (24) skilde seg frå den russisk-latvisk-spanske sjakkektemannen sin, verdstoppen Aleksej Sjirov.

Anand forsvarte VM-tittelen i 2008 (Kramnik), 2010 (Topalov) og 2012 (Gelfand). Så vart dansken sjeftrenar for Carlsen. Han hjelpte nordmannen til VM-tittel i klassisk sjakk i 2014 (Anand), 2016 (Karjakin), 2018 (Caruana) og 2021 (Nepomnjasjtsjij).

Berre eitt år heldt han seg unna sjakk-VM: I 2013 var Heine Nielsen i ein lojalitetskonflikt og heldt seg unna då Anand og Carlsen møttest til tronskiftet i Chennai. Det same året gifte den mest suksessrike trenaren i sjakkhistoria seg med Viktorija Cmilyte-Nielsen. Den litauiske stormeisteren hadde lært sjakk av far sin, som var (etnisk) russisk KGB-agent.

Ingen profesjonell sjakkspelar har gått frå sjakken til politikken med så stort gjennomslag som Cmilyte-Nielsen. Ho har vore leiar for det liberale partiet i Litauen og er i dag øvste talsperson for parlamentet.

Cmilyte-Nielsen har vore ei sterk røyst mot Russlands krig i Ukraina. Det litauiske parlamentet har erklært Russland for eit land som stør terrorisme. Ho vitja president Zelenskyj i Kyiv 24. mars.

Samstundes er verdssjakkforbundet styrt av Arkadij Dvorkovitsj, med bakgrunn og støtte frå Kreml. Her finn Heine Nielsen sin misjon. Han er den mest markante kritikaren av koplinga mellom Fide og Kreml, den einaste i internasjonal toppsjakk ved sida av Kasparov som er viljug til å ofra nokre brikker for Ukraina.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal meister i sjakk.