Born og jus
Velkomen til sjakkmiljøet, anten du er barnevernspedagog eller jurist som Torstein Bae, anten du røystar SV eller Høgre. I sjakken er alt svartkvitt med reint fleirtal for anten SV eller H.
Foto: Cornelius Poppe / NTB
Norske sjakkspelarar finst i to utgåver: barnevernspedagogar og juristar. Dei fyrste røystar SV, og dei siste røystar Høgre eller SV. Det at andre parti ikkje er aktuelle, har noko med danning å gjera. (Dette poenget kom diverre ikkje med i gjennomgangen Jon Hustad hadde av stortingspartia her i avisa, men det kjem ein ny sjanse om fire år.) Den einaste eg kjem på som korkje er barnevernspedagog eller jurist, er Hans Olav Lahlum. Men han er, kor som er, SV-politikar.
Klassiske barnevernspedagogar er til dømes stormeistrane Torbjørn Ringdal Hansen og Kjetil Lie. Presidenten i Norges Sjakkforbund, Morten Madsen, ser kan henda ut som ein jurist, men nei då, han er barnevernspedagog. Derimot er leiarane i barnesjakken som regel juristar, jamvel om ikkje alle set pris på den sterke koplinga mellom sjakk og born: «Jeg melder meg herved ut av Oslo Barneselskap, tidligere kjent som Oslo Schakselskap.» NN tykte det vart for mykje bråk.
I herreklubben sit juristane og spelar mot advokatane (dei sjølve veit skilnaden). Ein klassikar er skildringa av advokat Rød i Sjakk. Spillet i mitt liv av André Bjerke: «Sett Dem, unge mann! Jeg tør formode at De kjenner brikkenes gangart?» Og litt seinare: «Advokat Rød strakte hendene avvergende frem hver gang jeg flyttet en brikke: ‘Nei, nei, unge mann, ikke dit! Erfaringens tale, unge mann, lytt til den.’» Og til slutt: «‘Jeg gir opp’, sa advokat Rød. ‘Jeg gir opp partiet. Der kan De selv se: dette er ikke sjakk. Hvorfor gjør De ikke som jeg sier?’»
Eg kjem no på ein annan sjakkspelar som ikkje er jurist (eller barnevernspedagog). Han er matematikar og vart lurt for pengar. Matematikaren rekna på saka, gjekk til sak og vann søksmålet. Så rekna han på advokatsalæret og gjekk til sak mot sin eigen advokat. Han vann den saka òg. Moralen er at når jamvel ein sjakkspelar utan juridikum kan knusa motstandaren i retten, kan lesaren tenkja seg korleis det er å møta ein sjakkspelande advokat.
I Oslo Schakselskap røystar ein Høgre. Det er heilt ukontroversielt. Eg spurde veteranen Erling Kristiansen (84) korleis dei politiske motsetnadene i 1960- og 70-åra prega sjakkmiljøet: «Det gikk helt fint, vi var jo stort sett Høyre-folk.»
NRK-kommentator Torstein Bae var medlem i Selskapet i barndommen, men så vart han advokat og SV-politikar og fann seg ein annan klubb.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal meister i sjakk.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Norske sjakkspelarar finst i to utgåver: barnevernspedagogar og juristar. Dei fyrste røystar SV, og dei siste røystar Høgre eller SV. Det at andre parti ikkje er aktuelle, har noko med danning å gjera. (Dette poenget kom diverre ikkje med i gjennomgangen Jon Hustad hadde av stortingspartia her i avisa, men det kjem ein ny sjanse om fire år.) Den einaste eg kjem på som korkje er barnevernspedagog eller jurist, er Hans Olav Lahlum. Men han er, kor som er, SV-politikar.
Klassiske barnevernspedagogar er til dømes stormeistrane Torbjørn Ringdal Hansen og Kjetil Lie. Presidenten i Norges Sjakkforbund, Morten Madsen, ser kan henda ut som ein jurist, men nei då, han er barnevernspedagog. Derimot er leiarane i barnesjakken som regel juristar, jamvel om ikkje alle set pris på den sterke koplinga mellom sjakk og born: «Jeg melder meg herved ut av Oslo Barneselskap, tidligere kjent som Oslo Schakselskap.» NN tykte det vart for mykje bråk.
I herreklubben sit juristane og spelar mot advokatane (dei sjølve veit skilnaden). Ein klassikar er skildringa av advokat Rød i Sjakk. Spillet i mitt liv av André Bjerke: «Sett Dem, unge mann! Jeg tør formode at De kjenner brikkenes gangart?» Og litt seinare: «Advokat Rød strakte hendene avvergende frem hver gang jeg flyttet en brikke: ‘Nei, nei, unge mann, ikke dit! Erfaringens tale, unge mann, lytt til den.’» Og til slutt: «‘Jeg gir opp’, sa advokat Rød. ‘Jeg gir opp partiet. Der kan De selv se: dette er ikke sjakk. Hvorfor gjør De ikke som jeg sier?’»
Eg kjem no på ein annan sjakkspelar som ikkje er jurist (eller barnevernspedagog). Han er matematikar og vart lurt for pengar. Matematikaren rekna på saka, gjekk til sak og vann søksmålet. Så rekna han på advokatsalæret og gjekk til sak mot sin eigen advokat. Han vann den saka òg. Moralen er at når jamvel ein sjakkspelar utan juridikum kan knusa motstandaren i retten, kan lesaren tenkja seg korleis det er å møta ein sjakkspelande advokat.
I Oslo Schakselskap røystar ein Høgre. Det er heilt ukontroversielt. Eg spurde veteranen Erling Kristiansen (84) korleis dei politiske motsetnadene i 1960- og 70-åra prega sjakkmiljøet: «Det gikk helt fint, vi var jo stort sett Høyre-folk.»
NRK-kommentator Torstein Bae var medlem i Selskapet i barndommen, men så vart han advokat og SV-politikar og fann seg ein annan klubb.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal meister i sjakk.
Fleire artiklar
Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.
Alle foto: Håvard Rem
Det blonde reservatet
PALM BEACH: Krig og folkevandring verkar inn på alle vestlege val. Eit amerikansk presidentval kan verka andre vegen òg.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Eldspåsetting og steinkasting i Ramels veg i Rosengård i Malmö. Ivar Hippe har intervjua innbyggarar i utsette bydelar i Vest-Sverige.
Foto: Johan Nilsson / TT / AP / NTB
– Det kjem til å bli stygt
Ivar Hippe fekk lyst til å sjå nærmare på dei svenske tilstandane. Etter tre års arbeid er Sverige 2024: Beretninger om et land i krise her. Staten må ta styring, seier han.
Yrka med det høgste sjukefråværet er kvinnedominerte med relasjonelt arbeid og høge emosjonelle krav, skriv Lill Sverresdatter Larsen.
Foto: Gorm Kallestad / NTB
Langvarig overbelastning gir rekordhøyt sykefravær
«Vi har lenge drevet en dugnad for å holde skuta flytende.»