Ord om språk
Rumpestumpen til surpompen
Takk vere den store rumpemuskelen kan menneskja reisa seg frå ein stol, gå opp ei trapp – ja, gå på to bein i det heile. Men mange av oss tenkjer nok mest på korleis rumpa ser ut. Nokre trenar rumpa jamt og drøymer om struttande rumpeballar (jf. sprettrumpe). Litt rumpetrening er betre enn å sitja på rumpa heile dagen, men det er no so at me kjem til verda med ulikt utgangspunkt. Det gjeng an å leva med hengjerumpe òg.
I alle høve er det fin sprett i ordet rumpe, som i tillegg ‘bakende, sete’ kan tyda ‘hale’ (t.d. kurumpe, stubbrumpa, rumpetroll). I målføra finst jamvel hankjønnsordet rump (‘bakende; spordstykke; rund bergkoll’). Engelsk rump (‘bakdel, halestykke, lårsteik’) er lånt frå nordisk. Bakgrunnen til orda er uviss, men truleg har det noko å seia at dei rimar på ei rad andre ord som viser til tjukke, rundvorne saker.
Oppi den språklege rumpetaska vår har me til dømes gump (‘bakende’), hump, klump, lump (‘vedkubbe; tjukt eller stort stykke’ mfl.) og engelsk bump (‘kul; støyt’) og lump (‘klump, kul’). Me kan ta med pomp òg (‘liten og tjukk person; bakende; sur og treg person’). At rumper flest er rundvorne, er det ingen tvil om (jf. rumpeball). Tidleg i livet plar rumpa vera slett òg («glatt som ei barnerumpe»).
Det kan vera freistande å klypa, stryka og klaska på denne runde og utståande kroppsdelen, men om ein rører rumpa til nokon som ikkje ynskjer det, har ein fortent å få ord som rasshòl kasta etter seg. Ja, for me er vel samde om at rass (og rauv) er grøvre enn rumpe og høver betre i skjellsord? Og at rumpe er grøvre enn bakende, sete, stump og dilikt? Ordet rumpesleikjar og vendinga «kyss meg i rumpa» har ikkje same krafta som rauvsleikjar og «kyss meg i rauva/rassen».
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
