JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kunnskap

Hosten

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Den fyrste og siste boka om Salomon Flohr.

Den fyrste og siste boka om Salomon Flohr.

Den fyrste og siste boka om Salomon Flohr.

Den fyrste og siste boka om Salomon Flohr.

2129
20180810
2129
20180810

Ingen av borna visste kvar han budde, om han hadde nokon plass å bu, eller om han hadde familie. I Noreg har vi framleis nokre få slike, i Sovjet var han ein av mange tusen etter krigen. Sjakklæraren Roman Stepanovitsj Pljusjnin var ein god amatør.

Ei av dei fyrste store hendingane i den nye sovjetiske sjakken var duellen i 1933 mellom den unge sovjetiske stjerna Mikhail Botvinnik og den nye tsjekkiske verdsklassespelaren Salomon Flohr. To år seinare kom den store turneringa i Moskva med verdsmeistrane Lasker og Capablanca – og den nye vinen med Botvinnik og Flohr.

Pljusjnin fekk alltid god kontakt med borna når han fortalde om den gongen han var tilskodar under turneringa i 1935. Læraren hadde sjølv sett Lasker og Capablanca! «Vi fekk ikkje anda når han kom med desse historiene», skriv Vladimir Mosjtsjenko 70 år seinare. Pljusjnin hadde ei rykking i høgre kinn og hosta ganske ofte, men borna likte mannen og gav han kjærlege kallenamn. Då ein gut etter ei hostekule sa lågt og ertande at «Pljukha» hadde tuberkulose, tok dei andre borna læraren i forsvar.

Ein gong i 1945 spela læraren simultant mot alle borna. Han tapte eitt parti, mot vesle Vladimir. «Du har god intuisjon og fantasi, gut, lat oss spela eit parti éin mot éin.» Vladimir vart nervøs og tapte snøgt. «Du må læra deg sjakknotasjonen og studera partia til meistrane», sa læraren og hosta diskré i handa. «Du skal få ei gåve neste gong.»

Gåva var ei bok med partia til Botvinnik og Flohr frå 1933. «Dette er alt eg har, eg skulle gjerne ha gjeve deg turneringsboka frå 1935 òg, men den må du finna ein annan plass.» Røysta til læraren var hås, men Vladimir var over seg av lukke: «Ei sjakkbok! Botvinnik og Flohr!» Ein månad seinare døydde Pljusjnin.

Vladimir Mosjtsjenko vart forfattar og poet, men òg ein god ven med den 25 år eldre Flohr. Stormeisteren hadde eit dramatisk liv på flukt frå pogromar i Ukraina til Tsjekkoslovakia i 1918 og vidare på flukt frå nazistane i 1939, før han hamna i Moskva. No les eg den poetiske boka til Mosjtsjenko om Flohr: Bitter tsjekkisk sjokolade.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Ingen av borna visste kvar han budde, om han hadde nokon plass å bu, eller om han hadde familie. I Noreg har vi framleis nokre få slike, i Sovjet var han ein av mange tusen etter krigen. Sjakklæraren Roman Stepanovitsj Pljusjnin var ein god amatør.

Ei av dei fyrste store hendingane i den nye sovjetiske sjakken var duellen i 1933 mellom den unge sovjetiske stjerna Mikhail Botvinnik og den nye tsjekkiske verdsklassespelaren Salomon Flohr. To år seinare kom den store turneringa i Moskva med verdsmeistrane Lasker og Capablanca – og den nye vinen med Botvinnik og Flohr.

Pljusjnin fekk alltid god kontakt med borna når han fortalde om den gongen han var tilskodar under turneringa i 1935. Læraren hadde sjølv sett Lasker og Capablanca! «Vi fekk ikkje anda når han kom med desse historiene», skriv Vladimir Mosjtsjenko 70 år seinare. Pljusjnin hadde ei rykking i høgre kinn og hosta ganske ofte, men borna likte mannen og gav han kjærlege kallenamn. Då ein gut etter ei hostekule sa lågt og ertande at «Pljukha» hadde tuberkulose, tok dei andre borna læraren i forsvar.

Ein gong i 1945 spela læraren simultant mot alle borna. Han tapte eitt parti, mot vesle Vladimir. «Du har god intuisjon og fantasi, gut, lat oss spela eit parti éin mot éin.» Vladimir vart nervøs og tapte snøgt. «Du må læra deg sjakknotasjonen og studera partia til meistrane», sa læraren og hosta diskré i handa. «Du skal få ei gåve neste gong.»

Gåva var ei bok med partia til Botvinnik og Flohr frå 1933. «Dette er alt eg har, eg skulle gjerne ha gjeve deg turneringsboka frå 1935 òg, men den må du finna ein annan plass.» Røysta til læraren var hås, men Vladimir var over seg av lukke: «Ei sjakkbok! Botvinnik og Flohr!» Ein månad seinare døydde Pljusjnin.

Vladimir Mosjtsjenko vart forfattar og poet, men òg ein god ven med den 25 år eldre Flohr. Stormeisteren hadde eit dramatisk liv på flukt frå pogromar i Ukraina til Tsjekkoslovakia i 1918 og vidare på flukt frå nazistane i 1939, før han hamna i Moskva. No les eg den poetiske boka til Mosjtsjenko om Flohr: Bitter tsjekkisk sjokolade.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Foto Brit Aksnes

Feature

Bygde-Cinema Paradiso

STRANDEBARM: Det rører meg djupt at Bygdekinoen framleis eksisterer.

Brit Aksnes
Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Foto Brit Aksnes

Feature

Bygde-Cinema Paradiso

STRANDEBARM: Det rører meg djupt at Bygdekinoen framleis eksisterer.

Brit Aksnes
Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Foto: Nina Djæff

BokMeldingar
Ronny Spaans

Eit sandkorn i maskineriet

Ole Paus skriv mest om slektsbakgrunn og mindre om artistkarrieren i sjølvbiografien sin, men det forklarar likevel mennesket Ole Paus.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Foto: Frederik Ringnes / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Husforsikring i hardt vêr

Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Ordskifte
PerVaglum

Vestre må avslutte konflikter og beklage

«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis