Ønskekonserten sende ein flaum av musikk over landet, musikk av mange ulike slag. Gjennom dette programmet nådde musikken ut til alle, også til miljø der musikktilbodet var nokså karrig.

Og folk sat og høyrde på. Kvar fjerde nordmann sat ved apparata, ein million menneske.

Programmet vart sendt kvar veke frå januar 1950, med kjenningsmelodien «Bojarenes inntogsmarsj» av Johan Halvorsen. Bojar var ei russisk overklassenemning.

Timen frå 20.00 til 21.00 skulle nå alle, og gjorde det. Borna fekk sitt først, så dei kunne få lagt seg. Så kom den meir livlege musikken, før den tungt klassiske og dei religiøse songane mot slutten.

Dei første åra sat folk i heimen sin på måndagskvelden og høyrde musikk og songar dei aldri hadde høyrt før. No vart denne musikken tilgjengeleg.

Noko vart opplevd som ukjent og rart. Noko vart sett pris på, og noko vande ein seg til over tid. Og noko tok ein til seg og bar med seg gjennom resten av livet.

Heime hadde vi orgelmusikk i kyrkja. Folk vart gravlagde til musikk av Bach og Händel. På bedehuset hadde vi moderne religiøse melodiar frå USA, England og Sverige. På lokalet var det dansemusikk. Ønskekonserten kom med eit mykje rikare tilbod.

Alf Prøysen og Nora Brockstedt song om tango for to.

Harry Brandelius song om «barndomshemmet, dår sadesfalten böjer sig for vinden».

Seterjenta nytta søndagen til å sjå på sola.

Den farga amerikanske bassen Paul Robeson song «Deep river, my home is over Jordan».

Schuberts Ave Maria la seg på topp første året. Det dukka også opp to andre bøner til Maria, ei av Bach/Gounoud og ei av ein Hugo Gyldmark.

Lapp-Lisa la seg på topp i 1968 med sin song om barnetrua si.

Kirsten Flagstad gav røyst til songen om Rondane.

Og Fanny Elsta var ofte å høyre med songen om si vandring med Jesus. Eit mektig kor slo inn i rommet med sin song om «Den store hvite flokk», som var å sjå «som tusen bjerge full av sne».

Ein framand musikalsk skapning var ofte å høyre i Ønskekonserten i 1956: «Rock around the clock» med songaren Bill Haley. Her var noko nytt på veg.

Mykje av den musikken vi i dag – litt nedsetjande – kallar svisker, høyrde mange av oss først i Ønskekonserten: Slavekoret frå Verdis «Nabucco», «Finlandiahymnen» frå Finlandia av Sibelius, koralar av Bach og ariar av Mozart, sluttsekvensen frå Beethovens niande, Griegs musikk til vinjesongane og til Peer Gynt.

For dei av oss som møtte klassisk musikk gjennom Ønskekonserten, er det i dag eit grenselaust tilbod av klassisk musikk i radio og på fjernsyn med eigne kanalar. Dei som likar annan musikk, har også nok å velje i.

For oss som var unge då bojarane sende dei første tonane sine over landet, var det Ønskekonserten som først fortalde oss om dei ufattelege rikdommane som låg i musikken.

Andreas Skartveit