Håkon Brusveen døydde i vårmånaden april, 93 år gammal. For min generasjon vil han alltid bli hugsa som den som, saman med Hallgeir Brenden, atterreiste den norske æraen i skisporet.

Det skjedde i åra 1952–1960, då dei tok alle gullmedaljane på skisprinten i dei olympiske leikane. Hallgeir først, i 1952 og 1956, Håkon i 1960.

Dette var i amatørtida, før langrenn vart eit lukrativt levebrød. Langrenn var fritidssyssel. Hallgeir var tømmerhoggar, og Håkon var bonde i Vingrom. Treningsleirar og høgdeopphald var det lite av.

Vegen til gullmedaljane kunne vere lang og ulendt. I 1956 fekk Hallgeir eit sår i foten på tømmerhogst. Såret var iltert og ville ikkje gro. Det vart smått med trening til OL. Men han kunne arbeide i skogen likevel, med traktor. Då viste det seg at foten med såret kom nær varmen frå traktormotoren. Og denne varmen fekk såret til å gro fortare. Treninga kom i gang, og det vart gull i Cortina, med Sophia Loren på fanget. Slik fortel han det sjølv i boka om han.

Håkon vart ikkje kvalifisert til OL i USA i 1960. Dei andre reiste utan han, som då skulle sitje heime. Då gjekk han eit langrenn, på Ringerike, trur eg. Det gjekk strålande, og det vart starta ein aksjon for å få Håkon Brusveen ettersend til OL. I ettertid er det hevda at også kong Olav var med på aksjonen.

Aksjonen vart vellukka, og Håkon tok sin gullmedalje når han først var på plass. Stafetten vart dramatisk. Håkon Brusveen og Veikko Hakulinen kom inn på stadion side ved side. Det vart eit forrykande oppgjer, og finnen kom først i mål.

Hallgeir Brenden gjekk ein etappe på det norske laget. Om Brusveen hadde kome først over målstreken, hadde Brenden blitt den første i skihistoria med gull i tre olympiske leikar etter kvarandre. Slik vart det då ikkje.

På forunderleg vis vart Håkon, som eg vågar å kalle han, min kollega og arbeidskamerat.

Eg har alltid vore flink til å rekne. I 1962 vart eg henta inn i NRK for å hjelpe Bjørge Lillelien med å halde orden på tala og listene. Vi hadde spesialutstyr for langrenn, dei såkalla ormestadklokkene, utvikla av Helmut Ormestad i NRK, med roterande talskiver der løparane var innskrivne. Det gjorde at vi alltid hadde full og rask oversikt over kor lenge kvar løpar hadde vore ute. Desse klokkene var ei norsk oppfinning som vi var åleine om. Dei gav oss betre oversikt over utviklinga i ei femmil enn det dei nordiske kollegaene våre hadde. Det irriterte Lennart Hyland, som heldt til i radioboksen ved sida av oss.

Året etter vart Håkon Brusveen henta inn for å tilføre sendingane meir ekspertise og kunnskap.

Så var vi eit lag på tre. Bjørge skapte fart og stemning. Håkon baud på kunnskap og frodige kommentarar. Eg passa på tala og papira, anonymt og nødvendig bak desse to ordhage og ordrike profilane. Lyttarane og sjåarane til sportshendingane er nådelause i sine krav til korrekte fakta. Her er ekspertane mange. Og dei seier frå om dei er misnøgde.

Håkon og eg delte ofte rom på reisene våre, til Seefeld, til Lahti og til Falun.

Som skikommentator var Håkon eit funn. Han illustrerte ei gammal innsikt: Om du veit kva du snakkar om, har du det språket du treng.

Det hadde han.

Sidan vart han med i arbeidet på Beitostølen, der blinde fekk lære å gå på ski saman med folk som hadde fullt normalt syn.

På tilfeldig og underleg vis kom Håkon Brusveen til å bli ein del av livet mitt gjennom tre vintrar, då eg som nygift student fekk balanse i budsjettet ved lausarbeid i NRK.

Han var ein mann det er godt å ha kjent.

Andreas Skartveit